سلیمان قانونی

بیرینجی سلیمان یادا قانونی سلیمان و یا قانونی سولطان سلیمان (عثمانلی تورکجه‌سی: سلطان سلیمان اول‎؛ ۶ نووامبر ۱۴۹۴، ترابزون - ۷ سپتامبر ۱۵۶۶، زیگتوار)، عثمانلی ایمپریاسینین ۱۰-جو سولطانی و ۸۹-جو ایسلام خلیفه‌سیدیر. غرب دونیاسیندا مؤحتشم سلیمان، شرقده ایسه عدالتلی ایداره‌چیلیگینه گؤره سولطان سلیمان قانونی اولاراق تانینیر. ۱۵۲۰-دن ۱۵۶۶-داکی اؤلومونه قدر تقریباً ۴۶ ایل سولطانلیق ائتمیش و ۱۳ دفعه سفره چیخمیش، سلطنتینین عومومیلیکده ۱۰ ایل ۱ آیینی سفرلرده کئچیرمیشدیر. عثمانلی تاریخینین ان اوزون مودّت تاختدا اوتوران، ان اوزون مودّت سفرده قالان و ان چوْخ سفره چیخان سولطانیدیر.

بیرینجی سلیمان
عثمانلی سولطانی روم قئیصری ایکی شریف حرمین خادیمی
Suleiman in a portrait attributed to Titian c.1530
۱۰ اونجو عثمانی سولطانی Ottoman Sultan (Emperor)
شاه‌لیق	۳۰ سپتامبر ۱۵۲۰ – 6 September 1566
Sword girding	۳۰ سپتامبر ۱۵۲۰
قاباقکی	بیرینجی سلیم
سوْنراکی	ایکینجی سلیم
دوغوم	۶ نوامبر ۱۴۹۴ ترابوزون، عثمانلی ایمپیراتورلوغو
اولوم	۰۶ سپتامبر ۱۵۶۶ (۷۱ یاش) Szigetvár, Kingdom of Hungary
دفن	سلیمانیه مسجیدی، ایستانبول
Consorts	خرم سولطان (رسمی آروادی) Mahidevran Sultan
اوشاقلار	شاهزادا محمود شاهزاده مصطفی Şehzade Mehmed Şehzade Murad Mihrimah Sultan Şehzade Abdullah ایکینجی سلیم Şehzade Bayezid Raziye Sultan Fatma Sultan Şehzade Cihangir
کامیل آدی سلیمان بن سلیم
Dynasty	Imperial House of Osman
آتا	بیرینجی سلیم
آنا	عایشه حفصه سولطان
دین	سونیلر
ایمضا

سلیمان قانونی ۱۵۲۰ تاریخینده آتاسی بیرینجی سولطان سلیمین وفاتی ایله تاختا چیخدی. غربده بلقراد، رودوس، بوغدان (ایندیکی مولداوی) و مجاریستانین بؤیوک حیصّه‌سینی ایمپریا تورپاقلارینا بیرلشدیردی. ۱۵۲۹ تاریخینده ویئن شهرینی موحاصیره‌یه آلسا دا، موختلیف سببلردن بۇ موحاصیره اوغورسوز اولدو. شرقده صفویلرله گئدن دؤیوشلردن سونرا اورتا شرقین بؤیوک بیر قیسمینی ایشغال ائتمیشدیر. آفریقادا ایمپریا سرحدلری الجزاییره قدر اوزانمیش، عثمانلی بحریّه‌سی آرالیق دنیز ساحیللرینی و قیرمیزی دنیز ساحیللرینی فتح ائتمیشدی. سولطان سلیمدن ۶٫۵۵۷٫۰۰۰ کم۲ اولاراق آلدیغی عثمانلی مولکونو، اوغلو ایکینجی سلیمه ۱۴٫۸۹۳٫۰۰۰ کم۲ اولاراق میراث بوراخمیشدیر. زیگتوار موحاصیره‌سینین بیتمه‌سینه بیر گون قالمیش ۷ سپتامبر ۱۵۶۶ تاریخینده موحاریبه دوشرگه‌سینده وفات ائتمیش و یئرینه اوغلو ایکینجی سلیم کئچمیشدیر.

یارادیجیلیغی

سولطان سلیمان شاعیر ایمیش و «محبّی» تخلّوصو ایله شعر دئیرمیش. خورّم سولطان آدیندا نیکاحلی قادینینا بۇ شعری دئمیشدیر:

جلیس-خلوتیم واریم حبیبیم ماه-تابانیم		انیسیم محرمیم واریم گۆزللر شاهی سولطانیم
حیاتیم حاصیل-عؤمروم شراب-کوثریم عدنیم		بهاریم بهجتیم روزوم نیگاریم ورد-خندانیم
نشاطیم عشرتیم بزمیم چیراغیم نَیّیریم شمعیم		تورنجی نار و نارینجیم بنیم شمع-شبیستانیم
نباتیم شکّریم گنجیم جهان ایچینده بی‌رنجیم		عزیزیم یوسفیم واریم گؤنول میصرینده‌کی خانیم
سیتانبولیم قرامانیم دیار-مۆلکت-رومیم		بدخشانیم و قپچاغیم و بغدادیم خوراسانیم
ساچی واریم قاشی یاییم گؤزو پورفیتنه بیماریم		اؤلورسم بوینونا قانیم مدد هی ناموسلمانیم
قاپیندا چونکی مداحّم سنی مدح ائیله‌رم داییم		یۆرک پورغم گؤزوم پورنم «محبّی» یم خوشا حالیم

قایناق‌لار

تورکیه تورکجه‌سی ویکی‌پدیاسی‌نین ایشلدنلری طرفیندن یارانمیش«[[[:tr:I. Süleyman]] I._Süleyman]»، مقاله‌سیندن گؤتورولوبدور. (۰۶ ژوئیه ۲۰۱۶ تاریخینده یوْخلانیلیبدیر).