دالغا بویو

(دالغابؤیو-دن يوْل‌لاندیریلمیش)

دالغا بوْیو بیر دالغانین سیرالی (دال-دالا) ایکی تپه‌ یا ایکی چۇخور یا هر هانکی ایکی ائشیت فازدا اوْلان نوقطه‌لر آراسینداکی فاصیله دیر.[۱] دالغا بوْیو لاندا (λ) حرفی ایله سیمگه‌لنیر و فرکانس ایله ترس مۆتناسیب‌دیر. دالغا بوْیو چوْخالدیقجا، دالغانین فرکانسی آزالار و دالغا بوْیو آزالدیقجا دالغانین فرکانسی چوْخالار. ایکی دالغانین یئیینلیگی (سۆرعتی) بیر اوْلورسا، آشاغی فرکانسی اوْلان دالغا، یوخاری دالغا بوْیونا و یوخاری فرکانسی اوْلان دالغا ایسه آشاغی دالغا بوْیونا صاحیب اولار.[۲] دالغا بوْیونون میلتلر آراسی بیریملر سیستمینده (SI) اؤلچمه بیریمی (واحیدی) متر دیر.[۳]

بیر سینوس دالغاسی. λ دالغانین هر ایکی دال-دالا ائشیت نوقطه‌لرینین آراسینداکی فاصیله‌ ایله اؤلچولر.

گؤرۆشن ایشیق

دَییشدیر
 
اۆچ‌بوجاقلی منشور ایله سپه‌لنمیش ایشیق ساچلاری (شوعالاری).

ایشیق یا گوروشن ایشیقدا، ایشیق بوْیاسی (رنگی) دالغا بوْیونا باغلیدیر.

فورمول

دَییشدیر
  • دالغا بوْیو-فرکانس ایلیشگی‌سی (رابیطه‌سی):
    •  

بو فورمولدا   فرکانس،   دالغا سۆرعتی و   ایسه دالغا بوْیونو سیمگه‌له‌ییر.


  • هر بیر دالغادا، دالغا بویو ایله فرکانس‌ین چارپیم (ضرب) سونوجو، ثابیت و دییشیلمز بیر عدد دیر. بو عدد "ایشیغین خلأده‌کی سۆرعتی" آدلانیر.
    •  

بو فورمولدا   ایشیق سۆرعتی،   فرکانس و   ایسه دالغا بوْیونو سیمگه‌له‌ییر.

بیرده باخین

دَییشدیر

قایناق

دَییشدیر
  1. ^ Raymond A. Serway; John W. Jewett. Principles of physics (4th ed.) Cengage Learning, 2006. pp. 404, 440. ISBN 0-534-49143-X
  2. ^ Theo Koupelis and Karl F. Kuhn. In Quest of the Universe. Jones & Bartlett Publishers, 2007. ISBN 0-7637-4387-9
  3. ^ La Métrologie Française: The Units of measurement. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2018-09-25. یوْخلانیلیب2018-09-29.