دمیر قاپان یوخسا دمیر چکن (یونانجا: lithos magnes) مغناطیس آلانی اولوشتوران بیر شئی یا نسنه دیر. دمیر، کوبالت و نیکل کیمی بعضی مئتال‌لاری چکیر، آلومینیوْم و پاخیٛر کیمی مئتال‌لارا اتکیسیزدیر. دمیر قاپانین ایکی قوطبو واردیر قوزئی (اینگیلیسجه: north) و گۆنئی (اینگیلیسجه: south). ایکی دمیر قاپان ائش قوطبلاریٛن ایتلرکن، ضد قوطبلاری بیربیرینی چکر.[۱]

الکترو مغناطیس

دَییشدیر

الکترو مغناطیس، الکتریک آخیٛنتیٛسیٛ قوللاناراق دمیردن الده ائدیلن مگنت‌دیر. الکترومگنت هر ایکی اوجدان مگنتیک ماده‌لری چکر.
اوْلۇشۇم:بیر تلده الکتریک آخیٛنتیٛسیٛ اولورسا، تلین اطرافیٛندا مگنتیک آلانی اولوشتورور. مگنتیک میدانیٛنیٛن یؤنۆن تاپماق اۆچون ساغ اَل قورالیٛ قوللانیر.
بو قورالا گؤره، الکتریک آخیٛنتیٛسیٛ اولان تلی ساغ اَل ایله توتاراق، باش بارماق الکتریک آخیٛنتیٛسیٛنیٛن یؤنۆ اولورسا، دؤرد بارماقلار مگنتیک آلانیٛن گؤستریر. الکترومگنت اولوشتورماق اۆچون سولنوئید قوللانیٛلیٛر.

 
I:الکتریک آخینتیٛسیٛ یؤنۆ
B: مگنتیک آلانیٛ

چئشیتلی مگنتلر

دَییشدیر

قایناقلار

دَییشدیر