نعمت‌الله ولی
شاه نعمت‌الله ولی ـ نعمت اللهی طریقتی نین پیری هابئله بؤیوک عاریف، عالیم و شاعیر
یاشاییشی
دَییشدیرنعمتالله ولی ("ولی" ،یعنی "موقدس" - اونا وئریلمیش لقب‌دیر.) 1330-جو ایلده حلب شهرینده آنادان اولموشدور. اونون آتاسی میر عبدالله صوفی مورشیدی، آناسی ایسه جنوبی ایرانین زادگان فارسلاریندان ایدی. نعمت‌الله ولینین نسیل شجره‌سی بئشینجی ایمام محمد باقیردان باشلاییر. گنج ایکن نعمت‌الله ایسلام اؤلکه‌لرینه اوزون‌موددتلی سیاحتده اولموشدور. هر بیر موسلمانا واجیب بیلینن مکه زیارتینه (حج) یوللانمیشدیر. بورادا شئیخ عبدالله یافعی ایله راستلاشاراق یئددی ایل مودتینده اونا مریدلیک ائتمیشدیر. مریدلیک مودتیندن سونرا ایکینجی دفعه(بو دفعه کامیل بیر اینسان کیمی) یئنیدن سیاحته چیخمیش، قاهیره‌نی، سورییانی، عیراقی، آذربایجانی و ایرانی گزمیشدیر. او، ایرانین کیرمان شهرینده همیشه‌لیک مسکونلانمیشدیر. شاه نعمت‌الله ولی یئنی بیر صوفی قارداشلیغینین (طریقتی‌نین) یارادیجیسی‌دیر. "نعمت‌اللهیه" آدلانان بو طریقتین هم آدی، هم ده ائمبلئمی اونا ایشاره وئریر (ائمبلئمده اونون آدی تبریزلی لرین آراسینا سالینمیشدیر). او، صوفی حیات طرزی، صوفی فلسفه‌سی، صوفی اخلاقی حاقیندا اؤز فیکیرلرینی عرب و فارس دیللرینده یازدیغی 500-دن آرتیق موختلیف حجملی علمی و بدیعی اثرده آچیقلامیشدیر.
صوفیلیک تاریخینین ان عالی نوماینده‌لریندن اولان نعمت‌الله ولینین سیی نتیجه‌سینده تصوووفه و صوفیلره قارشی ماراق خئیلی آرتمیشدیر. اطرافیندا چوخلو سایدا مورید و داوامچیلاری‌نین اولماسینا باخمایاراق شاه نعمت‌الله ولی اؤزو اکینچیلیکله مشغول اولاراق شخصی نومونه‌سینده پئشکار فعالیتین اؤزونوتربییه‌ده ان یاخشی واسیطه اولدوغونو گؤسترمیشدیر. 101 ایل عؤمور سورموش نعمت‌الله ولی حیاتینین سون 25 ایلینی کیرمان ویلایتینین ماهان کندینده یاشامیش، بورادا خانقاه تیکدیرمیشدیر. اونون قبری ایندییه قدر زیارتگاهدیر.
شعرلریندن اؤرنک
دَییشدیرشاه نعمت‌الله ولینین یازدیغی شعرلرین اکثری فارسجا دیر. اونون عربجه یازیدیقلاری دا آز دئییل. شعرلری آراسیندا ائی قارینداش آدلی فارسجا ـ تورکجه بیر ملمع ده وار:
من چنین سرمست یارم، سن نئجک‌سن سؤیله گۆل
غیر عشقش نیست کارم، سن نئجک‌سن سؤیله گۆل
من به عشق او تمامم عاشقان را من امام
رهنمای خاص و عامم، سن نئجک‌سن سؤیله گۆل
غرقهٔ دریای عشقم بلبل گویای عشقم
گلشن بویای عشقم، سن نئجک‌سن سؤیله گۆل
من به کام دل رسیدم مونس جان را پدیدم
گفتم اسرار و شنیدم، سن نئجک‌سن سؤیله گۆل
عشق او ماند به آتش می بسوزد عود دل خوش
گل منی یا قریدش، سن نئجک‌سن سؤیله گۆل
یاد او ورد زبانم ورد او درمان جانم
مهر او نور روانم، سن نئجک‌سن سؤیله گۆل
بندهٔ خاص خدایم سید هر دو سرایم
من از این مردم جدایم، سن نئجک‌سن سؤیله گۆل[۱]
ائشیک باغلانتیلار
دَییشدیرقایناقلار
دَییشدیر- آذربایجان ویکی پدیاسی.