حسین ولی‌اوغلو
حسین ولی‌اوغلو، اصل آدی حسین دورماز (1952-2000) — کورد ایسلامچیسی, کورد حزب‌الله‌ینین تأسیسچی و قدیم رهبری. ولی‌اوغلو بو تشکیلاتن قانادلاریندان بیرینه رهبرلیک ادیردی. او، 17 یانوار 2000-جی ایلده استانبولون بیکوز محلینده پولیسین کچیردئی عملیتده اولدورولموشدور.
حسین ولی‌اوغلو | |
|---|---|
| دوغوم | حسین دورماز ۱ ژانویهٔ ۱۹۵۲ |
| اؤلوم | ۰۱ ژانویه ۱۹۵۲ (−۴۹ یاش) |
| اؤلوم سببی | تورکیه پولیسی طرفندن اولدورولدو |
| تحصیل | انکارا دانیشگاهی |
| پئشه | کتاب ماغازاسینین صاحبی، سونرا تیروریست |
| تشکیلات | کورد حزب‌الله‌ی |
| حرکت | کورد ملتچی حرکتی |
یاشامی
دَییشدیرولیاوغلو 1952-جی ایل یانوارین 1-ده باتمان استانینین گرجوش ناحیه‌سینین باغوزو کندینده کرمانجی لهجه‌سینده دانشان حابیزبینی قبیله‌سیندن کورد عائلەسینده آنادان اولوب.[۱][۲][۳] عثمان و فاطمه دورمازدان 5 اوشاغین ان کیچیکی اولاراخ دنیایا گلیب.[۴] او، دورمازی اوزونون دوروست سویادی کیمی یوخ، تورک سویادی قانونو زمانی تورکلشمه‌نین ایزی کیمی گوروب و 1978-جی ایلده قانونی اولاراخ سویادینی ولی‌اوغلو. اونون عائلەسی کوردلر آراسنده «مالا ولی» («ولی‌نین خانوادەسی) کیمی تاننردی. ولی اونون اتا طرفدن باباسی ایدی.[۵]
او، داها چوخ ملتچی اولدو و باجاردغی قدر کورد تاریخینی اویرنمیه باشلادی. خصوصیله جوغرافیادا چوخ بیلیک الده اتدی و کوردوستانداکی بوتون "داغلاری, درەلری, مشەلری, یوللاری, کندلری, تاریخی یئرلری", الجه دە کورد قبیلەلرینی و اونلارین یاشادیخلاری یئرلری بیلن کیمی تصویر ادیلدی.[۶] او، حتی کورد دیلچیلیگینی اویرانب و مختلف کورد لهجەلری اونلارین دانشلدغی یئرلر و اونلارین تاریخی حقندە چوخ شی بیلیردی.[۷]
ولی‌اوغلو و عبدالله اوجلان انقره دانشگاهینین سیاسی علملر امکاناتینده صنف یولداشلاری اولوبلار.[۸] 1978-جی ایلده هله دانشگاه طلبەسی ایکن عائله یاشامی قوروب، 7 اوغلان, 4 قیزی اولوب.[۹] ولی‌اوغلو دانشگاهدا اوخویارکن 1978-جی ایلده میللی تورک طلبه بیرلیگی (م‌ت‌ت‌ب) عضو اولوب, 1980-جی ایلده ایسه اوندان آیریلیب.[۱۰][۱۱] م‌ت‌ت‌ب 1946-جی ایلدن 1960-جی ایله قدر تورکچو, 1960-جی ایللرده ایسلامچی-تورکچوسو, 1970-جی ایلدن 1980-جی ایل چورلشندن سونرا باغلانانا قدر تام ایسلامچی تشکیلات اولوب.[۱۲][۱۳]
