شمس‌الدین الذهبی
شمس‌الدین محمد بن احمد بن عثمان بن قایماز الذهبی (ه.ق ۶۷۳- ۷۴۸) شام بؤلگه‌سینده یاشایان آدلیم ایسلام عالیمی و تاریخچی‌سی. الذهبی‌نین آدلیملیغی ایسلام فقهینه و تاریخینه تسلطی و یازیدیغی کیتابلار اۆچون دور.
| شمس‌الدین الذهبی | |
|---|---|
| آد | شمس‌الدین محمد بن احمد بن عثمان بن قایماز الذهبی |
| قیسا بیلگی | ایسلام عالیمی، تاریخچی |
| دوْغوم تاریخ | ه.ق ۶۷۳-جو ایلین ربیع الآخر آییندا دمشق |
| اؤلوم تاریخ | ه.ق ۷۴۸-جی ایلین ذو الحجه آییندا دمشق |
| میللیت | تۆرک |
یاشاییشی
دَییشدیرابو عبدالله شمس‌الدین محمد بن احمد بن عثمان بن قایماز، ه.ق ۶۷۳-جو ایلده دمشق یاخینلیغیندا یئرلشن، کفر بطنادا تۆرکمن بیر عایله‌ده آنادان اوْلدو. عایله‌سینین کؤکو دیاربکره تابع اوْلان میافارقین شهریندن دیر. آتاسینین قیزیلچی‌لیقدا مهارتلی اوْلماسی اۆچون عایله‌لرینه ذهبی آدین وئرمیشیدیلر. شمس‌الدین محمد کیچیک یاشدان قرآن حیفظینه و جمال‌الدین عسقلانی، جمال‌الدین ابی اسحاق ابراهیم بن غال و محمد عبد العزیز الدمیاطی کیمی اۇستادلار حضوروندا تحصیله باشلادی.
الذهبی باشقا عالیملرله گؤروشمک و بۇنونلا بیلیمینه آرتماق اۆچون شام، حیجاز و میصر شهرلرین سیاحت ائتمیشدیر. شامدا بعلبک، حماة، حلب، طرابلس، کرک، نابلس، رملة و قدس شهرلرینه گئدندن سوْنرا میصره اۆزلنیب، آدلیم عالیملر ابن دقیق العید و بدرالدین ابن جماعة و اسکندریه شیخلرییله گؤروشموشدور. ه.ق ۶۹۸-جی ایلده حج قصدییله حیجازا گئدیب بو آرادا مکه‌یله مدینه شیخلریندن حدیث دینله‌میشدیر.
اثرلری
دَییشدیرالذهبی اؤز یاشاییشیندا ایسلام تاریخی و حدیثه گؤره چوخلو اثرلر یازمیشدیر. بو اثرلرین آدلیملاریندان:
- تاریخ الإسلام ووفیات المشاهیر والأعلام
- سیر الأعلام النبلاء
- تذکرة الحفاظ
- میزان الإعتدال فی نقد الرجال
- معرفة القراء الکبار علی الطبقات والإعصار
- المعین فی طبقات المحدثین
- دیوان الضعفاء والمتروکین
- العبر فی خبر من عبر
- المشتبه فی إسماء الرجال
- دول الإسلام
- المغنی فی الضعفاء
قایناقلار
دَییشدیرعربجه ویکی‌پدیاسی‌نین ایشلدنلری طرفیندن یارانمیش«الذهبي»، مقاله‌سیندن گؤتورولوبدور. (میلادی ۲۰۱۶-جی ایلین اوکتوبر آیینین ۲۱-ی تاریخینده یوْخلانیلیبدیر).