میترال قاپاق چاتیشمازلیغی
میترال قاپاق چاتیشمازلیغی (فارس: نارسایی دریچه میترال)و یا میترال چاتیشمازلیق —آنادان گلمه و اساساً قازانیلما اۆرک قۆصورو اوْلوب، ایکیتای‌لی قاپاقلارین ایلتیهابی پروسسلرله: رئوماتیزما، سیستم‌لی قیرمیزی قورد ائشنیی، سیستم‌لی ایسکلرودرمیا، آرتریت و ... لرله زده‌له‌نمه‌سی ایله میدانا چیخمیش اولور.
علّتی دَییشدیر
میترال چاتیشمازلیق قاپاق حلقه‌سینین، قاپاق قانادجیقلارینین، قاپاق وتر تئللرینین و مه مه یه بنزر عضله‌نین هر هان‌سی پاتولوژی دییشیک‌لییه معروض قالماسین‌دان میدانا چیخمیش اولور. حلقه دیلاتاسییاسینا اوریین سوْل مدجیینین گئنیشله‌نمه‌سی، حلقه کیرجلشمه‌سینه ایسه آتاردامار قان فیشاری، آورتا دارالماسی، دیابت، مارفان سیندرومو و .... سبب اولا بیلیر. وتر تئللرینین قیریلماسینا و یا جیریلماسینا عفونت اندوکاردیت، روماتیسم حرارت و تراوما سبب اولا بیلر. سببلرینه گؤره میترال چاتمامازلیق آشاغی‌داکی کیمی اولا بیلر:
- روماتیسم میترال چاتمامازلیغی - رئوماتیزم نتیجه‌سین‌ده قاپاق قانادجیقلاری یئییله‌رک قیسالیر، سرتلشه‌رک دئفورماسییایا اوغراییر
- ایشئمیک میترال چاتمامازلیغی (بورا داخیل‌دیر پوستینفارکت) - اۆرک عضله‌لرینین قان تجهیزاتینین پوزولماسی سونوجون‌دا. مه مه یه بنزر عضله‌لر تاج دامارلارین تئرمینال شاخه‌لری واسطه‌سیله قیدالاندیغین‌دان کرونیکی اوریین ایشئمیک خسته‌لیگی زامانی اوندا قان تجهیزاتینین پوزولماسی نتیجه‌سین‌ده باش وئره‌ن دییشیکلر میترال چاتمامازلیغا گتیریب چیخارا بیلیر
- نیسبی میترال چاتمامازلیغی - سوْل مدجیین بؤیومه‌سی و قاپاق حلقه‌سینین گئنیشله‌ن‌می‌سی نتیجه‌سین‌ده
- میترال پرولاپس سیندرومو زامانی میترال چاتمامازلیغی - مارفان سیندرومونون سیمپتومو اولا بیلر [۱][۲]
- عفونت یا غیری-عفونت اندوکاردیت سونوجون‌دا قاپاقلار پاتولوژی دییشیک‌لییه اوغراییر
اینکیشاف‌دا اوْلان اؤلکه‌لرده میترال قاپاق قانادجیقلارینین پاتولوژی دییشیکلری (قاپاق قانادجیقلارینین یئییلمه‌سی) روماتیسم منشی‌لی اولور. اینکیشاف ائتمیش اؤلکه‌لرده رئوماتیزمه و روماتیسم میترال قۆصورونا نادیر راست گلینیر.
