ایمام جواد
محمد بن علی (ایمام جواد، تقی، ابوجعفر) شیعهلرین دوققوزونجو ایمامیدیر کی ۱۹۵ اینجی هیجری ایلینین رجب آیینین ۱۰ اونجو گونونده مدینه شهرینده آنادان اولوبدور. اونون آتاسی ایمام رضا -شیعهلرین سککیزینجی ایمامی- و آناسیدا سبیکه‌یدی.
ایمامت
دَییشدیرایمام رضانین مأمونون توسوطیله شهادته چاتماسیندان سونرا، ایمام جوادین تکجه یئددی یاشی واریدی. شیعه‌لر اونون ایمامتی باره‌سینده شکه توشدورلر و بو باره‌ده نئچه‌لر جلسه برپا ائتدیرلر؛ آما سککیزینجی ایمام شهادتیندن قاباق، ایمام جوادی ایمامته منصوب ائتمیشدی. اونون شهادتیندن سونرا، ایمام جوادی مأمونون دستوریله مدینه‌دن بغدادا گتیریب و خلیفه‌نین قیزی ام الفضلین عقدینه چیخارتدیرلار.
اؤیرنجیلر
دَییشدیرایمام جوادین تخمینا ۲۶۰ نفر اؤیرنجیسی واریمیش کی عبدالعظیم حسنی، ابوهاشم جعفری، ابراهیم بن مهزیار اهوازی، حسن بن محبوب سراد کوفی، حسین بن سعید اهوازی، دعبل بن علی خزاعی، اسماعیل بن بزیع و صفوان بن یحیی اونلارین ان اؤنملیلریدیرلر.
موناظیره‌لر
دَییشدیرایمام جواد نئچه‌لر دفعه اۆچون، اؤز زامانینین بؤیوک عالیملریله موناظیره ائدیب و اونلاری مغلوب ائدیبدیر. بو موناظیره‌لرین ان اؤنملیلری کی خلیفه‌نین حوضوریله انجام تاپیردی، یحیی بن اکثم -موسلمانلارین قاضی‌القضاتی- و ابن ابی‌داوود -بغدادین قاضیسی-له اولان موباحیثه‌لریدی. او یحیی بن اکثمیله موناظیره ائدن زامان، تکجه دوققوز یاشی واریدی و خلیفه اونو تحسین ائتدی. ابی‌داوودیله اولان موناظیره‌ده‌ده معتصم اونون حؤکملرینین ایجراسینین دستورونو وئردی.
شهادت
دَییشدیر۲۱۸ اینجی هیجری ایلینده، ایمام جواد عاییله‌سیله بیرلیغدا حجه گئدیر و همان ایلده‌ده مأمون اولور. ایمام جواد حجدن قاییدادان سونرا، اؤز اوغلو ایمام هادینی مدینه‌ده قویوب، آرواتیله بیرلیغدا عراقا قاییدیر. بو زاماندا معتصم عباسی حوکومتینین خلافتینی عؤهده‌دار اولموشدو. معتصمین دستوریله ایمام جوادا بیر زهرلی شربت وئریلیر و او ۲۲۰ اینجی هیجری ایلینین ذی‌القعده آیینین سون گونونده -۲۵ یاشیندا- بغداد شهرینده شهادته چاتیر.
مقبره
دَییشدیرایمام جوادین مقبره‌سی کاظمین شهرینده و بؤیوک‌آتاسی ایمام کاظمین قبرینین کناریندادیر. الکاظمیه مسجیدینین ایکی قیزیل گونبذی وار کی اونلارین بیری ایمام کاظم و بیریده ایمام جوادا تعلوقو واردیر. شیخ مفید (شیعه‌نین بیرینجی مرجعی)، خواجه نصیرالدین توسی، سید مرتضی، سید رضی و ابن‌قولویه‌نینده قبرلری بو مسجیدین یاخینلیغیندادیر.
قایناقلار
دَییشدیر- اینگلیسجه ویکی‌پدیا
- حووزه بیلیکلیکی Archived 2012-11-22 at the Wayback Machine.