ولی‌اوغلو ادعا ادیب کی کوردچولوک، تورکچولوک و عربچیلیگی کیمی حقسیز و اساسسیز ملتچی حرکت یوختو، تام حقوقتور. دورد اولکەده ده کورد آیریمچی حرکتلارینا دستک ورارکن، اساسا تورکیەیه دیقت یئتیریب. او، ادعا ادیب کی کوردلرین ملتچی اولماسی و آیریمچیلیگه اوستونلوک وئرماسی لازمدیر، چونکی کوردلرین دشمنلری هیچ وقت ملتچلکلریندن ال چکمایاجاکلار و کوردلره ظلم اتمیه دوام ادجکلر. ولی‌اوغلو کوردلری تورکلره تابع اولماماغا، تورکجه دانشماماغا، تورکیەیه صادق اولماماغا، تورکلرین ددیکلارینه اینانماماغا چاغرب. او, همچینین ادعا ادیب کی کوردلرین دشمنلرینین ده مسلمان اولماسی کوردلرین تسلیم اولماسی و وضعیتلرینی قبول اتمسی اوچون سبب یوخ. او, همچنین مستقل کوردوستانین ایلک نوبەده مسلمان دولتلر ایله یاخشی مناصبتلر قورماغا، سونرا ایسه غیرمسلمان دولتلری دیقت آیرماغا چاغرب.[۱۴][۱۵][۱۶]
او, حزب‌الله‌ینا رهبرلیک اتدیگی مدتده چوخ وقتلرده تورکیەیه قارشی پ‌ک‌ک ایله واحد جبهه یاراتماغا جهد گوسترسه ده، اساسا پ‌ک‌ک‌نین استکسیزلیگی نتیجەسینده اوغورسوزلوغا دوچار اولوب.[۱۷][۱۸][۱۹][۲۰] پەکەکەیا قارشی دویوشمکدن امتناء اتمسینه باخمایاراخ، پەکەکەنین حزب‌الله‌آ قارشی تکرار هجوملارندن سونرا قارشیدورما باشلائیب.[۲۱] او, پەکەکە ایله حزب‌الله آراسیندکی دشمنچیلیگه نفرت ادیردی و مناقشەنین سونا چاتماسی اوچون حزب‌الله‌آ یالنیز اوزونومدافعه مقصدیله پەکەکە ایله وروشماغی امر اتمک، پەکەکە هجوملارندن سونرا انتقام الماماق کیمی چوخلو سیلر گوسترمیشدیر. او, مناقشەنین یالنیز تورکیەنین خیرینه اولدوغونو ادعا ادیب.[۲۲] تقاعدچو JİTEM اژنتینین سوزلرینه گوره، تورکیه حزب‌الله‌آ پەکەکەیا قارشی یاردم تکلیف اتمیشدی، لاکن ولی اوغلو بونو رد اتسه ده، تورکیەیه نفرتینی و حزب‌الله ایله پەکەکە آراسینده صلحه اولان نیکبینلیگینی تکرارلادی.[۲۳] 1998-جی ایله قدر رسمی آتشکس اولماسا دا، حزب‌الله ایله پەکەکە آراسینده توقوشمالار 1995-جی ایلده سونا چاتدی.[۲۲][۲۴]
ولی‌اوغلو عبدالله اوجلان‌ین حبسیندن سونرا تورکیەده ان چوخ اختاریلان شخص اولوب.[۱۹][۲۰] ولی‌اوغلو کورد قومی ملتچیسی ایدی و مستقل کورد دولتینه استئیردی، اوجالان ایسه ملتچیلیگه قارشی چخب دیموکراتیک کونفیدیرالیزمه، مولتیکولتورالیزمه، بین‌الملل‌چیلیگه اوستونلوک وریر و تورکیه داخلینده مختاریت استئیردی.[۲۵][۲۶][۲۷][۲۸][۲۹][۳۰] ولی‌اوغلو ایله اوجلان اراسینده مناقشەنین اساس سببی تورکیەده کورد حرکتینین رهبرینین کیم اولماسی ایله باغلی مباحثه اولوب.[۳۱] ولی اوغلو و اوجالان بارشماغا باشلادیلار و هر ایکیسی بیربیرلری ایله یاخشی مناصبتده اولدولار.[۱۸]
ولی‌اوغلو 1987-جی ایلده کوردوستانی مستقل بیر دولت کیمی یاراتماق مقصدی ایله ایرالیلایاراک حزب‌الله قوردو.[۱۱][۳۲] ولی‌اوغلو آردجیلارینا کوردجە دانشماغن واجبلیگینی وورغولایاراق، اونلارین بولگەسینی “جنوبشرقی انادولو” یئرینه “شمالی کوردوستان” آدلاندرماغن واجبلیگی وورغولایب.[۳۳] ولی‌اوغلو گوندەلیک یاشامنده کرمانجی کوردجەسی دانشردی, حتی یولداشلاری اونونلا تورکجە دانشاندا کوردجە جواب وراردی.[۳۴][۳۵] ولی‌اوغلو مقصدلرینه چاتماخدا چوخ افراط ایدی و حتی کوردجە دانشان نسل یئتیشدیرمک اوچون قادنلارا تورکجە دانشماغی قاداغان اتدی.[۳۶]