سینیفلان‌دیرما دَییشدیر
میترال چاتیشمازلیغین بیر نئچه سینیفلان‌دیرماسی وار [۳]
- ۱. یارانما واختینا گؤره:
- آنادان گلمه
- قازانیلمیش
۲. آناتومیک سینیفلان‌دیرما:
- میترال اوزویون دییشیک‌لیکلری: عفونت اندوکاردیت (آبسس یارانماسی)، تراوما (قاپاق اۆزرینده جراحی عملیّات)، عملیاتاردی تیکیش کسیلمه‌سی سونوجو قاپاقیانی سیزینتی، کاردیومیوپاتییا (قاپاق اوزویونون گئنیشله‌نمه‌سی)
- قاپاق تایلارینین دییشیک‌لیکلری: عفونت اندوکاردیت (تایلارین تام قاپانماسینین وگتاسیالار نتیجه‌سین‌ده پوزولماسی)، تراوما (قاپاق عملیّاتی، دلیجی دؤش قفه‌سی زده‌لری)، شیشلر (قولاقجیق میکسوماسی)، میکسوماتوز یوزلاشما، سیستم‌لی قیرمیزی قورد ائشنیی (لیبمان-ساکس سیندرومو)، کسکین روماتیسم قیزدیرما.
- اۆرک وتر تئللرینین دییشیک‌لیکلری: ایدیوپاتیک (سببی بیلینمه‌یه‌ن)، یوزلاشدیریجی خسته‌لیک (میترال قاپاغین پرولاپ‌سی، مارفان سیندرومو، الرس-دانلوس سیندرومو)
- مه مه یه بنزر عضله‌لرین دییشیک‌لیکلری: تاج آتاردامارلارین خسته‌لیگی، سوْل مدجیین کسکین پوزولماسی، اینفیلتراتیو خسته‌لیکلر (آمیلویدوز، سارکویدوز)، تراوما، شیشلر.
۳. کارپنتیر و امکداشلارینا گؤره سینیفلان‌دیرما [۴]
- ۱-جی نؤع - نورمال تای و خوردا حرکت‌لی (دئشیلمه، یاریلما)
- ۲-جی نؤع - میترال اۆزوک اۆزرینده آشیری حرکت‌لی خوردا و تای (میترال قاپاغین پرولاپ‌سی)
- ۳-جو نؤع - قاپاق تایینین و یا خوردانین محدودلاشدیریجی حرکتی ایله مۆشاهیده اولونان (پاراشوت میترال قاپاق).
میترال چاتیشمامازلیق رئقورقیتاسیون حجم‌دن (ره) وابسته اولاراق آشاغی‌داکی آغیرلیق درجه‌لرینه بؤلونور: نورمال سوْل مدجیک اؤن یوکله‌نمه‌نین کسکین آرتماسینا اویغونلاشا بیلمیر، اونون عضله دیواری گوجه دوشموش اولور؛ بۇ دا سوْل مدجیین دیسفونک‌سیاسینا، آغجیر اؤدئمینه و آتاردامار قان فیشارینا سبب اوْلموش اولور. کسکین میترال چاتیشمامازلیق هئمودینامیکانی گوجه سالمیش اولور بئله کی، کسکین رئقورقیتاسییانین میدانا چیخماسی سوْل قولاقجیق و مدجیین کومپئنساتور دیلاتاسییاسی باش وئرمدیین‌دن قوجه دوشه‌رک سوْل قولاقجیق‌دا و آغجیر کاپیللیارلارین‌دا تضییقین آرتماسینا گتیریب جیخاردیر کی، بۇ دا اؤز نؤوبه‌سین‌ده کسکین آغجیر اؤدئ‌می ایله نتیجلنمیش اولور.
علامتلری دَییشدیر
کسکین میترال چاتیشمازلیغین و یا کسکینلشمیش کرونیکی میترال چاتیشمازلیغینین علامتلری آشاغی‌داکیلار اولا بیلر:
- تنگنفس‌لیک
- تئز یورولما
- اورتوپنوئ وضعیتی - تنگنفسلیین اوتوراق حال‌دا آزالماسی
کرونیکی میترال چاتیشمازلیغی اؤزونو هم ده آشاغی‌داکیلارلا بوروزه وئره بیلر:
- بعضی خسته‌لرله ایللرجه علامت‌سیز قالا بیلر.
