ايسراییل
ایسراییل (عیری. יִשְׂרָאֵל; عرب .إِسْرَائِیل) و یا رسمی آدی ایله ایسراییل دؤولتی(ivr.מְדִינַת יִשְׂרָאֵל, Medinat Yisra'el)— آسیادا یئرلشن بیر دؤولتدیر. ایسراییل دؤولتی ۱۹۴۸-جی ایلده یارادیلمیشدیر. پایتختی تل آویو شهری دیر.
ایسراییل מדינת ישראל |
|||
---|---|---|---|
باشکند | بیتالمقدس | ||
رسمی دیل | عیبری دیلی عربجه | ||
گروه(های) نژادی | یهود وعرب | ||
حوکومت نوعو | پارلانتو جومهوری | ||
حاکیملر آدی | نفتالی بنت | ||
ساحه | |||
- | ساحه | ۲۰,۷۰۰ موربع کیلومترکیلومتر مربع (۱۵۱ نجی) | |
جمعیت | |||
- | جمعیت تخمینی | ۹,۲۰۳,۵۰۰ | |
پول بیریمی | شکل (₪) | ||
سوروجولوک سمتی | ساغ |
اتیمولوژی
دَییشدیرتؤوراتا گؤره یعقوب پئیغمبر عاییلهسی ایله بیرلیکده کؤچ ائدرکن تانرینین اینسان شکلینده گؤندردیگی ملک ایله قارشیلاشیر. عاییلهسینی چایین او بیری طرفینه کئچیردیکدن سونرا یعقوب پئیغمبر ملک ایله سحر آچیلانا قدر گولشیر. سحرین آچیلدیغینی و یعقوب پئیغمبری مغلوب ائدهبیلمهیهجیگینی گؤرن ملک اوندان اونو بوراخماسینی خواهیش ائدیر. یعقوب پئیغمبر ایسه اونو موقدسلشدیرمک شرطی ایله بوراخاجاغینی بیلدیریر. بئلهلیکله ملک اونو " تانری ایله دؤیوشن " معناسینی وئرن ایسراییل آدی ایله موقدسلشدیریر. بونا گؤره یعقوبون سویوندان گلنلر ایسراییلاوغوللاری آدی ایله خاطیرلانیر.
اهالی
دَییشدیرایسراییلده ۶.۱۱۰.۶۰۰ یهودی یاشاییر. ایسراییل اهالیسی نین ۲۰،۷٪-ای ایسه عربلر تشکیل ائدیر. سون ایللردن رومانی، تایلند، چین، جنوبی آمریکادان گلنلرین سایی آرتمیشدیر. اونلارین چوخونون بورا گلمهسی قانونسوز اولدوغو اوچون سایلاری دقیق بیلینمیر.
۱۹۴۸-جی ایلدن ایسراییل چوخلو کؤچ آلیر. بو کؤچلر دونیانین بیر چوخ یئرلرینده یاشایان یهودیلرین یئرلرینین دییشمهسی ایله علاقهداردیر. آما سون ۱۰ ایلده ایسراییلده کی ایش ایمکانلاری موختلیف میلتلردن اولان اینسانلاری اؤلکهیه جلب ائتمیشدیر. ۲۰۱۲-جی ایلین ژوئن آیینا اساساً ایسراییلده ۶۰.۰۰۰ آفریقالی یاشاییر. ایسراییللیلرین ۹۲٪-ای شهرلرده یاشاییر. ۲۰۱۱-جی ایله اساساً شرقی قودسده ۲۵۰.۰۰۰ نفر یاشاییر. جولان تپهلرینده ایسه ۲۰.۰۰۰ نفر مسکونلاشیب.
ایسراییل اؤزونو یهودی آدلاندیران بیرجه دؤولتدیر. آنجاق یهودی اولانلار و یهودی سویوندان گلنلر ایسراییل وطنداشی اولا بیلرلر. ایسراییل اهالیسینین سادهجه ۴٪-ای یهودی سویوندان گلن، آما یهودی اولمایان اینسانلاردیر. حاضیردا ایسراییل وطنداشلارینین ۷۳٪-ای ایسراییل دوغوملودور. ۱۸،۴٪-ای اوروپا و آمریکادان کؤچ ائدن یهودیلردیر. قالان ۸،۶٪-ای ایسه آسیا و یاخین شرق یهودیلریدیر.
دیل
دَییشدیرایسرایلین ایکی رسمی دیلی وار: عیبری دیلی و عرب دیلی. عیبری اؤلکه ده ان گئنیش یاییلمیش دیلدیر. عرب دیلی ایسه اؤلکهده کی عرب آزلیقلار طرفیندن ایستیفاده اولونور. اینگیلیس رسمی دیل اولماسا دا، ایسراییلده بیر چوخ یازیلاردا اینگیلیسجهدن ایستیفاده ائدیلیر. مکتبلرده ده اینگیلیس دیلی تدریس اولونور. ایسراییلده اینگیلیسجه افیر وئرن مدیا قورولوشلار مؤوجوددور. بو دیللردن علاوه خاریجیلر ده موختلیف دیللرده دانیشیرلار. ۱۹۹۰–۱۹۹۴-جو ایللرده آنا دیللری روس دیلی اولان ۱ میلیون یهودی روسیهدن ایسراییله کؤچموشدور. ۲۰۰۴-جو ایله قدر ۷۰۰.۰۰۰ یهودی فرانسهدن کؤچموشدور. خاریجدن کؤچوب گلنلرعیبری دیلیی اؤیرنسه لر بئله، دیگر دیللردن ایستیفاده ائده بیلرلر. بونا گؤره روس و فرانسه دیللری ده سیخ ایستیفاده اولونان دیللردیر.
قایناقلار
دَییشدیر