بیرلشمیش ایالتلرین سیاسی بؤلوملری

بیرلشمیش ایالتلرینین سیاسی بؤلوملری (بیرده اینضیباطی بؤلمه‌لر آدلاندیریلیر) بیرلشمیش ایالتللر تشکیل ائدن مۆختلیف تانینمیش ایداره ائتمه قۇروملاری‌دیر. بیرلشمیش ایالتللرین بیرینجی سَوییه‌لی سیا‌سی (اینضیباطی) بؤلمه‌سی دؤولت‌دیر. بیر-بیری ایله بیرلیک‌ده‌کی ۵۰ دؤولت وار. هر بیر دؤولت بللی بیر جوغرافی اراضی‌ده دؤولت حاکمیتینا مالیک‌دیر . بیرلشمیش ایالتلارین عالی محکمه‌سینین چوخسای‌لی قرارلارینا اساساً، ۵۰ ایالت و بیرلشمیش آمریکا بیرلشمیش ایالتلری هر بیری موستقل دؤولت‌دیر.

بیرلشمیش ایالتلر، سیاسی بؤلوملر

اؤلکه‌نین فدرال سیستمی سببی‌له ایالت و میلّی حؤکومت آراسینداکی رابیطه پیچیده‌دیر. آمریکا بیرلشمیش ایالتلری قانون وئریجیلیینه گؤره، ایالتلر موستقل دیلر، هر بیر ایالتین گۆجو فدرال اداره‌سی وار، ، فدرال رهبرلیین محدود بیر موستقل‌لییه مالیک‌دیر و ایالتلرین، فدرال رهبرلیین صلاحیت‌لی اوْلدوغو ساحه‌لرده فدرال قانونلار ایالت قانونلارینی لغو ائده بیلر، اما فدرال رهبرلیین گۆجلری آمریکا بیرلشمیش ایالتلری آنا یاساسی طرفیندن محدود موستقل‌لییه تابع‌دیر.

ایالتلر و اولارین آلت بؤلوملری

ایالتلر

بیرلشمیش ایالتلرین اساسی قورومو ایالتدیر. دورد ایالت - کنتاکی، ماساچوست، پنسیلوانیا و ویرجینیا - اوزلرینی «موشترک‌المنافع» (اینگیلیسجه: commonwealths) آدلاندیریللار. بورادا «موشترک‌المنافع» خالقین عمومی ثیروتین و یا ریفاهینی ایفاد ائدیر. ایستیفاده‌نین هئچ بیر حقوقی تاثیری یوخدور.

۱۷۷۷-جی ایلده، ۱۳ کولونی، بویوک بریتانیا شاهلیغی موستقیللیینی اعلان ائتمسیندن بیر ایل قاباق (جولای ۱۷۷۶)، کونفدارسیون ماده‌لری آلتیندا چوخ محدود بیر مرکزی حکومتی اولان دوولتلر کونفئدراسیاسی قورماقا رضایت وئریلدی. او زامان کی بیرلشمیش ایالتلرین موجود اساسی قانونونون ماده‌لری عوض اولماقدایدی، تازا بیر میلی ایداره ائتماق سیستیمی ۱۷۸۹-جو ایلده قوه‌یه میندی. بو اساسی قانون قوه‌لرین بیر-بیریندن آیری قالماسینین دوکتورین تضمین ائدیر و اوزونده بیرلشدیریر و بو ایشیله فدرال حکومت اوچ قولا بولونور و هابله ایالت حکومتلرینین ایرتیباطین فدرال حوکومتینن توصیف ائدیر و فدرالیسمین نجور آنلاشماسینی گوستریر.

آمریکا بیرلشمیش ایالتلرینین ۵۰ ایالتی آشاغیداکی کیمیدیر. (بو لیسته هم پوست کودونون قیسالتماسی، هم ده هر ایالتین قدیم قیسالتماسی داخیلدیر):

