[[فایل:An Image from Zarathustra.jpg|بندانگشتی|180px|بیر خیال زردُش‌دان]]
'''زردُشت ''' (زردُش) فارسجه دیل '''زرتشت'''، ایرانلی پئیغمبر سایلیر و زردشتین دِرّیلیق باره سیندان تحقیقات‌چی‌لر مختلیف نظرلره وار. قرون وسطیٰ روایتلری دئیرلر زردشت [[ماد]] اوشاقی‌میش و بعضی خبرلر دییرلر زردشت [[آذربایجان]] تپراقین‌ده دنیایه گلیب اما اوردا وعظ و رسالتینی انجام ویره بیلمیوب. بعضی‌لرده ادعا ائدیرلر که زردشت [[ری]] تهران یاخینی‌نین اهلی‌میش. حتیٰ زردشت کیتابی [[اَوِستا]] بیر بؤلمه‌لرینده یازیر که زردشت رَی‌ده شاهی‌میش<ref>ری‌باستان ([[تهران اوستانی]]) آنجاق بیر موهوم بؤلمه [[ماد]] اؤلگه‌اؤلگه‌‌سی سایلیرمیش</ref>.
==زمانی و مکانی==
زردشتین دِرّی‌لیقی تحقیاقات‌چی‌لر یاندا ایمدیه کیمی لاینحل‌دهلاینحل قالیب، آنجاق بیر موحکم سَند ارائه اولونمییوب، هر کس اوز سؤزینی دییر. هامی‌سیندن قدیم سند بو مورده بیر کاهن و منجّیم [[بروس]] آدینده خادم معبد [[مردوک]] خدا، قدیم [[بابیل]] اؤلگه‌سینده اوچ‌یوز ایللر میلادان قاباق خبر وئریر که زردشت '''[[کوتیان]] ''' سولاله‌سنین ازل شاهی‌میش. چون بروس‌دن بیر دستخطی یردهیردَه قالمیوب و اونون سؤزلری نچّه واسطه‌ینن اله‌گلیباله‌گلیب، مونامؤنا گؤره مخالیف‌لر دییرله که زردشت بو زماندا یوخومیش. کوتیان سولالسی ۲۳۰۰ ایللر میلادان قاباق [[اورمو گؤلو]] اطرافندا نچّه طایفه دیلا و بعضی صاحب نظرلر عقیده‌سی بودوبؤدو که ایندکی تورکجه‌لر بوبؤ ماحالدا کوتی‌لرین نسلی‌لندرلر. کوتی‌لر ۲۳۰۰ ایل بوندا قاباق [[عراق]] بؤلگه‌سینی فتح و یاخوْن ۱۰۰ ایل یاره آسیایا حاکم اولدولار.
==اوستا ـ (نُسک)==
اَوِستا زردشت کیشی‌نی مقدس کیتابی سایلیر اما بو کیتاب بیر شاخه هندواروپایی یا فارسجه دیلی‌نه یازیلیب و حله ماقول اوْخونه بیلیمیر. و بحث بوبؤ باره‌دن که بو کیتاب هانسی اقلیم‌مه مربوط اولور تحقیات‌چی‌لرین ایختیلافی‌وار چونکه گینه معتبر سند اله گلمییب. بضعی دییر [[ماد]] اؤلگه‌سینده یانه آذربایجان ماحالنده یازولوب، بضعیبعضی‌لرین عقیده‌سی بودوبؤدو اَوِستا [[اورتا آسیا]]دا یازیلوب اما تاریخ‌دان‌لار ایچنده هرتل و هرتسفلد تکین آدام نظر بودربؤدور که اوستانین تنظیم اولماقی اوّلازّل دفعه داریوش [[هخامنشلر]] زمانی اولوپ. اوستا اوزه نچّه بؤلمه‌‌دن یسنه، وندیدا، ویسپرد و یشت‌لردن تشکول اولور و بعضی بؤلگه‌لر یَسنه‌دن، ویسپرددن و یَشت‌لردن بؤیوگ نُسک‌دن مومکون‌درمومکون‌دور اَله گلممیش‌اولا.
