لوکزامبورق اوروپانین جنوبوندا یئرلَشن بیر اوْلکه دیر. پایتختی لوکزامبورق شهریدیر. لوکزامبورق یا دا رسمی آدیله لوکزامبورق بؤیوک دوکلوغو ( لوکزامبورقجا : Groussherzogtum Lëtzebuerg ) اوروپانین غربیتده دنیزه یولو اولمایان بیر اؤلکه دیر . لوکزامبورق جنوب‌غربینده بلژیک له ، شرقده آلمان لا ،جنوب ایسه فرانسه ایله قونشو دور. بو اؤلکه ایکی اونملی یئره بولونور : اوسلینگ (Osling)، قوزئی ده گوت‌لاند (Gutland)، گونئی ده[۹] 2012 اینجی ایلین سایغاجلارینا گوره بۇ اؤلکه نین 524,853[۱۰] نفر جمعیتی اولاراق ، اوروپانین ان کیچیک شاهلیغی دیر.[۱۱] لوکزامبورقون مساحتی 2.586 کم[۱۲] ، باشکندی ایله ان بؤیوک شهری ده لوکزامبورق دور . بو اؤلکه اوروپابیرلیگی، ناتو، بیرلشمیش میلتلر و بئنلوکس توپلولوغو ندا اویه (عوضو) دیر.

Grand Duchy of Luxembourg
Luxembourg بایراغی
بایراق
میلی نیشان of Luxembourg
میلی نیشان
شوعار: 
"Mir wëlle bleiwe wat mir sinn" (Luxembourgish)
"Nous voulons rester ce que nous sommes" (فرانسه)
"Wir wollen bleiben, was wir sind" (آلمان)
"We want to remain what we are"
میلی مارش: "Ons Heemecht"
("Our Homeland")
 لوکزامبورق یئری نقشه اوستونده (dark green) – in اوروپا (green & dark gray) – in the اوروپا بیرلیگی (green)
 لوکزامبورق یئری نقشه اوستونده (dark green)

– in اوروپا (green & dark gray)
– in the اوروپا بیرلیگی (green)

پایتخت
و بؤیوک شهری
Luxembourg[۱]
49°48′52″N 06°07′54″E / 49.81444°N 6.13167°E / 49.81444; 6.13167موختصات: 49°48′52″N 06°07′54″E / 49.81444°N 6.13167°E / 49.81444; 6.13167
رسمی دیللر
National languages: Luxembourgish

Administrative languages:

Nationality (2017)
دین
(2018[۲])
  • 23.4% No religion
  • 3.2% Other
دمونیم(لر)
دؤولتUnitary parliamentary مشروطیت
Henri
Xavier Bettel
قانون اوقانیChamber of Deputies
Independence
• from the French Empire and elevation to Grand Duchy of Luxembourg
15 March 1815
• Independence in personal Union with the Netherlands (Treaty of London)
19 April 1839
• Reaffirmation of Independence Treaty of London
11 May 1867
23 November 1890
1 August 1914
• Liberation from the Greater German Reich
1944 / 1945
• Admitted to the United Nations
24 October 1945
• Founded the EEC[b]
1 January 1958
اراضی
• جمعی
لوآ خطاسیماژول:Convert-ین 1851-جی/جو خطینده: attempt to index local 'en_value' (a nil value). (168th)
• سو (%)
0.23 (2015)[۳]
جمعیت
• January 2022 تخمینی
Neutral increase 645,397[۴] (168th)
• 2022 census
645,397 [۵]
• سیخیلیق
لوآ خطاسیماژول:Convert-ین 1851-جی/جو خطینده: attempt to index local 'en_value' (a nil value). (58th)
جی‌دی‌پی (PPP)2022 تخمینی
• جمعی
Increase $90.532 billion[۶] (98th)
• آدام‌باشی
Increase $140,694[۶] (1st)
جی‌دی‌پی (نامینل)2022 تخمینی
• جمعی
Increase $86.898 billion[۶] (71st)
• آدام‌باشی
Increase $135,046[۶] (3rd)
جینی (2019)Negative increase 32.3[۷]
اورتا
اچ‌دی‌آی (2021)Increase 0.930[۸]
چوخ‌یوخاری · 17th
پول واحیدییورو () (EUR)
چاغ بؤلگه‌سیUTC+1 (CET)
• یای (دی‌اس‌تی)
UTC+2 (CEST)
Note: Although Luxembourg is located in Western European Time/دونیانین ایستاندارد زامانی (Z) zone, since 1 June 1904, LMT (UTC+0:24:36) was abandoned and Central European Time/یوتی‌سی ۱:۰۰+ was adopted as standard time,[۱] with a +0:35:24 offset (+1:35:24 during DST) from Luxembourg City's LMT.
تاریخ فورمتیdd.mm.yyyy
سوروجولوک طرفیright
تیلفون کودو+352
ایزو ۳۱۶۶ کودوLU
اینترنت ال‌تی‌دی.lub
  1. Not the same as the Het Wilhelmus of the Netherlands.
  2. The .eu domain is also used, as it is shared with other اوروپا بیرلیگی member states.
  3. ^  Field Listing – Distribution of family income – Gini index. The World Factbook. مرکزی ایطلاعات تشکیلاتی. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2009-05-13. یوْخلانیلیب2023-02-17.
Map
Interactive map showing the border of Luxembourg

