کئیقوباد مسجیدی
کئیقوباد مسجیدی — شیروانشاهلار سارای کومپلئکسینین یوخاری حیتینده، شیروانشاهلارین سارای بیناسینین آرخاسیندا، سئیید یحیا باکویی توربسینین قارشیسیندا یئرلشن مسجید. مسجید سیفاریش چی سی اولان شیروانشاه ای کئیقوبادین (۱۳۱۷-۱۳۴۸) آدی ایله آدلاندیریلمیشدیر.
| Keygubad mosque | |
|---|---|
| لاتین تورکجه: Kеyqubаd məscidi, فارسجا: مسجد کیقباد) | |
 Remains of the mosque | |
  Location within Azerbaijan | |
| عومومی بیلگی‌لر | |
| یئر |  Old City, باکی |
| موختصات | 40°21′58″N 49°50′00″E / 40.366167°N 49.833469°E |
| مذهب | ایسلام |
| اؤلکه |  آذربایجان جومهوریتی |
| معمارلیق | |
| معمارلیق شیوه‌سی | Islamic architecture, Shirvan-Absheron architectural school |
| دۆزلدن | Keyqubad I |
| تیکینتی تاماملانما تاریخی | 14th century |
بینانین دقیق تیکیلمه تاریخی وه فونکسییاسی موباحیثه مؤوضوسودور. شامیل فتولّایئو-فیقارو قئید ائدیر کی، کئیقوباد مسجیدی داها قدیم بینانین بونؤورلری اوزرینده قورولموشدور. مسجید ۱۹۱۸-جی ایل حادیثه لری زامانی ائرمنیلر طرفیندن یاندیریلاراق محو ائدیلمیشدیر.
مسجید دوزبوجاقلی عیبادت زالیندان وه اونون اؤنوندکی کیچیک دهلیزدن ایبارتدیر. زالین مرکزینده گومبزی ساخلایان دؤرد سوتون اولموشدور. مسجیدین دوزبوجاقلی پلانینا وئستیبولّه بیرلیکده پورتال بیرلشیردی. مقبریه گیریشله یاناشی عیبادتگاه زالینین جنوب دیواریندا مئحراب یئرلشیردی.
تاریخی
دَییشدیربینانین دقیق تیکیلمه تاریخی وه فونکسییاسی موباحیثه مؤضوزوسودور. شامیل فتولّایئو-فیقاروو قئید ائدیر کی، کئیقوباد مسجیدی داها قدیم بینانین بونؤورلری اوزرینده قورولموشدور.
[۱]" س. داداشوو و م. حوسئینوو طرفیندن یازیلمیش «باکینین مئمارلیق آبیدلری» اسرینده قئید ائدیلیر:
توربه کئچمیشده دوزبوجاقلی بالاجا بیر بینایا بیتیشیک ایمیش. ۱۹۱۸-جی ایلده یانمیش اولان بو بینانی بزیلری مسجید هئساب ائدیر. لاکین، اولا بیلسین کی، همین بینا سردابا ایمیش. توربه و یا مسجید بیناسینین داها اوّل تیکیلدی‌یینی سؤیلمک چتیندیر. لاکین، ایستنیلن هالدا، اونلار آراسیندا هئچ بیر اوزوی الاقنین اولمادیغی شوبهسیزدیر. بو بینالاردان بیری دیگرینه الاوه ائدیلمیشدیر، لاکین بو آرتیرمانین نه زامان ائدیلدی‌یی مویّن ائدیلممیشدیر.[۱]
کامیل فرهادوغلو ایسه «ایچریشهر» آدلی کیتابیندا یازیر کی، «کئیقوباد مسجیدی درویش توربسی یانیندا اونا بیتیشیک بیر مسجید-مدرسه بیناسی اولموشدور.»
مسجید سئیید یحیی باکووی طرفیندن مدرسه کیمی ده ایستیفاده ائدیلمیشدیر. مسجیدّه باکووینین تدریس و ایبادت ائته مسی بارده آ. باکیخانوو یازیر: «اونون عیبادت ائتدی‌یی یوجره، ایشلدی‌یی مکتب وه قبری اورادا – مسجیدّدیر.» تدقیقاتچی س. آشوربیلینین یازدیغینا گؤره، کئیقوباد شئیخ ایبراهیمین باباسی وه یاخود آتاسینین باباسی ایدی. شیروانشاه کئیقوباد ۱۳۱۷-۱۳۴۳-جو ایلّرده حاکیمییّتده اولموشدور.
مسجید ۱۹۱۸-جی ایل هادیسلری زامانی ائرمنیلر طرفیندن یاندیریلاراق محو ائدیلمیشدیر.
معمارلیق خصوصیتلری
دَییشدیرمسجیدین جنوب حیسّسینده توربه یئرلشیر. مسجید دوزبوجاقلی عیبادت زالیندان وه اونون اؤنوندکی کیچیک دهلیزدن عیبارتدیر. زالین مرکزینده گومبزی ساخلایان دؤرد سوتون اولموشدور. مسجیدین دوزبوجاقلی پلانینا وئستیبولّه بیرلیکده پورتال بیرلشیردی. مقبریه گیریشله یاناشی عیبادتگاه زالینین جنوب دیواریندا مئحراب یئرلشیردی.
سوتونلارلا زالین کونجلرینی فورمالاشدیران اوستلری تاغتاوانلارلا اؤرتولموش کیچیک قاپالی مکانلارا چئوریلمیشدی وه اینتئریئر خاچشکیلّی-گونبز هلّینی الده ائتمیشدی. اؤزون مخصوص اوردئرین معئمارلیق تفسیری سایسینده سوتونلار دا همچینین فردی سجییّه الده ائتدیلر، سئیید یحیی باکووی توربسی ایله آیریلماز سورتده باغلی اولان مسجیدین حجملی-مکان کومپوزیسییاسی، هندسی جیزگیلرین موکمّلّی‌یی وه معمارلیق ائلئمئنتلرینین تمکینلی‌یی واسیطه سی ایله خوصوصی اولاراق نظره چارپدیریلاراق فورمالارین خوصوصی پلاستیکاسینی الده ائدیر.
توربه و کئیقوباد مسجیدی‌یله بیرلیکده اورتا حیت، اؤزونون یئرلشمسی سببیندن بوتون شیروانشاهلار سارای کومپلئکسینده نئیترال مؤوقئ توتور و سانکی اینسانی آشاغی حیتین تیکیلیلری اولان شیروانشاهلار توربسی، شاه مسجیدی و سارای حامامی‌یله گؤروشه حاظیرلاییر.