محمد عاکف ارسوی
محمد عاکف ارسوی (تورکیه تورکجه‌سی: Mehmet Âkif Ersoy) بؤیوک آدلین شاعیر، یازیچی، سیاست‌چی و ایستیقلال مارشینین یازاری دیر.[۱] چاناق قلعه داستانی، بولبول و صفحات ان اؤنملی اثرلریندن دیر. ایکینجی مشروطیت دؤنمینده صراط المستقیم (سوْنرالار سبیل الرشاد آدلانیب) درگیسی‌نین باش یازاری ایدی.
| محمد عاکف ارسوی | |
|---|---|
 | |
| آد | محمد عاکف ارسوی |
| قیسا بیلگی | بؤیوک آدلین شاعیر ایله یازیچی |
| دوْغوم تاریخ | ۱۸۷۳-نجی میلادی ایلین دسامبرینین ۲۰-سی ایستانبول، عثمانلی ایمپیراطورلوغو |
| اؤلوم تاریخ | ۱۹۳۶-نجی میلادی ایلین دسامبرینین ۲۷-سی (۶۳ یاشیندا) ایستانبول، تورکیه |
| میللیت | تورک |
یاشامی
دَییشدیردوغوم و اوشاق‌لیق ایل‌لری
دَییشدیرمحمد عاکف ارسوی ۱۸۷۳-نجی میلادی ایلین دسامبر آییندا ایستانبولدا فاتیح ایلچه‌سینین قارا گومروکونون ساری گؤزل محله‌سینده آنادان اوْلوب دور. قایناق‌لارا گؤره آتاسی آرناووت (آلبانیالی) کؤکلی و آناسی بوخارادان آنادولویا گلمیش عایله‌دن ایدی. محمدین آتاسی چاناق قلعه‌نین بایرامیچ ایلچه‌سینده ایمام اولماغی و اونون ایلک اوشاق‌لیق چاغلارینین بایرامیچ‌ده گئچمه‌سی اۆچون دوغوم یئری بایرامیچ ثبت اوْلوب دور.
اؤگرنمه ایل‌لری
دَییشدیراؤز چاغینین رسملری ایله ۴ یاش ۴ آی ۴ گونی اولغاچ، ایستانبولون فاتیح ایلچه‌سینده اوْلان امیر بخاری محله مکتبینه گئتدی. اوچ ایل سوْنرا ایبتیدایی مکتبه گئچیب آتاسی یانیندا عربجه‌نی اؤگرنمه‌یه باشلادی. اوْرتا اؤگرنمه اۆچون ۱۸۹۲-نجی میلادی ایلده فاتیحین روشدیه مرکزینه گئدیب بیر چاغدا فاتیح مسجیدینده فارس دیلین داها اؤگرندی. اوْرتا اؤگرنمه‌سینین سوْنوندا تۆرکجه، عربجه، فارسجا و فرانسه‌جه ده یوکسک مهارته یئتیشدی.
زیراعت باخانلیغیندا گئچن ایل‌لری
دَییشدیرمحمد ۱۸۹۳-نجی و ۱۹۱۳-نجی میلادی ایل‌لر آراسیندا زیراعت باخانلیغیندا ایشله‌ییب بیر معمور اولاراق چوخلو منطقه‌لری گزیپ خلق و خلقین قایغیلاری ایله تانیش اولدی. ۱۸۹۹-نجی میلادی ایلده، محمد امین بی قیزی اوْلان، عیصمت خانیم لا ائوله‌نیب بۇ ائوله‌نمه‌نین نتیجه‌سی ۵ اوشاق، جمیله، فریده، سۇادی، امین و طاهیر، ایدی.
