لوکزامبورق

لوکزامبورق اوروپانین قوزئی نده یئرلَشن بیر اوْلکه دیر. پایتختی لوکزامبورق شهریدیر. لوکزامبورق یا دا رسمی آدیله لوکزامبورق بؤیوک دوکلوغو ( لوکزامبورقجا : Groussherzogtum Lëtzebuerg ) ،( فرانسه دیلی جه : Grand-Duché de Luxembourg ) و ( آلمانجا : Großherzogtum Luxemburg ) اوروپانین باتی سیندا دنیزه یولو اولمایان بیر اؤلکه دیر .
لوکزامبورق باتی ایله قوزئی دن بلژیک له ، دوغو دان آلمان لا ،گونئی دن ایسه فرانسه ایله قونشو دور.
بو اؤلکه ایکی اونملی یئره بولونور :

اوسلینگ (Osling) ، قوزئی ده
گوت‌لاند (Gutland)، گونئی ده^[۲]

2012 اینجی ایلین سایغاجلارینا گوره بۇ اؤلکه نین 524,853^[۳] نفر جمعیتی اولاراق ، اوروپانین ان کیچیک شاهلیغی دیر.^[۴] لوکزامبورقون مساحتی 2.586 کم^[۵] ، باشکندی ایله ان بؤیوک شهری ده لوکزامبورق دور . بو اؤلکه اوروپابیرلیگی ، ناتو، بیرلشمیش میلتلرو بئنلوکس توپلولوغو ندا اویه (عوضو) دیر .

اؤتک ( تاریخ )دَییشدیر

بو اؤلکه 963 اونجو میلادی ایلده دوک زیگفیریدین طرفیندن قورولدو. بیرینجی لندن آنلاشماسی نا گوره لوکزامبورق باغیمسیز اولدو .^[۶]^[۷]^[۸]^[۹]
لوکزامبورق ایکینجی دونیا ساواشی ندا نازی آلمان طرفیندن اشغال اولدو و 1944 اینجی میلادی ایلینده اوزگورلشدیریلدی ( آزاد اولدو ) .

سیاستدَییشدیر

لوکزامبورق بیر مشروطه شاهلیق دیر . سیاسی گوج بویوک دوک و اونون کابینه سی نین باخان ( وزیر ) لرین الینده دیر .^[۱۰]
میلّی مجلسین 60 نماینده سی وار دیر و 5 ایل اۆچون سئچیلیرلر .

اداری بیریم لردَییشدیر

لوکزامبورق سانجاقلاری

لوکزامبورق 3 سانجاغا ( اوستان ) ، 12 کانتونا و 106 کومونا بولونور .^[۱۱]

دیکریخ (Diekirch)
گرونماخر (Grevenmacher)
لوکزامبورگ (Luxembourg)

قوْشوندَییشدیر

لوکزامبورقون 900 نفرلیک بیر قوْشونو وار دیر . بۇ اؤلکه نین ساواش گمیسی ایله ساواش اوچاغی یوخدور .

جغرافیادَییشدیر

لوکزامبورق 2.586 کم مساحت ایله اوروپا ایله دونیانین ان کیچیک اؤلکه لریندن دیر .
لوکزامبورق باتی ایله قوزئی دن بلژیک له ، دوغو دان آلمان لا ،گونئی دن ده ایسه فرانسه ایله قونشو دور.
بو اؤلکه ایکی اونملی یئره بولونور :

اوسلینگ (Osling) ، قوزئی ده
گوت‌لاند (Gutland)، گونئی ده

بو اؤلکه نین ان اوجا یئری 560 متر ایله کئنیف داغی دیر .^[۱۲]

ایقتیصاددَییشدیر

لوکزامبورقون قاباقکی پول بیریمی : لوکزامبورق فرانکی

لوکزامبورقون ایقتیصادی بیر ثابت ، یوخاری گلیرلی بیر ایقتیصاد دیر. بۇ اؤلکه کیشی باشینا توشَن ایللیک میلّی گلیر باخیمیندان دونیادا بیرینجی سیرادا^[۱۳] ، یاشاییش کیفیتی سیرالاماسیندا دا ایسه 4 اونجو دور.^[۱۴]

لوکزامبورق دونیادا ایکینجی لاپ وارلی اؤلکه دیر .^[۱۵]

توپلوم بیلگیسیدَییشدیر

سؤیدَییشدیر

لوکزامبورق خالقی لوکزامبورقلیلوکزامبورقلی ( انگلیسجه : Luxembourgers ) آدلانیرلار.^[۱۶]

دیلدَییشدیر

لوکزامبورقون رسمی دیل لری آلمان دیلی، فرانسه دیلی ایله لوکزامبورق دیلی دیر.
لوکزامبورق دیلی باتی ژرمن کؤکلو اولاراق ، 5000 دن چوخ فرانسه دیلیندن آلینما سؤزجوگو واردیر.^[۱۷]^[۱۸] بو اؤلکه ده باسیم - یاییم ( چاپ - نشر ) ارگان لارین چوخونلوغونون و کاتولیک کلیساسی نین دیلی آلمانجا دیر.^[۱۹]

نوْم (دین)دَییشدیر

لوکزامبورقون جامع کلیساسی

لوکزامبورق بیر سئکولار دؤولت دیر.
2000 اینجی دوغومسال (میلادی) ایلین ساییملارینا گؤره لوکزامبورق خالقی نین 87% ی کاتولیک کلیساسی و قالان 13 % ی ده مسلمان، پروتستانیزم، دوغو اورتدوکس، یهودی‌لر و تانری سیز دیر.^[۲۰]
2010 اینجی دوغومسال ایلین ساییملارینا گؤره ده ایسه 70.4 % مسیحی ، 2.3 % مسلمان ، 26.8 % بیلینمز و 0.5 % باشقا دینلره باغلیدیرلار.^[۲۱] 2005 دوغومسال ایلین آراشدیرمالارینا گؤره ، لوکزامبورقلی لارین 44 % تانری نین اولماغینی اینانیر.^[۲۲]

اؤیرتیم ایله اییتیم (تعلیم - تربیت)دَییشدیر

لوکزامبورق بیلیم یوردو

لوکزامبورقون یالنیز بیر بیلیم یوردو واردیر ، او دا لوکزامبورق بیلیم یوردو دور .

