جیهاز
جیهاز و یا اؤلچو جیهازی – وئریلمیش فیزیکی کمیتی هر هانسی بیر دیاپازوندا اؤلچمک اۆچون تطبیق اولونان قورغو دور.
تصنیفاتی دَییشدیر
ایندیکاسیا اوصولونا گؤره :
- بو جیهاز یالنیز اؤلچولن کمیتین قیمتینی گؤسترمه یه ایمکان وئریر.
- قئید ائدیجی جیهاز – بورادا اؤلچولن کمیت قئید ائدیلیر. نتیجه یا آنالوگ یا دا رقم لی شکیلده وئریله بیلر.
اؤلچمه اوصولونا گؤره :
- بیر باشا اؤلچن ، بورادا کمیتین قیمتی بیر باشا اؤلچولور ، مثلا مانومتر ، آمپرمتر.
- مقایسه لی شکیلده اؤلچن جیهاز ، بورادا اؤلچمه دن آلینان نتیجه دولایی یول لا بیر ائتالون (etalon) قیمت له مقایسه ائدیله ره ک قیمت لندیریلیر.
نتیجه نین تصویرینه گؤره :
- آنالوگ اؤلچمه جیهازی ، بورادا جیهازین گؤستریجی سی بیر باشقا اؤلچولن کمیت دن آصیلی اولان فونسیا ایله معین اولونور.
- رقملی اؤلچمه جیهازی – اؤلچمه نین نتیجه سی رقملی شکیلده وئریلیر.
باشقا علامت لرینه گؤره :
- جمع لشدیریجی اؤلچمه جیهازی اؤلچمه نین نتیجه سینی موختلیف یوللارلا الده ائدیلن و داها آرتیق فینکسیالاردان (finksiyalardan) آصیلی اولاراق تعیین ائدیلیر.
- اینتگرال لاییجی () اؤلچمه جیهازی اؤلچمه نین نتیجه سینی اینتگرال لادیقدان سونرا گؤسته ریر.
اؤلچولو جیهازلارینا میثال لار:
- دینامومتر
- بارومتر
- آمپرمتر
- اهم متر
- دوزی متر
- تره زی لر و ...