ولی‌اوغلو چوخ باجاریقلی اولماسی ایله تانینیردی. او, تورکیەده ان چوخ اختاریلان شخص اولماسینا باخمایاراخ, تورک حاکمیتی یاییندی و باشقا اولکەلره سیاحت ادرکن هیچوقت توتولمادی.[۳۷][۳۸]
ولی‌اوغلو چوخ ایرانا دا گدیردی.[۳۹][۴۰] ایران 1996-جی ایلده علی خامنه‌ای ایله دین موضوعونده مباحثه اتدیکدن سونرا ولی‌اوغلونو دستکلامایی دایاندرب. ولی‌اوغلو خامنەای‌نین اونو شیعەلیگینا چویرمک اوچون چوخ اسرارلی اولدوغونو ادعا اتدی، ولی‌اوغلو بونو رد اتدی و شافعی سنی‌سی اولدوغونو تکرارلادی.[۴۱][۴۲] ولی‌اوغلو سنی‌لرله شیعەلر اراسنده مذهب آیری‌سچکیلیگیندن چاکناراک “شیعەلری مسلمان و قارداش کیمی تانیئیریخ ” ددی.[۴۳]
1998-جی ایلده عراق کوردوستانینا سفر ادن ولی‌اوغلو کوردوستان ایسلام حرکتینین رهبری عثمان عبدالعزیزدن حربی و سیاسی علمی تحصیل آلب.[۸] ولی‌اوغلو همچینین ادهم بارزانیندان تعلیم الماق اوچون 300 کورد حزب‌الله دویوشچوسو ایله بیرلیکده سوران شهرینا گدیب.[۴۴]
17 یانوار 2000-جی ایلده ولی‌اوغلو سهر سعت 1:30 رادەلرینده نماز اتمک اوچون اویاندی و اویاق قالدی. خانەده حزب‌الله‌ین دیگر یوکسک رتبلی عضولری ده اولوب. عصر نمازینی قلدقدن آز سونرا تورک پولیسینین قاپینی دویدویونو اشیدیبلر. ولی‌اوغلو دوستلارینا کالاشن تفنگلرینی گوتورملرینی سویلدی و اونلار پولیسی وورماق اوچون قاپینین یانینده نوبەیه دوزولدولر. ولی‌اوغلو جبهەده ایدی. قاپینی سندران پولیسلر گولەلرله قارشیلاشیب و ولی‌اوغلو و بیر دوستو دنیاسینی دییشنه قدر آتشما دوام ادیب. ولی‌اوغلونون اولدورولدویونو گورن پولیس سورتله گری قاییداراق قالان ایکی حزب‌الله عضونو حبس اتمدن اورادان آیریلیب.[۴۵][۴۶][۴۷] ولی‌اوغلونون یاخن دوستو ادیب گوموش ولی‌اوغلونون اولوموندان اول چوخ “انشاءالله دشمنین الیندن ساغ قالمایاجاغام” دیئجگینی ادعا ادیب.[۴۸] تورک جنازەچیلر اونون جسدنی حاضرلاماقدان امتناء اتدیلر و اییرمی گون سونرا دفن اولونانا قدر امواتخانه ترک ادیلدی و دفن زمانی اونون طرفدارلاری ایله تورک پولیسی آراسینده توقوشما اولدو.[۴۹] ولی‌اوغلو باتماندا دفن ادیلیب و اونون قبرینی طرفدارلاری چوخ زیارت ادیر، اورادا اونو یاد ادیر و کوردجە اوخویورلار.[۵۰] ولی‌اوغلونون طرفدارلاری اونو “شهید رهبر” آدلاندیریرلار.[۵۱]
قایناقلار
دَییشدیر- ^ Turkey and the War on Terror. For Thirty Years We Fought Alone. Publisher: Routledge, p. 61
- ^ Hüseyin Velioğlu kimdir? - Yeni Akit.
