عباس بن علی
عباس بن علی بن أبی طالب (اؤ. 61/680) حضرت حوسئینین کربلادا شهید ائدیلن آتا-بیر قارداشی.
حیاتی
دَییشدیرآناسی ام البنین بنت حزامدیر. قایناقلاردا عباسین کربلا حادیثهسیندن اولکی حیاتی حاقیندا معلومات یوخدور. سوننی و شیعه قایناقلاری دئمک اولار کی، ایتتیفاقلا نقل ائتدیکلرینه گؤره عباس بن علی، حضرت حوسئین ایله بیرلیکده کربلادا اوْلوب و اورادا اهل بئیته سو تأمین ائتدیگی اۆچون «سوچو» آنلامیندا اوْلان "السقا" لقبی ایله آنیلمیشدیر. حوسئین و سوسوزلوغو دؤزولمز حالا گلنده عباس بن علی سو تاپماقلا تاپشیریلمیش، او دا بیر گئجه بۇ وظیفهنی اوغورلا یئرینه یئتیرمیشدی. 9 محرم 61 گونو (9 اوْکتوبر 680)، ایمام حوسئین آدینا کوفهلی عسگرلرله گؤروش ده نتیجه آلمامیشدیر. هوسئین، کوفهلیلرین ائرتهسی گون هوجوم ائدهجکلرینی تخمین ائدهرک کؤمکچیلرینین اؤزونو قویوب گئتمهلرینی ایستهمیش، لاکین عباس بونا شیددتله قارشی چیخاراق، "بونو بیزه آللاه هئچ بیر زامان گؤسترمهسین" دئییب. عباس ائرتهسی گون کربلا فاجیعه سی زامانی حضرت حوسئینی قورویارکن، قارداشلاری عبدالله، جعفر و عوثمانین دالینجا شهید ائدیلمیشدیر. باشی دیگر کربلا شهیدلری ایله بیرلیکده دمشقه گؤندریلمیش، گؤودهسی قادریه کندینین ساکینلری اوْلان بنی اسد طرفیندن شهید ائدیلدیگی یئرده تورپاغا تاپشیریلمیشدیر. داها سوْنرا کربلادا حضرتی هوسئینین توربهسینین شیمال طرفینده بوگونکو توربهسی اوْلان یئره کئچیریلمیشدیر.
شیعه گهلهنهیی،عباس بن علییه کربلا واقعهسینده ایشتیراک ائدنلر آراسیندا موستثنا بیر مؤوقئع وئریر؛ اونو منقبهوی بیر شخصیت کیمی دایم حؤرمت ایله آنار و اوجالدیر. محرم آیینلری زامانی گنجلر اونا بنزمک اۆچون آیینه ایشتیراکچیلارینا سو تأمینی اۆچون سانکی یاریشیرلار. حضرت عباس بن علی، عباسیلرین سون دؤورلریندن باشلایاراق ایران، آذربایجان و هیندیستان اراضیلرینده فتوت و طریقت زومرهلری آراسیندا دا عئینی خوصوصیتلرله شؤهرت تاپمیشدیر.
قایناقلار
دَییشدیر- دینوری، الأخبار الطوال، (نشر: عبدالمنعم امیر) قاهیره 1960، ص. 254 و آیری صفحهلر؛
- طبری، تاریخ، لیدن، 1879-1901، ايکي، 312-313، 317-318، 329، 386؛
- شیخ مفید، الارشاد، قم: تاریخسیز، ص230-240؛