احمدجان قاسیمی
احمدجان قاسیمی ـ دوغو تورکیستان جمهوریتینین ایکینجی پریزیدنتی، سیاست آدامی.
Ehmetjan Qasimi | |
|---|---|
| 2nd President of the Second East Turkistan Republic | |
| ایشده 12 June 1946 – 27 August 1949 | |
| قاباقکی | علیخان تؤره ساغونی |
| شخصی بیلگیلر | |
| دوغوم | 15 April 1914 Yining, سین کیانگ اویغور, China |
| اؤلوم | 27 August 1949 شوروی |
| صنعتی | سیاستچی |
یاشاییش
دَییشدیر1914 ایلی 4ـ آیینین 14 گونو سینگ‌کیانگ غولجا شهرینین توغرا کووروک محله‌سینده، یوخسول اکینچی عائیله‌سینده دونیایا گلدی. آتاسی نادیر تمبور، آناسی شروانه‌م قاسیمی ایدی. کیچیک چاغلاریندا آتاسیندان یئتیم قالیر. عائیله وضعیتی نامناسب اوْلدوغونا گؤره گون آلمان اۆچون 1924 ایلی ساوئت بیرلیگینه گئتدیب، سوْنرا یارکنت رایونوندا باشلانقیج (ابتدایی) مکتبده اوخودو. 1929 ایلیندن 1932 ایلینه قدر آلماتی دا اوخویوب. اوخوشو بیتیردیکدن سوْنرا، بۇ مکتبده قالیب اوخوتچولوق (معلمچیلیک) ائدیب. 1934 ایلیندن 1937 ایلینه قدر اؤزبکیستانداکی سووئت ایتتیفاقی اوْرتا آسیا اونیوئرسیتئتی (ساگو) دا اوخوموش. 1937 ایلی موسکو شرق سوسیالیزمچیلری بیلیم یوردونا اوخوماغا گئدیب و او زامان تاتاریستان قازان بیلیم‌یوردوندا پراکتیک (عملی ایشلر) قیلمیش. 1941 ایلی آلمان، شوروی‌یه حمله ائدنده درس اوخوماقی دایاندیرماغا مجبور قالیب، احمد قاسیمی اؤز یوردونا قاییدیب گلیر. احمد جان قاسیمی 1942 ایلی 6ـنجی آیدا غولجا شهرینه قاییدیب گلیب یئر آلتی انقلابی تشویقات فعالیتلری ایله مشغول اوْلوب. 1943 ایلی 6ـنجی آیدا دوغوتورکیستانداکی شین شی‌سه‌ی حکومتی طرفیندن توتولوب، بۇ ایلین 12نجی آییندا اورومچی یه گتیریلیب تورمه‌یه آتیلیب. 1944 ایلی 10ـنجو آیدا بوراخیلاندان سوْنرا غولجایا قاییدیب گلیب شرقی تورکیستان میلّی اینقیلابینا رهبرلیک ائدیب. بیر آز سوْنرا، «آزاد شرقی تورکیستان قزئتی»نین معاوین تحریری، شرقی تورکیستان جمهوریتی موقت حکومتی حربی ایشلر بؤلومونون باشلیغی، حکومت اعضاسی، حربی ایشلر هیئتی‌نین اعضاسی اولوب. 1946 ایلی 7ـ نجی ایدا ایلی طرفی وکیلی صفیتینده اورومچی سینگ‌کیانگ اؤلکه‌لیک حکومتی‌نین معاوین رئیسی اولوب. 1947 ایلی 8 آیدا اولکولوک بیرلشمه حکومت پارچیلاناندان سونرا، غولجایا قاییدیب. 1948 نجی ایلین 8نجی آیینین 1ینجی گونو احمدجان قاسیمی بوتون بیرلشمک اۆچون اولان نیرولاری بیرلشدیریب، انقلابی قوشونو اولوشدورماق اۆچون غولجادا «شینجاندا آراملیق و خلقچی‌لیگی حیمایت قیلیش اتفاقی» نی قوروب و «اتفاق» مرکزی کومیته‌سی‌نین رئیسی اوْلوب. 1948 ایلی 8 آیین 22 نجی گونو احمدجان قاسیمی چین کمونیستلری رهبری مائو تکلیفینه بناءا شرقی تورکیستان وکیللر ییغینجاغیجاغی اۆچون پکنه گئدیب. 27 نجی گون ساوئت ایتیفاقی ایرکوتسکی بایکال گؤلو هاوا بوشلیقینا گلنده، اوچاقلار سانحه‌یه اوغراییب.