دیالکتیک
دیالکتیک (یونانجا: διαλεκτική — مۆباحیثه ائتمک) — مادی دۆنیانین مؤوجودلوغونو دایمی دییشیک‌لیک، حرکت، موباریزه و اینکیشافلا ایضاح اوْلونماسی اۆصولودور.
عۆمومی معلومات دَییشدیر
دیالکتیکنین اؤزون مخصوس تاریخی واردیر. قدیم یوناندا دیالکتیک ددیک‌ده (قدیم یونان مۆباحیثه آپارماق صنعتی، موحاکیمه یوروتمک دئمک‌دیر) علمی موصاحیبه، مۆباحیثه ائتمک صنعتینی باشا دۆشوردولر. غرب فلسفه‌سینده و علم مکتبینده ثبوت نظریه‌سی کیمی مؤوجود اوْلماق‌دادیر. دیالکتیک ایدّعالاری فلسفه‌نین بۆتون تاریخی عرضینده اینکیشاف ائتمیشدیر.
بئله‌لیک‌له، دیالکتیک:
- دوغا، اینسان جامیعه و تفکّورون حرکت، دَییشمه، تزه‌لنمه و اینکیشافینین عۆمومی قانونلاریندان بحث ائدن علم‌دیر.
- طبیعت، اینسان جمعیتی و تفکّورونون حرکتی و اینکیشافی پروسسی‌دیر.
- طبیعت، جمعیت و تفکّورون اینکیشافینین ان عۆمومی قانون اویغونلوقلاری حاقیندا تعلیم اوْلماقلا پروسسین داخیلی منبع یینی ضدیتلرین موباریزه‌سینده گؤرور.
- طبیعتین، اینسان جمعیتی‌نین، تفکّورون حرکت و اینکیشافینین عۆمومی قانونلاری حاقیندا فلسفی تعلیم؛ بیر کیفیت‌دن دیگرینه سیچراییشلا کئچیده گتیریب چیخاران داخیلی ضدیتلرین و عکس‌لیکلرین موباریزه‌سینین آچیلماسی یوْلو ایله، دایم حرکت‌ده اوْلان و دییشن طبیعت و جمعیت حادیثه‌لری‌نین درک ائدیلمه‌سینین علمی متودو. قیسا اوْلاراق دیالکتیکنی عکس‌لیکلرین بیرلیگی حاقیندا تعلیم‌دیر.
- بیر شئیین اوْنون ضدیت‌لی‌لییی فونون‌دا حرکت و اینکیشاف پروسسی‌دیر (مثلاً، حادیثه‌لرین دیالکتیکی، تاریخین دیالکتیکی).