حیوان

حیوانلار

حیوانلارعالمینین موختلیفلیگی:

حیوانلار عالمی چوخ چئشیتلی و زنگیندیر. عالیملرین سون حسابلامالارینا گؤره یئر اووزونده یاشایان حیوان نوعلرینین سایی 2 میلیوندان آرتیقدیر. حیوان نوعلرینی اولوشتوران اؤزللیکلر ایستر بؤیوک- کیچیکلیگینه، ایسترسه ده کوتله(آغیرلیق و هئیکل باخیمیندان) اعتیباریله چوخ موختلیف دیر. میثال اوچون ممه لی حیوانلاردان اولان گؤی بالینانین آغیرلیغی 150تون، بیر توور سیچانین آغیرلیغی ایسه 3 قیرام دیر. حیوانلار هم ده خاریجی وداخیلی قورولوشونا، چوخالما و گلیشمه سینه، داورانیشینا گؤره موختلیف دیر. بو فرقلیلیگی آیدین تصور ائتمک اوچون فیلی، تیسباغانی و آغجا قانادی(بیر توور میلچک) موقاییسه ائتمک کیفایتدیر. حیوانلار هر یئرده، یئر اووزرینده، تورپاقدا، سودا، هاوادا یاشاماغا اویغونلاشمیشدیر. بیرچوخ حیوان بیتکی لرده، دیگر حیوان اورقانیزم لرینده، حتتا اینسان اورقانیزمینده یاشاییر. بوتون حیوانلار یاشادیقلاری چئوره شرطینه اویغونلاشمیشدیر. هاوا حیات طرزی(اوچماق حیاتی) ایله علاقه دار قوشلاردا، یاراسالاردا(خفاش)، بؤجکلرده قانادلار گلیشمیشدیر، سو حیاتی ایله علاقه دار اولاراق سوروشکن بدن فورماسی، اووزگجلر(بالیقلاردا) ویا کورَک شکیللی اطرافا(بالینادا، سوایتی ده) گلیشمیشدیر. اونا گؤره ده حیوانین خاریجی قورولوشونا گؤره اونون هانسی موحیط ده یاشاماسینی، نئجه حرکت ائتمه سینی و بَسینینی(یِمینی) نئجه تاپماسینی بللی ائتمک مومکوندور. حیوانلار عالمیندن بحث ائدن علم زوولوقیا "Zoologiya" آدلانیر. یونونانجا "zoon" حیوان، "logos" علم، تعلیم ائتمکدیر. "زوولوقیا" حیوانلار عالمینین موختلیف لیگینی، اونلارین قورولوشونو و حیات فعالیتینی، یاشادیقلاری چئوره ایله علاقه سینی، فردی و تاریخی گلیشمه(تکامول) قانونونا اویغونلوقلارینی اؤیرَنیر. حیوانلاری قورولوشونون ساده و مورکب لیگینه، منشأینه گؤره موختلیف سیستماتیک قوروپلارا آییرمیشلار. حیوانلار عالمینده ان عالی سیستماتیک واحید تیپ آدلانیر. گونوموزده حیوانلار 23 تیپه آیریلیر. هر تیپ ایسه بیر ویا نئچه صینیف لارا بؤلونور. بو قایدا اووزره صینیف لار دسته لره، دسته لر فصیله لره، فصیله لر جینس لره، جینس لر ده توورلره(نوع لره) آیریلیر. سؤز گلیمی، ممه لیلر صینیفینین ییرتیجیلار دسته سینه ایت لر، پیشیک لر و اییلار فصیله لری داخیلدیر. حیوانلارین دوغال(طبیعی) تصنیفاتی(تاکسونومی) ایله حیوانلارین سیستماتیکاسی مشغول اولور. بو علم حیوانلار عالمینین تکامولونو( گلیشمه سینی) عکس ائتدیریر. بیز حیوانلارین "مورفولوقیا" و "فیزیولوقیا"سینی ساده دن مورکبه دوغرو (ایبتیدائیدن عالیه دوغرو) اؤیرندیکجه، دوغادا(طبیعتده) گئدن گلیشمه سوره سینین( پروسه سینین) دوغرولوغونو درک ائدیریک. زولوقیا حیوانلار عالمینین قورونماسینین و اونلاردان یارارلی ایستیفاده ائدیلمه سینین علمی اساسینی تشکیل ائدیر.