حسن صباح
حسن صباح (۴۶۴ قمری - ۲۶ ربیعالثانی ۵۱۸ قمری) (یوخسا ۵۰۲ _ ۴۵۰ ه. ش و ۱۱۲۳ _ ۱۰۷۱ م) سلجوقلار چاغیندا قاریشیق سالدی.اونون و آداملارینین مسلکی و فیرقه سی شیعه ایسماعیلی نزاریه[۱] فیرقه سی ایدی.ایمایمه شیعه لردن بیر بؤلومدی.هابئله تکجه یئددی ایمامی قبول ائدمیش و آلتینجی ایمامین(ایمام صادق (ع)) اوغلو ایسماعیلی یئددینجی و سونکی ایمام بیلیردیلر.اولارین نظرینه ایسماعیل اوغلانلاریندان بیر ایمام زمان اولاجاق.ایسماعیلیه مرکزی میصر اؤلکه سی اولوردو و آذربایجاندا قزوین و دوره سی بو مسلکی قبول ائدمیشدی.ایران ایسماعیلی لری نزاری آدلانیردیلار و ایرانادا نئچه ایللر حوکومت سوردولر.
یاشام
دَییشدیرحسن بن علی بن محمد بن جعفر بن حسین بن محمد صباح حِمَیری (آدلیم :سیدَنا) ری (دوغو آراگی) شهرینده دونیایه گوز آچیب.آتاسی نیشابور شهرینده ایمام موفق اوخولونا آپاردی.نئچه یازیلاردا اونو خیام و خواجه نظام الملک ائیله اوچ اوخول یولداشی یازیبلار.بو اوچ اوخول یولداشی عهد ائددیلر هر کیمسه بیر مقام صاحیبی اولدو او بیری یولداشلارینا یاردیم اولوسن.خواجه نظام الملک باشدا مقام قازاندی و اوز عهدینه گوره عمر خیام اۆچون بیر مواجیب یاراتدی و حسن صباحی سلجوقی قصرینه گتیردی.حسن صباح چوخ گوجلو اولدو و اونو تبعید ائتماقا مجبور اولدولار.حسن صباح میصر اؤلکه سینه کوچوب و فاطمیلر حوکومتینده مقام قازاندی .حسن صباح المستنصر اؤلومونه الجیوش حوکومتین قوبل ائدمیر و نزاریه فیرقه سینه باشچی اولدو.المستنصرین ایکی اغلو نزار و مستعلی آدیندا واریدی.نزار یاناشی اولدو و الجیوش مستعلی نی خلیفه ائددی.حسن صباح میصردن کوچدو و ری شهیرنه گلدی .قزیونده چوخلو آداملار اونون باشچیلیقین قوبل ائددیلر و الموت قلعه سین و چوخلو قصبه لر و قلعه لری اله گئچیتدی.۲۶ ربیعالثانی ۵۱۸ قمری ده نوخوشلادی و دۆنیادان گوز یومدو.
قایناق
دَییشدیرجوینی تاریخی- عطاملک جوینی
گؤرونتولر
دَییشدیر- ^ Ali Asghar Sadabadi. Ali Asghar Pourezzat & Mohammadreza Farhadi Kia. (2013). "Study of factors affecting the Ismailids’ Voluntary Pure Obedience (VPO) Base on Fuzzy Approach". International journal of social science. 17(1): 80-91.