حطین دؤیوشو
حطین دؤیوشو — ۱۱۸۷-جی ایلین ۴ جۇلای تاریخینده٬ طبریه گؤلونون غرب یاخاسیندا یئرلشن حطّین کندی و بوینوز شکیللی حطین تپهسی جیواریندا باش وئرن بیر دؤیوشدور. بۇ دؤیوش بیرینجی صلیب یۆروشونده بیتالمقدسده یارادیلمیش خاچلی دؤولتی اوْلان اورشلیم شاهلیغینین شاهی٬ لوزینیان قویون قوْشونلاری ایله صلاحالدین ایّوبی باشچیلیغینداکی ایوبیلر اوْردوسو آراسیندا اوْلموشدور. ایوبی اوْردوسو٬ اورشلیم شاهلیغی اوْردوسونو مۆحاصیره ائدهرک قیرمیشدیر؛ ۱۷٫۰۰۰ خاچلی اؤلدورولموش٬ اورشلیم شاهی لوزینیان قوی ایسه اسیر دۆشموشدور.
حطّین دؤیوشو | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
صلیب یۆروشلری | |||||||
خاچلیلارین مۆحاصیرهیه دۆشمهسی | |||||||
| |||||||
طرفلر | |||||||
ایوبیلر | اورشلیم شاهیغلی انطاکیه پرنسلیگی معبد شووالیهلری مالت شووالیهلری مۆقدّس لازاروس شووالیهلری | ||||||
باشچیلار | |||||||
صلاح الدین ایوبی | لوزینیان قوی | ||||||
گۆجلر | |||||||
۳۰٫۰۰۰ | ۲۰٫۰۰۰
| ||||||
ایتکینلر | |||||||
دقیق بللی دئییلدیر | ۱۷٫۰۰۰ |
دؤیوشون باشلانما سببی
دَییشدیر۱۱۸۳-جۆ ایلده٬ شووالیهلر قالاسی ساواشیندان سوْنرا٬ خاچلیلارلا مۆسلمانلار ۴ ایللیک باریش آنلاشماسی ایمضالادیلار. ۱۱۸۷-جی ایلین اوّللرینده٬ خاچلیلار باریش آنلاشماسینی سایمادان صلاحالدّینین باجیسی دا اوْندا تاپیلان بیر کروانا هۆجوم ائدهرک بۆتون عسگرلری اؤلدوروب آرواد-اۇشاقلاری اسیر تۇتدولار. صلاحالدین ائلچیلرینی خاچلیلارا گؤندرهرک اؤلنلرین قانپۇلوسو و اسیرلرین آزاد اوْلماسینی ایستهدی؛ بۇ ایستگین رد اوْلونماسییلا صلاحالدین جهادا گیردی. ۱۱۸۷-جی ایلین ۱ جولای تاریخینده ایوبی اوْردوسو طبریه شهرینی تۇتوب اوْرادا یئرلشن خاچلی قالاسینی مۆحاصیره ائتدی. بئلهجه خاچلی اوْردوسو طبریه قالاسینی قۇرتارماق اۆچون بیتالمقدسدن یوْلا دۆشدو.[۱]
دؤیوش
دَییشدیرایکی گۆن یوْلچولوقدان سوْنرا٬ خاچلی اوْردوسو حطّین تپهلری آراسیندا اوْتوردو. سحره صلاحالدین اوْردوسو اوْنلاری مۆحاصیره ائتمیش ایدی. مۆسلمانلار هر طرفده اوْد آچیب اوْخچولاری خاچلی اوْردوسونو اوْخا باغلادیلار. ناهارادک خاچلی پیادالارین چوْخو اؤلدورولوب یوْخسا اسیر دۆشدولر. لوزینیان قویلا خاچلی آتلیلاری مۆسلمانلارا هۆجۇم ائدهرک اؤزلرینی مۆحاصیرهدن قۇرتارا بیلدیلر؛ آنجاق اوْنلار چیخینجا مۆسلمانلار تکرار صفی باغلاییب خاچلیلارین چوْخونو مۆحاصیرهده ساخلایا بیلدیلر. بئلهجه شاهسیز قالان خاچلیلارا تسلیمدن باشقا یوْل قالمادی. دؤیوشدن سوْنرا صلاحالدینین عسگرلری لوزینیان قویلا شووالیهلرینی حطین تپهلرینین بیرینده اسیر ائتدیلر.[۱]
سوْنوجلار
دَییشدیربۇ دؤیوشده خاچلی گۆجلرین بؤیوک قیسمی قیریلدی؛ بئلهجه صلاحالدین قیسا بیر سۆره ایچینده عکا٬ نابلوس٬ حیفا٬ بئیروت و ان باشدا بیتالمقدس شهرینی آلا بیلدی.[۱] مۆسلمانلارین بیتالمقدس شهرینی گئری آلمالاری٬ خاچلیلارین روحیهسینی پوْزدو. اوْ چاغدا مریض اوْلان ایکینجی پاپ اوربانوس مغلوبیت خبرینی ائشیدینجه اؤلدو. یئرینه پاپ اوْلان گرقوریوسون صلیب یۆروشو ایستگی٬ اوروپا خالقینین سایمازلیغییلا قارشیلاشدی. داها سوْنرا پاپ کمنت زامانیندا٬ آلمان٬ فرانسه و اینگیلیس شاهلاری بیتالمقدسی تکرار آلماق اۆچون اۆچونجو صلیب یۆروشونه قاتیلاراق یئنی بیر ساواشی باشلاتدیلار.[۲]
پانوراما
دَییشدیرقایناقلار
دَییشدیر- آنادوْلو تۆرکجهسی ویکیپدیاسی٬ Hıttin Muharebesi