- اۆرک چیرپینتیلاری
- فیزیکی ایش واختی تنگنفس‌لیک.[۵]
کرونیکی میترال چاتیشمامازلیق اؤزونو کسکین بیروزه وئرمه‌دن اوزون مدت مولاییم گئدیشاتا مالیک اولا بیلر. ایلک علامتلر (نیشانلار) اساساً سوستلوک، تنگینفس‌لیک خصوصاً گئجه تنگینفس‌لیگی و آشاغی اطرافلاردا میدانا چیخان شیشکین‌لیکلردن (اؤدئملردن) عبارت‌دیر. بعضاً عادی آنامنئز توپلایارکه‌ن معلوم اولور کی، میترال چاتیشمامازلیغین سببی میوکارد اینفارکتین‌دان سوْنرا و اوریین ایشئمیک خسته‌لیگی نتیجه‌سین‌ده زدلنمیش مه مه یه بنزر عضله‌لرده باش وئره‌ن پاتولوژی دییشیک‌لیکلردیر. چاتیشمامازلیغین کسکین میدانا چیخماسی ییئجئکلانمانین پوزولماسی نتیجه‌سین‌ده قفلته‌ن قیریلان میترال قاپاغین وتر تئللری ایله علاقه دار. پاتالوگییانین میدانا چیخماسینین دیگر سببلری رئوماتیزم و باکتئریال اندوکاردیت‌دیر.
پاتوفیزیولوژی دَییشدیر
میترال قاپاق جاتیشمامازلیغی اوریین سیستولاسی (ییغیلماسی) زامانی قانین ایکیتای‌لی قاپاقلارین تام قاپانماماسی نتیجه‌سین‌ده سوْل مدجیکدن گئرییه سوْل قولاقجیغا قاییتماسین‌دان - رئقورقیتاسییاسین‌دان عبارت‌دیر. سوْل مدجیین کومپئنساتور دیلاتاسییاسی سوْل مدجیکدن گئرییه سوْل قولاقجیغا قاییتماسین‌دان - رئقورقیتاسییادان وابسته اوْلوب، سوْل مدجیین سیستولیک فونک‌سییاسینین نتیجه اعتباریله اوریین آتیلما وورغوسونون دییشمه‌سینه سبب اولور. رئقورقیتاسییانین حجمی آشاغی‌داکی دینامیک عامللردن وابسته‌دیر:
- میترال قاپاغین کیپ قاپانمایان حیصّه سینین بؤیوکلویون‌دن؛
- سوْل مدجیک و سوْل قولاقجیق آراسین‌داکی تضییق قرادیئنتین‌دن - فرقیندن؛
- ییغیلما فازاسینین داوامئتمه مدتین‌دن.
رئقورقیتاسییا حجمینین وابسته اوْلدوغو ایستستیک عامللر:
- سوْل مدجیین(بطن) ییغیلما قابیلیتی؛
- سوْل قولاقجیگین و آغجیر وئنالارینین توتوملولوق قابیلیتی؛
- آورتایا قووولان حجمین قارشیلاشمیش اولدوغو مقاومت.
مۆالیجه‌سی دَییشدیر
درمان مۆالیجه‌سی دَییشدیر
جراحی مۆالیجه‌سی دَییشدیر
ایستینادلار دَییشدیر
- ^ eMedicine. Bhavik V Thakkar, MD. Mitral Valve Prolapse-
- ^ eMedicine. Poothirikovil Venugopalan, MBBS, MD. Pediatric Mitral Valve Prolapse-
- ^ eMedicine. Monesha Gupta, MD. Pediatric Mitral Valve Insufficiency. Clinical Presentation.
- ^ Carpentier A. Congenital malformations of the mitral valve. In: Stark J, de Laval M, eds. Surgery for Congenital Heart Defects. WB Saunders Co; 1983:467-82.
- ^ ائمئدیجینئ. ایوان هانسون، مد؛ لویس سی آفونسو، مد آسسیستانت پروْفسور. میترال رئگورگیتاتیون
قایناق‌لر دَییشدیر
- http:// az.wikipedia.org