آذربایجان معمارلیغی

آذربایجان معمارلؽغؽ، (لاتین تورکجه: Azərbaycan Memarlığı)، آذربایجان اراضی‌سینده مۆختلیف مدنیت‌لره عایید اوْلان عابیده‌لر، بینالار و کومپلئکس‌لر توْپلۇسۇدۇر.

حیدر علیئو مرکزی، معماری زها حدید اوْلان بینانین معمارلیق شیوه‌سی نئو فوتوریزم دیر.

سولطانیه گۆنبزی، دۆنیانین ان بؤیوک کرپیجلی گۆنبزی دیر.

شیروانشاهلار سارایی آذربایجان جومهوریتینده، دونیا میراثی لیستینه داخیل دیر.

آذربایجاندا، م.ق ۹. – م.ق ۷. یوز ایللرده شهرلر اوْرتایا چیخمیش و مۆدافیعه یاپی‌لاری و گؤرکملی قلعه دیوارلاری اینشا ائدیلمیشدیر. م.ق ۴. یوز ایلدن ۷. یوز ایله قدر شهرجیک‌لرده اؤنملی آدؽملار آتیلان آذربایجاندا، ایسلام دینی‌نین یاییلماسی ایله معمارلیق‌دا مسجید، مدرسه، توربه و کاروانسارا کیمی یئنی طرز بینالارین اینشاسی اؤنجه‌لیکلی اوْلدو و آذربایجان معمارلیغی، اوْرتا چاغدا ایسلام دونیاسی‌نین معمارلیق گلیشمه‌سینده اؤنملی روْل اوْینادی.

۱۹. یوز ایلده روسیه–قاجار ساواشی سوْنراسی آذربایجان ایکیه آیریلدی، گۆنئی بؤلومو قاجار ایمپیراتورلوغو ایداره‌سینده قالیرکن قوزئی بؤلومو روسیه ایمپیراتورلوغو حاکیمیتینه کئچدی. روس حاکیمیتینده‌کی آذربایجان‌دا اوخول، مریضخانا و تئاتر کیمی یئنی یاپیلار اینشا ائدیلدی. اؤزللیکله ۱۹. یوز ایلین ایکینجی یاریسیندا یاپیلمایا باشلانان تئاتر بینالاری، آذربایجان معمارلیغیندا اؤنملی بیر یئنی‌لیک دی. شوروی دؤنمی آذربایجان معمارلیغی‌نین ایلک تمللری باکی جیواریندا ایش یئرلری‌نین قۇرولماسی ایله باشلادی؛ اوْ جومله‌دن فابریکا، لیمان و کؤرپو کیمی صنایع و ایرتیباط تأسیس‌لری. ۱۹۴۰-لارین سوْنوندا دۆنیانین ایلک نفت پلتفوْرمو اوْلاراق اینشا ائدیلن نفت داشلاری، ایکینجی دونیا ساواشی سوْنراسی معمارلیق تاریخی باخیمیندان اؤنملی دیر. باغیمسیزلیق سوْنراسی باکی دا حیدر علیئو مرکزی و آذربایجان میلی خالچا موزه‌سی کیمی موْدرن یاپیلار اینشا ائدیلمیشدیر. آذربایجانین گونئی بؤلومونده ایسه قاجار ایمپیراتورلوغو یؽخیلدیقدان سوْنرا ۲۰. یوز ایلده پهلوی حؤکومتی ایداره‌نی اله کئچیردی. پهلوی معمارلیغیندا آنتیک معمارلیغا خوصوصی دیققت یئتیریلیردی. پهلوی دؤورونون ایلک ایللرینده تیکیلمیش بینالار داها چوْخ هخامنشی معمارلیغی و ساسانی معمارلیغیندان ایلهام آلینیب دیر. ۱۹۳۰-جو ایللردن اعتیباراً پهلوی معمارلیغی غرب رنگینه بۆرونه‌رک غرب بینالاری، اینشاعات اۆچون ایلهام قایناغی اوْلدو. تبریزده ۱۹۳۴ ایلینده تبریز بلدیه سارایی، آلمانلی معمار و موهندیسلر طرفیندن آلمان معمارلیغی اوسلوبوندا تیکیلمیش دیر.

۲۰. یوز ایلین سوْنلاریندان بۆتون دۆنیا ایله بیرلیکده آذربایجاندا، یۆکسک بینالار و گؤی‌دلن‌لر تیکیلمه‌گه باشلادی؛ اوْ جومله‌دن باکی بورجو، سوکار بورجو، آلوو بورجلاری، تبریز دونیا تیجارت مرکزی و تیکیمه‌سی پلانلاشدیریلان آذربایجان بورجو و داها نئجه یۆکسک بینالار.