دیکیلی‌داش (سولطان احمد)
تدوسیوس دیکیلی‌داشی، یا تکجه دیکیلی‌تاش (آنادولو تورکجه سینده. Dikilitaş) ایستانبولون سولطان احمد مئیدانی نین گونئی طرفینده، ایلانلی سوتونون یانیندا اولان بیر آنتیک میصر دیکیلی‌داشی دیر. 390 ایل عیسی دوغوموندان سونرا، روم ایمپراتورو بیرینجی تدوسیوس طرفیندن میصردن گتیرَلرک ایندیکی یئرینه دیکیلمیشدیر.
_%26_%C3%96rme_Dikilta%C5%9F_(sa%C4%9Fda)_-_%C5%9Eub_2013.JPG)
گئچمیشی
دَییشدیردیکیلیداش ایلک اولاراق میصر فرعون اۆچونجو توتموسیس طرفیندن میلاد دان اؤنجه 15. یوز ایلده دوزلمیش، و کارناک تاپیناغی‌نین یئددینجی پیلونونون گونئیینه دیکیلمیشدی. روم ایمپراتورو ایکینجی کونستانتیوس میلاددان سونرا 357 ایلینده دیکیلی داشی تخته چیخماغی نین 20جی ایلی فخرینه نیل ایرماغی اوزَریندن ایسکندریه شهرینه گئتیرتدی. داها سونرا، میلاددان سونرا 390 ایلینده ایمپراتور بیرینجی تیودوسیوس دیکیلی داشی گمی ایله ایستانبولا گتیردَرَک هیپودرومدا ایندیکی یئرینه دیکتیردی.
دیکیلی تاش قیرمیزی آسوان گرانیتیندن دوزلیب، و اوریجینال یوکسکلیغی 30 متر ایدی. آنجاق یا داشیماق سیراسیندا یا دا ایندیکی یئرینه یئرلئشدیریلیرکن آلت بؤلومو تخریب اولدوغو اۆچون بوگونکو یوکسکلیغی 18.45 متر (قاعیده سی ایله بیرلیکده 24.87 متر). آغیرلیغی یاخلاشیق 200 تون‌دور.
شرق مکتوبلاری کیتابینین صاحیبی لادی مونتاقو، 1718 تاریخینده کی یازیلارین بیرینده بون‌لاری یازمیشدیر:
بو داش، موربع شکلینده یونتما داشدان بیر آیاق اوزرینه ، دؤرت سوتون اوزریندئ دورور. داشین ایکی آیاغیندا قابارتما اولاراق بیر ساواش و بیر مجلیس رسمی وار. آیری ایکیسینده ایسه رومجا و لاتینجه بون‌لار یازیللیبدیر:
قوزئی‌باتی جیبهه‌سی
- “18جی سولاله دن یوخاری و آشاغی میصر’ین صاحیبی اۆچونجو توتموسیس، تانری آمون’ا قوربانینی سوندوقدان سونرا هوروس’ون یاردیمییلا بوتون دنیزلری و چایلاری حؤکمو آلتینا آلاراق حؤکومدارلیغینین اوتوزونجو ایلی بایرامیندا بو سوتونو داها نیجه زامان‌لارین گتیرَجگی بایراملار ایچین دوزلتدی و دیکتی.”
قوزئی جیبهه‌سی
- “گیزلی و قوتسال آدین هر تجللیسینه مظهر اولان تانری آمون’ا قوربانینی بؤیوک بیر عیجز ایچینده سوندوقدان سونرا، اوندان یاردیم‌لار دیلَنرک گونئیین دوستو، دینین نورو ایکی تاجین (آشاغی و یوخاری میصر) صاحیبی، گوجلو حؤکومدار اؤلکه سی‌نین سینیرلارینی مئزوپوتامیا’یا قدر گؤتورمَگه عزم ائتدی.”
گونئی‌دوغو جیبهه‌سی
- “گونئشین دوغدوغو سیرادا صاحیب اولدوغو قیزیل بویالاری دونیایا یایان هوروس’ون وئردیگی قووَتی، ثروتی، گوجلو سئوگی، سایغی داشییان و آشاغی و یوخاری میصر’ین تاجینا صاحیب اولان و بالذات گونش طرفیندن سئچیلمیش اولان فرعون، بو اثری آتاسی را ایچین دوزلتدی.”
گونئی جیبهه‌سی
- "تانری هوروس’ون لوطفونه مظهر اولان، و گونش’ین اوغلو عونوانینی داشییان آشاغی و یوخاری میصر’ین اؤندری اولان فیرعون، قودرت و عدالتلی بوتون اوفوقلارا ایشیث ساچدی. اوردوسونون قاباغینا گئچدی. آق دنیز’ده دولاشدی، بوتون دونیایی مغلوپ ائتدی. سینیرلارینی نهرئین’ه قدر یایدی. مئزوپوتامیا’یا عزملی گئتدی، بؤیوک ساواشلار ائتدی".
دیکیلی داشین قاعیده سینده یئر آلان یازی‌لارسا دوغو روما ایمپراتورلوغوندا عادت اولدوغو اوزره یونانجا و لاتینجه یازیلمیش.
یونانجا یازی بیر آنلادیجی آغزیندان بئله دئییر
- « داوام‌لی بیر صورتله یئرده دوران بو داشی دیکمه جسارتینی ایمپراتور تیودوسیوس گؤستردی و یاردیمینا پروجلوس چاغریلدی. بو شکیلده اوتوز ایکی گونده یئرینه دیکیلدی. »
لاتینجه متن ده داشین آغزیندان یازیلمیش
- « قاباقداکیلاری دیرنمیشدیم؛ آنجاق اوجا افندیمیزین بویوردوقلارینی ایطاعت ائدَرک، یئنیلن تیرانلار اوزَرینده ظفر چَلنگینی دااشیماغیم گرکدی. هر شئی تیودوسیوس و اونون کسینتی‌سیز سولاله سینه بویون اَییر. منه ده غالیب گلدیلر و باشقان پروجلوس’ون ایداره سی آلتیندا اوتوز گونده یوکسَلمَیه مجبور اولدوم. »
و چمبرله چئوریلی محوطه نین تورپاق بویو اَسکیدَکی تورپاغین بویودور.
گؤرونتو قالریسی
دَییشدیر
قایناقلار
دَییشدیرآنادولو تورکجه‌سی ویکی‌پدیاسی‌نین ایشلدنلری طرفیندن یارانمیش«Dikilitaş (Sultanahmet)»، مقاله‌سیندن گؤتورولوبدور. ( ۲۰۱۶ ژانویه‌سی‌نین ۱۳ـو تاریخینده یوْخلانیلیبدیر).