بیرینجی صلیب یوروشو

بیرینجی صلیب یۆروشواوْرتا عصرلرده پاپین چاغری‌سییلا مسیحی اۇروپالی‌لارین یاخین شرقه٬ بیت‌المقدسی اله گئچیرمک آماجییلا٬ هۆجۇم ائتدیگی صلیب یۆروشلریندن. بیزانس ایمپیراتورو٬ سلجوقلو تۆرکلردن آغیر مغلوبیت آلیب بیر چوْخ توْرپاقلارینی الدن وئردیکدن سوْنرا٬ پاپ‌دان کؤمک ایسته‌دی. ایکینجی پاپ اوربانوس٬ بیزانس-روم کیلسه‌لرینی تکرار بیرلشدیرمک٬ اوروپاداکی ساواشلاری دایاندیرماق و بیت‌المقدسی آلماق اۆچون٬ اۇروپالی‌لاری بیرینجی صلیب یۆروشونه چاغیردی. بئله‌جه اۇروپادان بؤیوک اوْردولار سلجوقلو اؤلکه‌سینه ساری یوْلا دۆشدو. بیرینجی صلیب یۆروشو نتیجه‌سینده یاخین شرقین بیر قیسمی٬ اوْ جۆمله‌دن بیت‌المقدس شهری٬ خاچلی‌لارین الینه دۆشدو.

بیرینجی صلیب یۆروشو
صلیب یۆروشلری

بیرینجی صلیب یۆروشونده خاچلی‌لارین حرکت یوْلو
تاریخ ۱۰۹۶ - ۱۰۹۹
بؤلگه آنادوْلو٬ فلسطین
سبب بیزانس ایمپیراتورونون پاپدان کؤمک ایسته‌مه‌سی
نتیجه خاچلی‌لارین ظفری
جوغرافی
دییشیکلیکلر
آلینان توْرپاقلاردا دؤرد فئودال دؤولت٬ اوْ جۆمله‌دن اورشلیم شاهلیغی قورولدو
طرفلر
خاچلی‌لار:
مۆقدس روم ایمپیراتورلوغو
فرانسه شاهلیغی
اینگیلیس شاهلیغی
آپولیا
بیزانس ایمپیراتورلوغو
کیلیکیه شاهلیغی
مۆسلمانلار:
سلجوقلولار
دانیشمندلی بَی‌لیگی
فاطمی خلافتی
الموحدی‌لر
عباسی خلافتی


بیرینجی صلیب یۆروشو نتیجه‌سینده٬ انطاکیه٬ اودسا٬ تیریپولی و بیت‌المقدس مرکزلیک‌لرینده قۇرولان مسئحی دؤولتلر

اساس سببلر دَییشدیر

میلادی ۱۰۷۱-جی ایلده٬ سلجوقلو تۆرکلری بیزانس اوْردوسونو مالازگیرد دؤیوشونده مغلوب ائده‌رک بیزانسین کیچیک آسیاداکی توْرپاقلارینی اله کئچیردیلر. بیزانس ایمپیراتورو الدن وئرمیش توْرپاقلارینی تکرار اله کئچیرمک اۆچون٬ بیزانس-روم کیلسه‌لری‌نین درین ایختیلافلارینا رغماً٬ ۱۰۷۳-ده پاپ‌دان کؤمک ایسته‌دی. یئددینجی پاپ گرقوریس بۇ فۆرصتی دَیَرلندیره‌رک شووالیه‌لری ییغماغا باشلادی٬ آنجاق اوروپادا باش وئرن ساواشلار پاپین بیزانسا اوْردو گؤندرمه‌سینه مانع اوْلدو. پاپ٬ گۆجلرینی اوْن ایل مۆقدّس روم ایمپیراتورو دؤردونجو هنری گۆجلرییله ساواشدیراراق مۆقدّس روم ایمپیراتورونون نۆفۇذونو آزالتدی. آیری طرفدن نوْرمانلارلا ایتّیفاق قۇراراق اوْنلارین عسکری حیمایتینی آلا بیلدی؛ بئله‌جه ۱۰۹۵-جی ایلده یئرینه کئچن ایکینجی پاپ اوربانوس٬ کیلسه‌نین یئنی گۆجوندن صلیب یۆروشونو باشلاتماق اۆچون فایدالانا بیلیردی.[۱]

قایناقلار دَییشدیر

  1. ^ «جنگ‌های صلیبی»٬ یازان: تیموتی لوی بیئل٬ چئویرن: سهیل سمی٬ ققنوس٬ تهران ۱۳۸۵، ص ۳۹-۴۱