تاریخ دَییشدیر

بو اؤلکه ۹۶۳-جو میلادی ایلده دوک زیگفیریدین طرفیندن قورولدو. بیرینجی لندن آنلاشماسی نا گوره لوکزامبورق باغیمسیز اولدو .[۱۳][۱۴][۱۵][۱۶]
لوکزامبورق ایکینجی دونیا ساواشی ندا نازی آلمان طرفیندن اشغال اولدو و 1944 اینجی میلادی ایلینده اوزگورلشدیریلدی ( آزاد اولدو ) .

سیاست دَییشدیر

لوکزامبورق بیر مشروطه شاهلیق دیر . سیاسی گوج بویوک دوک و اونون کابینه سی نین باخان ( وزیر ) لرین الینده دیر .[۱۷]
میلّی مجلسین 60 نماینده سی وار دیر و 5 ایل اۆچون سئچیلیرلر .

اداری بیریم لر دَییشدیر

 
لوکزامبورق سانجاقلاری

لوکزامبورق 3 سانجاغا ( اوستان ) ، 12 کانتونا و 106 کومونا بولونور .[۱۸]

  1. دیکریخ (Diekirch)
  2. گرونماخر (Grevenmacher)
  3. لوکزامبورگ (Luxembourg)

قوْشون دَییشدیر

لوکزامبورقون 900 نفرلیک بیر قوْشونو وار دیر . بۇ اؤلکه نین ساواش گمیسی ایله ساواش اوچاغی یوخدور .

جغرافیا دَییشدیر

لوکزامبورق 2.586 کم مساحت ایله اوروپا ایله دونیانین ان کیچیک اؤلکه لریندن دیر .
لوکزامبورق باتی ایله قوزئی دن بلژیک له ، دوغو دان آلمان لا ،گونئی دن ده ایسه فرانسه ایله قونشو دور.
بو اؤلکه ایکی اونملی یئره بولونور :

  1. اوسلینگ (Osling) ، قوزئی ده
  2. گوت‌لاند (Gutland)، گونئی ده

بو اؤلکه نین ان اوجا یئری ۵۶۰ متر ایله کئنیف داغی دیر .[۱۹]

ایقتیصاد دَییشدیر

لوکزامبورقون ایقتیصادی بیر ثابت ، یوخاری گلیرلی بیر ایقتیصاد دیر. بۇ اؤلکه کیشی باشینا توشَن ایللیک میلّی گلیر باخیمیندان دونیادا بیرینجی سیرادا[۲۰] ، یاشاییش کیفیتی سیرالاماسیندا دا ایسه 4 اونجو دور.[۲۱]

لوکزامبورق دونیادا ایکینجی لاپ وارلی اؤلکه دیر .

توپلوم بیلگیسی دَییشدیر

سؤی دَییشدیر

لوکزامبورق خالقی لوکزامبورقلیلوکزامبورقلی ( انگلیسجه : Luxembourgers ) آدلانیرلار.[۲۲]

دیل دَییشدیر

لوکزامبورقون رسمی دیل لری آلمان دیلی، فرانسه دیلی ایله لوکزامبورق دیلی دیر.
لوکزامبورق دیلی باتی ژرمن کؤکلو اولاراق ، 5000 دن چوخ فرانسه دیلیندن آلینما سؤزجوگو واردیر.[۲۳][۲۴] بو اؤلکه ده باسیم - یاییم ( چاپ - نشر ) ارگان لارین چوخونلوغونون و کاتولیک کلیساسی نین دیلی آلمانجا دیر.[۲۵]