- ^ Velioğlu'nun Özgeçmişi Yayınlandı (en) (2024-06-03).
- ^ Ailesi ve arkadaşları Hüseyin Velioğlu'nu anlattı - [İLKHA İlke Haber Ajansı].
- ^ Velioğlu'nun Özgeçmişi Yayınlandı (en) (2024-06-03).
- ^ Hüseyin Velioğlu'nun Hayatı ve Mücadelesi - 17.
- ^ Hüseyin Velioğlu'nun Hayatı ve Mücadelesi -16 (en) (2024-06-03).
- ^ ۸٫۰ ۸٫۱ Hüseyin Velioğlu kimdir? - Yeni Akit.
- ^ Ölümünün 20'nci yılında Arkadaşları Hüseyin Velioğlu'nu anlattılar (tr).
- ^ The Kurdish Ḥizbullāh in Turkey. Oxford Islamic Studies Online. By: Mehrzad Boroujerdi, Nader Entessar, Martin Kramer, Joseph A. Kéchichian, Emrullah Uslu. Source: The Oxford Encyclopedia of the Islamic World
- ^ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ Hizbullah dosyası 1: Milli Türk Talebe Birliği'nden Hizbullah'a uzanan yol.
- ^ Türkiye’deki İslamî Gençliğin Oluşumunda MTTB’nin Yeri (tr) (2020-08-30).
- ^ Yazıcı, İsmail. The intellectual foundations of the Turkish National Student Union (MTTB), 1965-1980. p. 43.
- ^ Hüseyin Velioğlu'nun Hayatı ve Mücadelesi - 30.
- ^ Gürbüz, Mustafa (2013). Bilgin, Fevzi; Sarihan, Ali (eds.). Understanding Turkey's Kurdish Question (in انگلیسی). Lexington Books. p. 168. ISBN 978-0-7391-8402-8.
- ^ Kürt Sağı'nın Kimlik İnşası: Hizbullah ve Zehra Vakfı Örneği; Ali Murat İrat, pp. 123
- ^ Hizbullah'tan PKK'ya çağrı (tr) (2011-01-16).
- ^ ۱۸٫۰ ۱۸٫۱ Implications of Turkey's Anti-Hizbullah Operation | The Washington Institute (en).
- ^ ۱۹٫۰ ۱۹٫۱ Türk Hizbullahı'nın derin tarihi.
- ^ ۲۰٫۰ ۲۰٫۱ Hizbullah cinayetleri (March 31, 2023).
- ^ Hüseyin Velioğlu'nun Hayatı ve Mücadelesi - 10.
- ^ ۲۲٫۰ ۲۲٫۱ Hüseyin Velioğlu'nun Hayatı ve Mücadelesi - 9.
- ^ Hizbullah nihayet sessizligini bozdu (June 22, 2004).