فرهنگدَییشدیر

ایدماندَییشدیر

یئییم لردَییشدیر

بونوسجلوپ ، لوکزامبوق اوزل یئییم لریندن

مدیادَییشدیر

لوکزامبورقون ان آدلیم گونده لیکی (روزنامه) ، آلمانجا گونده لیک ، لوکزامبورق وورت دور.

گؤرۆنتۆلردَییشدیر

لوکزامبورقون نقشه سی
لوکزامبورقون بویوک دوکلوق قصری
لوکزامبوقون قوشونو

قایناقلاردَییشدیر

^ archive copy. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2014-11-12. یوْخلانیلیب2015-08-29.
^ archive copy. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2012-03-05. یوْخلانیلیب2015-08-29.
^ http://www.statistiques.public.lu/en/news/population/population/2012/07/20120711/index.html
^ http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table&language=en&pcode=tps00001&tableSelection=1&footnotes=yes&labeling=labels&plugin=1
^ archive copy. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2008-07-07. یوْخلانیلیب2015-08-29.
^ Microsoft Encarta Encyclopedia 1997
^ archive copy. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2015-09-05. یوْخلانیلیب2015-08-29.
^ "LUXEMBURG Geschiedenis"
^ Thewes, Guy (2006) (PDF). Les gouvernements du Grand-Duché de Luxembourg depuis 1848 (2006), p. 208
^ "Structure of the Conseil d'Etat". آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2006-06-19. یوْخلانیلیب2006-06-19.
^ http://www.luxembourg.public.lu/fr/tourisme/cartes/communes/index.html
^ https://web.archive.org/web/20070610225858/http://www.statistiques.public.lu/fr/publications/horizontales/recueil_communes/recueil_pdf.pdf
^ "World Factbook - Luxembourg". آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2015-11-17. یوْخلانیلیب2015-08-29.
^ "World Life Quality Index 2005" (PDF). Economist Intelligence Unit. 2005. Erişim tarihi: 2006-07-23.
^ World Economic Outlook Database-April 2012
^ "Luxembourg Presidency – Being a Luxembourger"
^ Lëtzebuergesch léieren
^ "Origins of Luxembourgish (in French)"
^ "À propos des langues" (PDF).(فرانسه جه)
^ "World Factbook – Luxembourg". آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2015-11-17. یوْخلانیلیب2015-08-29.
^ Global Religious Landscape. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2013-11-16. یوْخلانیلیب2015-08-29.
^ Eurobarometer on Social Values, Science and technology 2005 – page 11

گؤرونتولردَییشدیر

بیرده باخدَییشدیر

ائشیک باغلانتی لاردَییشدیر

جغرافیایی دوروم و قونشو اؤلکه لر
قوزئی دوغو: آلمان	قوزئی: بلژیک	قوزئی باتی: بلژیک
دوغو: آلمان		باتی: بلژیک
گونئی دوغو: آلمان فرانسه	گونئی: فرانسه	گونئی باتی: فرانسه

[1] rchive copy. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2014-11-12. یوْخلانیلیب2015-08-29.

[2] rchive copy. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2012-03-05. یوْخلانیلیب2015-08-29.

[3] ttp://www.statistiques.public.lu/en/news/population/population/2012/07/20120711/index.html

[4] ttp://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table&language=en&pcode=tps00001&tableSelection=1&footnotes=yes&labeling=labels&plugin=1

[5] rchive copy. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2008-07-07. یوْخلانیلیب2015-08-29.

[6] Microsoft Encarta Encyclopedia 1997

[7] rchive copy. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2015-09-05. یوْخلانیلیب2015-08-29.

[8] "LUXEMBURG Geschiedenis"

[9] Thewes, Guy (2006) (PDF). Les gouvernements du Grand-Duché de Luxembourg depuis 1848 (2006), p. 208

[10] "Structure of the Conseil d'Etat". آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2006-06-19. یوْخلانیلیب2006-06-19.

[11] ttp://www.luxembourg.public.lu/fr/tourisme/cartes/communes/index.html

[12] ttps://web.archive.org/web/20070610225858/http://www.statistiques.public.lu/fr/publications/horizontales/recueil_communes/recueil_pdf.pdf

[13] "World Factbook - Luxembourg". آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2015-11-17. یوْخلانیلیب2015-08-29.

[14] "World Life Quality Index 2005" (PDF). Economist Intelligence Unit. 2005. Erişim tarihi: 2006-07-23.

[15] World Economic Outlook Database-April 2012

[16] "Luxembourg Presidency – Being a Luxembourger"

[17] Lëtzebuergesch léieren

[18] "Origins of Luxembourgish (in French)"

[19] "À propos des langues" (PDF).(فرانسه جه)

[20] "World Factbook – Luxembourg". آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2015-11-17. یوْخلانیلیب2015-08-29.

[21] Global Religious Landscape. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2013-11-16. یوْخلانیلیب2015-08-29.

[22] Eurobarometer on Social Values, Science and technology 2005 – page 11

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

[۱۷]

[۱۸]

[۱۹]

[۲۰]

[۲۱]

[۲۲]