نوْم (دین) دَییشدیر

 
لوکزامبورقون جامع کلیساسی

لوکزامبورق بیر سئکولار دؤولت دیر.
2000 اینجی دوغومسال (میلادی) ایلین ساییملارینا گؤره لوکزامبورق خالقی نین 87% ی کاتولیک کلیساسی و قالان 13 % ی ده مسلمان، پروتستانیزم، دوغو اورتدوکس، یهودی‌لر و تانری سیز دیر.[۲۶]
2010 اینجی دوغومسال ایلین ساییملارینا گؤره ده ایسه 70.4 % مسیحی ، 2.3 % مسلمان ، 26.8 % بیلینمز و 0.5 % باشقا دینلره باغلیدیرلار.[۲۷] 2005 دوغومسال ایلین آراشدیرمالارینا گؤره ، لوکزامبورقلی لارین 44 % تانری نین اولماغینی اینانیر.[۲۸]

اؤیرتیم ایله اییتیم (تعلیم - تربیت) دَییشدیر

 
لوکزامبورق بیلیم یوردو

لوکزامبورقون یالنیز بیر بیلیم یوردو واردیر ، او دا لوکزامبورق بیلیم یوردو دور .

یئییم لر دَییشدیر

 
بونوسجلوپ ، لوکزامبوق اوزل یئییم لریندن

مدیا دَییشدیر

لوکزامبورقون ان آدلیم گونده لیکی (روزنامه)، آلمانجا گونده‌لیک ، لوکزامبورق وورت دور.

قایناقلار دَییشدیر

نوتلار دَییشدیر

  1. ^ "as determined by the law of 24.02.1984".
  2. ^ اوروپا بیرلیگی since 1993.

سندلر دَییشدیر

  1. ^ The World Factbook (en). مرکزی ایطلاعات تشکیلاتی (24 November 2020).
  2. ^ Eurobarometer 90.4: Attitudes of Europeans towards Biodiversity, Awareness and Perceptions of EU customs, and Perceptions of Antisemitism. European Commission. 13 مارس 2020-ده اوریجنال-دن آرشیولشدیریلمیشدیر. 15 جولای 2019-ده یوخلانیب – via GESIS.
  3. ^ Surface water and surface water change. Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD).
  4. ^ Statistiques // Luxembourg.
  5. ^ Luxembourg's demography in figures - edition 2022.
  6. ^ ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ ۶٫۳ World Economic Outlook Database, October 2019. International Monetary Fund.
  7. ^ Gini coefficient of equivalised disposable income – EU-SILC survey. Eurostat.
  8. ^ Human Development Report 2021/2022 (en). United Nations Development Programme (8 September 2022).
  9. ^ archive copy. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2012-03-05. یوْخلانیلیب2015-08-29.
  10. ^ http://www.statistiques.public.lu/en/news/population/population/2012/07/20120711/index.html
  11. ^ http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table&language=en&pcode=tps00001&tableSelection=1&footnotes=yes&labeling=labels&plugin=1
  12. ^ archive copy. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2008-07-07. یوْخلانیلیب2015-08-29.
  13. ^ Microsoft Encarta Encyclopedia 1997
  14. ^ archive copy. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2015-09-05. یوْخلانیلیب2015-08-29.
  15. ^ "LUXEMBURG Geschiedenis"
  16. ^ Thewes, Guy (2006) (PDF). Les gouvernements du Grand-Duché de Luxembourg depuis 1848 (2006), p. 208
  17. ^ "Structure of the Conseil d'Etat". آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2006-06-19. یوْخلانیلیب2006-06-19.
  18. ^ http://www.luxembourg.public.lu/fr/tourisme/cartes/communes/index.html
  19. ^ https://web.archive.org/web/20070610225858/http://www.statistiques.public.lu/fr/publications/horizontales/recueil_communes/recueil_pdf.pdf
  20. ^ "World Factbook - Luxembourg". آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2015-11-17. یوْخلانیلیب2015-08-29.
  21. ^ "World Life Quality Index 2005" (PDF). Economist Intelligence Unit. 2005. Erişim tarihi: 2006-07-23.
  22. ^ "Luxembourg Presidency – Being a Luxembourger"
  23. ^ Lëtzebuergesch léieren
  24. ^ "Origins of Luxembourgish (in French)"
  25. ^ "À propos des langues" (PDF).(فرانسه جه). آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2013-09-27. یوْخلانیلیب2015-08-29.
  26. ^ "World Factbook – Luxembourg". آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2015-11-17. یوْخلانیلیب2015-08-29.
  27. ^ Global Religious Landscape. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2013-11-16. یوْخلانیلیب2015-08-29.
  28. ^ Eurobarometer on Social Values, Science and technology 2005 – page 11

ایش سندلری دَییشدیر

چوخ اوخو دَییشدیر

ائشیک باغلانتیلار دَییشدیر