جمل دؤیوشو
جمل ساواشی (Battle of the Camel)عربجه الحرب الجمل -عایشه و علی خلافتی ساواشدیلار.بو ساواشدا عایشه بیر ساری دؤوه اوسته میندی بۇ دؤوه عسکر آدلاندی ,بو ساواشین آدی جمل(ارکک دؤوه) اوْلدو.
جمل دؤیوشو | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
طرفلر | |||||||
ایمام علی اوْردوسو | عۆصیانچیلار | ||||||
گۆجلر | |||||||
۲۰٫۰۰۰ | ۳۰٫۰۰۰ | ||||||
ایتکینلر | |||||||
۵٫۰۰۰ | ۱۳٫۰۰۰ |
ساواش
دَییشدیرطلحه و زبیر بن عوام باشدا علی خلافتین قبول ائدیب و بیعت ائددیلر.آزجا سوْنرا بیعتلرین سیندیریب و قارشی دوردولار.قارشی دورمادا مکه شهرینه گئدیب و عایشه پئیغمبر خانیمی ایله ال بیر اوْلوب و عثمان بن عفان قانین آلماقا اوردو قوردولار.3 مین قوْشون ییغیب و بصره شهرینه یول آچدیلار.بو ساواشدا علی مئیدانا چیخیب و چوخلو دانیشدی.هابئله طلحه و زبیر و عایشه قارشی دوروب و علی نی دوشمن بیلدیلر.ساواش باشلاندی و چوخلو کیمسه لر ایکی اوردودا قیریلدی.علی بۇ ساواشدا غالیب اوْلوب و عایشه توتولدو طلحه و زبیر اؤلدولر و قاریشیق یاتدی.[۱]
ساواش
دَییشدیرعلی بصره اوردوسونا چوخ یاخین اوْلدو.طلحه وزبیر و عایشه ائیله دانیشدی.عایشه بیر دؤوه اوستونده اوتوروب و اوردونو باشچیلیق ائدیردی.بئله بیلیندی ایکی طرف صولح ائدیب و باریشدیلار هابئله عایشه اوردوسو علی اوردوسونا یورودو و نئچه کیمسه علی اوردوسوندان جانین ایتیردی.علی اؤز اوردوسوندا ساواش ایشلرین باشلاماقی یاساق ائدمیشدی دوشمن یوروماقدا مودافیعه چیخیب ساواش اۆچون امر ائددی و ساواش چوخ چتین اؤز وئردی.[۲] علی اوردوسو عایشه دؤوه سین ییخماقا چالیشیردی و عایشه مئیدان آراسیندا قالمیشدی بۇ ایشده علی اوردوسو چوخلوجا یورودو.مئیدان ایچره طلحه یارالاندی و بیر اوخ یاراسی اونو ییخدی.طلحه یارالمادا زبیر دالی چکیلدی .دؤوه مئیداندا قالیب و اونو ایاق اوسته ساخلاماقا چالیشیلار. 40 یوخسا 2700 کیمسه دؤوه نی ایاق اوسته ساخلاماقا چالیشیردی.[۳] علی اوردوسو دؤوه نین قیشلارین کسیب و دؤوه ییخیلیب و ساواش سوْنا چاتدی.بو ساواشدا عایشه سالیم توتولدو و ایمام حسن (عایشه نین اوغوللوقو) ننه لیقین ساخلادی و تکجه دؤوه دن دوشنده چیرینی یارالانمیشدی.زبیر چوللره قاچیب و بیلینن توبه ائددی.
طلحه مئیداندا یارالاندی و یازیلیب اؤز آدامی مروان بن حکم مئیدان ایچره اونو ویردی."روبرت گلیو" یازیر مروان طلحه نی عثمان قتلینده گوناهلی بیلیریدی[۴].طلحه یارالاندی و بیر ائوده بۇ یارادان جانین ایتیردی[۲].زبیر چوللره قاچیب و بیر قوْشونچو اونون باشین کسدی.علی او قوْشونچونو توبیخ ائددی و بۇ ایشی پیس بیلدی.عایشه توتولدو و مدینه شهرینه قایتاریلیدی.