- ^ Implications of Turkey's Anti-Hizbullah Operation | The Washington Institute (en).
- ^ Öcalan 2005.
- ^ Öcalan 2008, p. 24.
- ^ Maisel 2018, p. 347.
- ^ Elitsoy, Aslı (June 2017). The Kurdish Hizbullah and Its Shifting Attitude towards Kurdishness and the Kurdish Issue in Turkey.
- ^ Jonathan Frankel (1984). The Soviet Regime and Anti-Zionism: An Analysis. Hebrew University of Jerusalem, Soviet and East European Research Centre.
- ^ The New-Old PKK.
- ^ Gürbüz, Mustafa (2013). Bilgin, Fevzi; Sarihan, Ali (eds.). Understanding Turkey's Kurdish Question (in انگلیسی). Lexington Books. p. 168. ISBN 978-0-7391-8402-8.
- ^ Kürt Sağı'nın Kimlik İnşası: Hizbullah ve Zehra Vakfı Örneği; Ali Murat İrat, pp. 123
- ^ Hizbullah'tan 'geri döndük' açıklaması (tr) (2012-01-18).
- ^ Hüseyin Velioğlu'nun Hayatı Ve Mücadelesi - 25 (tr) (2013-07-09).
- ^ Hüseyin Velioğlu'nun Hayatı ve Mücadelesi - 17.
- ^ Mardin-Derik’te Türkçe Yasağı - Hayat Gazetesi Ordu.
- ^ Şaşırtıcı bir gerçek daha! (tr) (2021-09-29).
- ^ Türk Hizbullahı'nın derin tarihi.
- ^ The Turkish Counter-Terrorism Experience, Suleyman Ozeren, Organizational and Psychological Aspects of Terrorism, Ed. Centre of Excellence Defence against Terrorism, (IOS Press, 2008), 159
- ^ The Kurdish Question and Turkish Foreign Policy, Kemal Kirisci, The future of Turkish foreign policy, Ed. Lenore G. Martin, Dimitris Keridis, (MIT Press, 2004), 295.
- ^ Velioğlu, Hamaney’in kendisine “Bize kardeşim desen bile bizim nezdimizde sen kâfirsin!” (tr). آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2024-03-23. یوْخلانیلیب2024-05-09.
- ^ Hüseyin Velioğlu ile Ali Hamaney arasında geçen diyalog - Gözcü Haber (tr) (2021-01-03).
- ^ Hüseyin Velioğlu'nun Hayatı ve Mücadelesi -27 (en) (2024-06-03).
- ^ Hizbullah Irak'ta eğitildi (tr) (1999-04-03).
- ^ Gümüş, Beykoz'da Yaşananları Anlattı (en) (2024-06-03).
- ^ Aydıntaşbaş, Aslı (June 2000). "Murder on the Bosphorus". Middle East Quarterly. VII (2): 15–22. 19 September 2015-ده اوْریجینالدان آرشیولشدیریلیب. 26 July 2012-ده یوخلانیب.
{{cite journal}}:|archive-date=/|archive-url=وقت مؤهورونون اۇیغونسوزلوغو (کؤمک) - ^ Aydıntaşbaş, Aslı (June 2000). "Murder on the Bosphorus". Middle East Quarterly. VII (2): 15–22. 26 July 2012-ده یوخلانیب.
- ^ Gümüş, Beykoz'da Yaşananları Anlattı (en) (2024-06-03).
- ^ Şaşırtıcı bir gerçek daha! (tr) (2021-09-29).
- ^ HİZBULLAH LİDERİ HÜSEYİN VELİOĞLU MEZARI BAŞINDA ANILDI (tr) (2015-01-17).
- ^ Habernas (2024-01-16). Teşkilat, Hareket ve Şehadete adanmış bir ömür: Şehid Rehber Hüseyin Velioğlu (tr). آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2024-03-23. یوْخلانیلیب2024-05-09.