توفیق فکرت
توفیق فکرت (تورک. Mehmet Tevfik Fikret;؛ 24 دسامبر 1867 – 19 آقوست 1915) — عوثمانلی دؤورونده یاشامیش بؤیوک تورک شاعیری، پئداقوقو و ژورنالیستی، تورک ادبیاتیندا "ثروتی-فونون" و یا "ادبیاتی-جدیده" آدلانان جریانین بانیسی.
| توفیق فکرت | |
|---|---|
 | |
| اصل آدی | محمد توقیق |
| دوْغوم تاریخی | 24 دسامبر 1867 ایستانبول ـ عوثمانلی ایمپراتورلوغو |
| اؤلوم تاریخی | 19 آقوست 1915 ایستانبول- تورکیه |
| میلیت | تورک |
| تاثیر قویموش | {{{تاثیر قویموش}}} |
یاشاییشی دَییشدیر
1888-جی ایلده قالاتاسارای اورتا مکتبی بیتیرمیش، بیر مودّت خاریجی ایشلر ناظیرلیگینده ایشله‌میش، 1894-1915-جی ایللرده تورک دیلی و ادبیاتیندان درس دئمیشدیر. ایلک شعیرلرینی و ادبیاتین ایجتیماعی رولونا دایر مقاله‌لرینی رداکتورو اولدوغو "ثروتی-فونون" درگیسینده درج ائتدیرمیشدیر. او، تورک شعیرینه مضمون و فورماجا یئنی‌لیک گتیرمیشدیر. "صنعت حیات اوچوندور" پرینسیپینی هم عملده، هم ده نظریه‌ده تطبیق ائدن ایلک تورک شاعیریدیر. اینقیلابی روحلو شعیرلرینده ظولم، فاناتیزم و ایستیبدادی قطعیتله قامچیلامیش، هومانیزم و آزادلیق ایدئیالارینی، خالقلار دوستلوغونو ترنّوم ائتمیشدیر. قاداغان ائدیلمه‌سینه باخمایاراق، اثرلری گنجلر و حربچیلر آراسیندا الدن-اله کئچه‌رک ازبرلنمیش و یاییلمیشدیر. حاکیم دایره‌لر طرفیندن عؤمرونون سونونادک تعقیب اولونسا دا، اینقیلابی ایدئیالارا و خالقا صادیق قالمیشدیر. اثرلرینده عرب-فارس کلمه‌لری‌نین، ترکیبلری‌نین سیخ-سیخ ایشله‌دیلمه‌سی توفیق فکرتین دیلینی خئیلی غلیظلشدیریردی. بونا باخمایاراق اونون اثرلری آذربایجاندا بؤیوک رغبت قازانمیشدیر. آذربایجان شاعیرلریندن م. هادی، ح. جاوید، ع. صحت و ب. یارادیجیلیغینا تأثیر گؤسترمیشدیر. اونون یارادیجیلیغی آذربایجان عالیملری طرفیندن ده اؤیره‌نیلمیش و "سئچیلمیش اثرلری" آذربایجان تورکجه‌سینده نشر اولونموشدور.
اثرلری دَییشدیر
- روباب شیکسته (1900)
- تاریخ قدیم (1905)
- حالوقون دفتری[ توقیق فکرتین ایکینجی شعیر کیتابی](1911)
- روبابین جوابی (1911)
- شرمین (1914)
- خسته چوجوق
- سیس
- میلّت شرقیسی
- دوخسان بئشه دوغرو
- خوان یغما
- بالیقچیلار
- حالوقون چوجوقلوغو
- روباب جواب
- بیر ایچیم سو
قایناق دَییشدیر
- "آذربایجان کلاسیک ادبیاتیندا ایشله‌دیلن آدلارین و ترمینلرین شرحی". ترتیب ائدنی: آ.م. بابایئو، باکی، "معاریف" ،1993، ص. 217
- جلیل محمدقولوزاده انسیکلوپدیاسی. باکی،2008. ص.283.