ادبی ایشلریندن اؤرنک
دَییشدیرمحمد عاکف ارسوی اؤز ادبی یارادیچیلیغیندا عثمانلی ایمپیراطورلوغونون توشمه‌سیندن آیدینجا ناراحات‌لیغین بیلدیرردی و میلیّتچیلیگی بۇ اولایین سببلریندن بیلردی.
|
موسلومانلیق سیزی غایت سیخی، غایت ساغلام ... باغـلامـاق لازیـم ایـکـن آنـلامـادیـم، آنـلایـامـام آیریلیق حیسّی ناسیل گیردی سیزین بئینینیزه؟ ... فیکری قومیّتی شیطان می سوخان ذهنینیزه؟ بـیـر بـیـریـنـدن مـوتـفـرّیـق بـو قـدر اقـوامـی ... عیـنـی میـلـیّـتـیـن آلـتـیـنـدا تـوتـان ایـسـلـامی تـمـلـیـنـدن یـیـخـاجـاق زلـزلـه قومـیّـت دیر ... بـونـو بـیـر لـحـظـه اونـوتـمـاق ابـدی هـیـبـت دیـر آرنـاوۇتـلـوقـلا عـربـلـیـکـلـه بۇ مـیـلّـت یـورومـز ... سون سیاستسه بو! هئچ بؤیله سیاست یورومز سیزی بیر عـایـلـه افـرادی یاراتـمـیـش یارادان ... قالـدیـریـن آیـریـلـیـق اسـبـابـیـنـی آرتـیـق آرادان سـیـز بـو دعـوا دا ایـکـن یـوخـسـا عـیـاذا بـالله ... اجـنـبـی‌لـر اولاجـاق صـاحـب مـولـکـون نـاگـاه دئیـه دورسـون آتالار: قالعا ایچیندن آلینیر ... یوق کی هئچ بیر کیشیدن، میلّتی مرحومه ساغیر! بـیـر دگـیـل مـحو ائدیـلـن دؤولـتـی ایـسـلامـیّه ... گـیـردیـلـر عـیـنـی سیـاستـلـه بوتون مـقـبـره‌یـه گیرمه‌دن تفرقه بـیـر مـیـلّـتـه دۆشـمـن گـیـره‌مـز ... تـوپـلـو وۇردوقـجـا اورکـلـر اونو توپ سیندیره‌مز بـیـراخـیـن اسـکـی حـکـومتلری میدان داکی‌لار ... یئتیشیر شؤیله باخیپ عیبرت آلان وارسا اگر ایشته فاس ایشته تونوس ایشته جزایر گئتدی! ... ایشته عیراقی دا تـقـسـیـم ائـدیـیـورلار ایـنـدی |
|
اثرلری
دَییشدیر- سولئیمانییه کورسوسونده (1912)
- فاتیح کورسوسونده 1913
- حاقین سسلری (1913)
- خاطیره‌لر (1917)
- عاصیم 1919
- ایستیقلال مارشی 1921
- کؤلگه‌لر 1933
- صفحات 1928 [۳]
قایناقلار
دَییشدیر- ^ Ayyıldız, Esat. “Mehmed Âkif Ersoy’un ‘Hasbihâl’ Adlı Makalesindeki Arapça Öğretimine Dair Görüşleri”. Kabulünün 101. Yılında İstiklâl Marşı ve Milli Şairimiz Mehmed Âkif Ersoy 2. Uluslararası Sempozyumu Kongre Kitabı. ed. Ayşe Erkmen – Mustafa Latif Emek. İstanbul: İKSAD Yayınevi, 2022. s. 40-48.
- ^ antoloji.com Kültür Sanat Edebiyat Şiir Kitap
- ^ فهرس المطبوعات الترکية العثمانية التي اقتنتها دارالکتب القومية منذ انشائها عام 1870 حتي نهاية عام 1969م: ج2، صص116-117.
- Mehmet Akif Ersoy, Yeşim Gökçe, Bilkent University
- Mehmet Akif Ersoy, Türkiye Cumhuriyeti Çökerken, Vural Savaş
- https://wikisource.org/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B9%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D9%81_%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%88%DB%8C
.jpg){kind=small} | بو تورک ادبیاتی ایله باغلی مقاله، بیر قارالاما مقاله دیر. بونو گئنیشلندیرمکله ویکی‌پدیایا کؤمک ائده بیلرسینیز. |
| Wikisource has original text related to this article: |