ثانیه
ثانیه (اینگیلیسجه: Second)، زامان کمیّتی‌نین اس‌آی سیستمینده‌کی بیریمی دیر. قدیمدن ثانیه، گۆن‌ون 1⁄86400 کسری اوْلاراق تانیملانیردی. ثانیه زامان‌دان سوْنرا، باشقا بعضی فیزیکسل کمیّتلرین بیریملرینده نقشی وار، اؤرنک اوْلاراق سۆرعت بیریمی متر بؤلۆ ثانیه (m/s)'ده ایشلنمیشدیر. میلتلر آراسی بیریملر سیستمی‌نین تعریفینه گؤره، ۱ ثانیه، اَن دۆشوک انرژی سویّه‌سینده‌کی سزيوم-۱۳۳ آتوْمونون صیفر کلوین دماسیندا ایکی هايپرفین سویّه آراسینداکی گئچیش شوعالانماسی‌نین ۹،۱۹۲،۶۳۱،۷۷۰ پریوْدونون زامان سۆره‌سی دیر.[۱][۲][۳]
| ثانیه | |
|---|---|
 پاندول ایله ایشله‌ین بیر ساعات | |
| بیریم بیلگیسی | |
| اؤلچو سیستمی | اس‌آی اصلی بیریمی |
| نه‌یین بیریمی | زامان |
| سیمگه | s |
| رسمی تعریفی | |
| تعریفله‌ین مرجع | میلتلر آراسی آغیرلیقلار و اؤلچولر کوْمیته‌سی |
| تعریفله‌ین حادیثه | ۲۰۱۸ آغیرلیقلار و اؤلچولر عومومی کونفرانسی |
| گئچرلیلیک تاریخی | ۲۰ مئی ۲۰۱۹ |
| تعریف | ثانیه، میلتلر آراسی بیریملر سیستمینده زامانین بیریمی دیر. ۱ ثانیه، اَن دۆشوک انرژی سویّه‌سینده‌کی سزيوم-۱۳۳ آتوْمونون صیفر کلوین دماسیندا ایکی هايپرفین سویّه آراسینداکی گئچیش شوعالانماسی‌نین ۹،۱۹۲،۶۳۱،۷۷۰ پریوْدونون زامان سۆره‌سی دیر. |
اِس‌آی اؤن‌اَکلری
دَییشدیراسآی اؤن‌اَکلری معمولا بیر ثانیه‌دن آز اوْلان زامان اۆچون ایشلنرلر و بیر ثانیه‌دن چوْخ اولان زامانلارا اس‌آی سیستمینده اوْلمایان دقیقه، ساعات، گۆن و ژولین ایلی ایشلنمکده‌دیر.
| آلت ضریب‌لر | ضریب‌لر | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| دَیَر | سیمگه | آد | دَیَر | سیمگه | آد | |
| ۱۰-۱ s | ds | دسی‌ثانیه | s ۱۰۱ | das | دکاثانیه | |
| ۱۰−۲ s | cs | سانتی‌ثانیه | ۱۰۲ s | hs | هکتوثانیه | |
| ۱۰−۳ s | ms | میلی‌ثانیه | ۱۰۳ s | ks | کیلوثانیه | |
| ۱۰−۶ s | µs | میکروثانیه | ۱۰۶ s | Ms | مقاثانیه | |
| ۱۰−۹ s | ns | نانوثانیه | ۱۰۹ s | Gs | قیقاثانیه | |
| ۱۰−۱۲ s | ps | پیکوثانیه | ۱۰۱۲ s | Ts | تراثانیه | |
| ۱۰−۱۵ s | fs | فمتوثانیه | ۱۰۱۵ s | Ps | پتاثانیه | |
| ۱۰−۱۸ s | as | آتوثانیه | ۱۰۱۸ s | Es | اکزاثانیه | |
| ۱۰−۲۱ s | zs | زپتوثانیه | ۱۰۲۱ s | Zs | زتاثانیه | |
| ۱۰−۲۴ s | ys | یوْکتوثانیه | ۱۰۲۴ s | Ys | یوْتاثانیه | |
| چوْخ ایشلنن اؤن‌اَکلر قالین فونت (Bold) ایله یازیلمیشلار. | ||||||
قایناقلار
دَییشدیر- ^ Unit of time (second). SI Brochure. BIPM. یوْخلانیلیبDecember 22, 2013.
- ^ Second. Merriam Webster Learner's Dictionary.
- ^ Base unit definitions: Second.
| ویکی‌آمباردا ثانیه ایله مربوط فایل وار. |