• آلاباما (AL; Ala.)
• آلاسکا (AK; Alaska)
• آریزونا (AZ; Ariz.)
• آرکانزاس (AR; Ark.)
• کالیفرنیا (CA; Calif.)
• کولورادو (CO; Colo.)
• کانتیکت (CT; Conn.)
• دلاویر (DE; Del.)
• فلوریدا (FL; Fla.)
• جورجیا (GA; Ga.)
• هاوائی (HI; Hawaii)
• آیداهو (ID; Idaho)
• ایلینوی (IL; Ill.)
• ایندیانا (IN; Ind.)
• آیووا (IA; Iowa)
• کانزاس (KS; Kans.)
• کنتاکی (KY; Ky.)
• لوئیزیانا (LA; La.)
• مئین (ME; Maine)
• مریلند (MD; Md.)
• ماساچوست (MA; Mass.)
• میشیقان (MI; Mich.)
• مینسوتا ایالتی (MN; Minn.)
• میسیسیپی ایالتی (MS; Miss.)
• میزوری ایالتی (MO; Mo.)
• مونتانا ایالتی (MT; Mont.)
• نبراسکا ایالتی (NE; Neb. or Nebr.)
• نوادا ایالتی (NV; Nev.)
• نیوهمپشایر ایالتی (NH; N.H.)
• نیوجرسی ایالتی (NJ; N.J.)
• نیومکزیکو ایالتی (NM; N.Mex.)
• نیویورک (ایالت) (NY; N.Y.)
• شومالی کارولینا ایالتی (NC; N.C.)
• شومالی داکوتا ایالتی (ND; N.Dak.)
• اوهایو ایالتی (OH; Ohio)
• اوکلاهوما ایالتی (OK; Okla.)
• اورقن ایالتی (OR; Ore. or Oreg.)
• پنسیلوانیا (PA; Pa. or Penn.)
• رود آیلند ایالتی (RI; R.I.)
• جنوبی کارولینا ایالتی (SC; S.C.)
• جنوب داکوتا ایالتی (SD; S.Dak.)
• تنسی ایالتی (TN; Tenn.)
• تکزاس ایالتی (TX; Tex. or Texas)
• یوتا ایالتی (UT; Utah)
• ورمونت ایالتی (VT; Vt.)
• ویرجینیا ایالتی (VA; Va.)
• واشینقتون ایالتی (WA; Wash.)
• غرب ویرجینیا ایالتی (WV; W.Va)
• ویسکانسین ایالتی (WI; Wis. or Wisc.)
• وایومینق ایالتی (WY; Wyo.)

Map of United States with state border lines. Note that Alaska and Hawaii are shown at different scales and that the Aleutian Islands and the uninhabited northwestern Hawaiian Islands are omitted from this map.

بؤلگه‌لر

اساس مقاله: بؤلگه (بیرلشمیش ایالتلر)

ایالتلرین هامیسی (ایکی ایالتدن سونرا) داها کیچیک اینظیباطی منطقه‌لره بؤلونور کی اولار دا بؤلگه (اینگیلیسجه: County و فارسجا: شهرستان) آدلانیلار. آلاسکادا بؤلگه عوصینه برو (اینگیلیسجه: Borough) ایستیفاده اولونار. (ایالتین او منطقه‌لری کی هئچ بیر برو ایچینده داخیل دییر، تانینمامیش برو آدلانیر و بو منطقه‌لر سیاهیه آلینما ساحه‌لرینه بؤلونور. و لویزیانا دا بؤلگه عوضینه پریش (اینگیلیسجه: Parish) ایستیفاده اولونور. بؤلگه‌لر موختلیف درجه‌ده سیاسی و حوقوقی اهمیته صاحیبدیلر. بعضی ایالتلرده، لاپ چوخ نیو اینقلندده، محکمه منطقه‌سی عونوانیله ایستیفاده اولونور. دیگر ایالتلرده، ایالتلرین مسکن، تحصیل، نقلیه و ایستراحت ساحه‌سینده گئنیش صلاحیت و اختیارلاری واردیر. بؤلگه‌لر بیر نئچه شهر، شهرک کند و یا آبادانلیق (بالاجا کند) و یا بیر شهرین بیر حیصه‌سینه شامیل اولا بیلر.

شهرکلر و بلدیه‌لر

بیرلشمیش ایالتلرده تخمینن۳۰٬۰۰۰ بیرلشمیش شهر وار کی موختلیف درجه‌ده موختارلیقا صاحیبدیلر.

ائشیک باغلانتی‌لار

قارداش پروژه‌لرده بیرلشمیش ایالتلرین سیاسی بؤلوملری گؤره داها آرتیق بیلگی‌لر تاپابیلرسینیز.

---

فایل‌لار ویکی‌آمباردا