اؤلچمک
اؤلچمک اینگیلیسجه : Measurement
اؤلچمک نه دیر و نه ایچین دیر؟
دَییشدیربیر ریاضی_ایقتیصادی ایش دیر اینسان لار اؤلچمکنن ایستدیک لری و اولدوقلارینین آراسیندا تعادول یارادیرلار . بعضاً اولچمک ریاضی_زمان بیر ایش دیر و بو یولنان اینسان لار اوزاق لیقی حساب ادیر لر اؤرنک بیر شهر دن بیر شهره یوخسا آسترونومی ده بیر گزه گن دن باشقاسینا جک. اؤلچمکنن اینسان لار هاوانین نه قدر ایستی یوخسا سویوق لوغون بلیرلر.
اؤلچمک معیار لاری
دَییشدیراؤلچمک ده دییشیک معیار لار وار اؤرنک تبریز دن باکییا نچه کیلومتر ؟ ات نچه کیلو قرام ؟ و آیران نچه باتمان؟ بو معیار لار دوز اؤلچمک و بعضاً دونیالیق بیر معیار دیر لار (کیلوقرام و کیلومتر) و بعضاً اؤزل یوخسا یئرلی معیار (آذربایجاندا آیران آلماق ایچون باتمان) و بعضاً ده بیلیم معیاری دیر (اتوم اؤلچمه معیارلاری) و بعضاً هاوا نین ایستی سویوق لوقون اؤلچورلر ( سانتی قراد یوخسا سیلیسیوس درجه سی).
اؤزل بیلیم اؤلچمک معیارلاری
دَییشدیرکوانتوم مکانیکی اؤلچمک معیاری ، کووادریک و آسترونومی ده ایشیق موجون حرکتینین سورعتی الکتریک ده وات ، کامپیوتر ده بایت و....
گئچمیشی
دَییشدیراؤلچمک معیار لاری قدیم چاغدا بؤلگه بؤلگه دییشیک میش آما فرانسه اینقیلابیندان سرا اؤلچمک معیار لارین بیرلشمه سینه چالیش دیر لار(متریک و قرام سیستمی) آمریکا دا باشقا بیر اؤلچمک سیستمی دوزنلندی ( مایل، فارنهایت هاوا درجه سی ).
اؤلچمک ایچین یاپیم لار
دَییشدیراؤلچک ایچین چوخ دییشیک یاپیم لار وار متر و ایپ دن توت دیجیتال سیستم لره جک .