ایمام علی
ایمام علی ابن ابیطالب شیعه موسلمانلارینین ایلک(بیرینجی) ایمامی و سوننی موسلمانلارینین دؤردونجو خلیفهسیدیر. اوْنون آتاسی ابوطالب، نئچه ایل حضرت محمد (ص)دن موحافیظه ائتمیشدیر. خصوصاً شیعه قایناقلاری باشدا اوْلماقلا ایسلامی قایناقلارا گؤره علی کعبه ده دۆنیایا گلهن تکجه شخصدیر.
علی ابن ابیطالب | |||||
---|---|---|---|---|---|
شیعهلرین بیرینجی ایمامی | |||||
شاهلیق | ۶۳۲–۶۶۱ | ||||
واریث | حسن بن علی | ||||
Asas/Wasih of Shia Islam (Musta'li Ismaili view) | |||||
واریث | حسن بن علی (۲ اینجی ایمام) | ||||
رشیدی خیلافتینین ۴انجو خلیفهسی (سونیلر باخ) | |||||
شاهلیق | ۶۵۶–۶۶۱ | ||||
قاباقکی | عثمان ابن عفان | ||||
واریث | حسن بن علی | ||||
دوغوم | ۱۳ رجب هیجرتدن قاباق (۱۵ سپتامبر میلاددان سونرا ۶۰۱) کعبه، مکه، حجاز، عربیستان یاریم آداسی[۱] | ||||
اولوم | ۲۱ رمضان ۴۰ قمری (۲۹ ژانویه ۶۶۱) (یاش ۵۹)[۲][۳] کوفه، عراق | ||||
دفن | ایمام علی مسجیدی، نجف، عراق | ||||
آروادلاری |
| ||||
اوشاقلار | |||||
| |||||
Tribe | قریش (بنی هاشم) | ||||
آتا | ابوطالب ابن عبدالمطلب | ||||
آنا | فاطمه بنت اسد | ||||
دین | ایسلام |
علی محمددن سوْنرا مدینه یه کؤچموشدور. اوْرادا علی محمدین قیزی فاطمه الزهرا ایله عائله حیاتی قۇرموشدور. ۶۶۱-جی ایلده کوفه مسجیدینده سو-قصد نتیجهسینده اؤلدورولموشدور.
ایسلام مدنیتینده علینین اؤزونمخصوص یئری واردیر. بئله کی، اوْ ایسلامدا مودریکلیک، دوروستلوک، ایگیدلیک، حؤرمت و ... رمزیدیر. خصوصاً تصوفده علی تفسیر، فیقه و دینی فیکیر ساحهلرینده ان یۆکسک شخص حساب اوْلونور و اوْ محمدین نسلینین داوامچیسی کیمی قبول ائدیلیر.
حیاتی
دَییشدیرهز. علی "آمول-فیل"-این (فیل ایلینین) اوتوزونجو ایلینده (هیجرتدن ایگیرمی اوچ ایل اول) رجب آيینین 13-او کبه ائوینده دونيايا گؤز آچمیشدیر. آتاسی ابو طالب، آناسی فاطمه بینت اسد اولموشدور. هیجرتین 40-جی ایلی رامازان آيینین 21-ده کوفه شهرینده شهادته قوووشموشدور. مزاری نجف شهریندهدیر.
هز. علینین بئستدن (محمّد پئیغمبر(س) پئیغمبرلیيه سئچیلمزدن) اون ایل قاباق دونيايا گلمهسینی، ایسلامی حادثهلرده پئیغمبرله (س) چیگین-چیگینه اولماسینی و او حضرتین وفاتیندان سونرا 30 ایل ياشاماسینی نظره آلماقلا اونون (هز.علینین) 63 ایللیک عومرونو بئش حیصهيه بؤلمک اولار:
توللوددن پئیغمبرین(س) بئستینه قدر
دَییشدیرعلینین(ع) دونيايا گلمهسیندن حضرت محمّدین (س) بئستینه (پئیغمبرلیيه سئچیلمهسینه) قدر يوخاریدا قئيد ائتدیک کی، اگر علینین(ع) عومرونو بئش حیصهيه بؤلسک بیرینجی حیصه او حضرتین توللودوندن پئیغمبرین(س) بئستینه قدرکی دؤورو ایحاطه ائدهجک. علینین عومرونون بۇ حیصهسی اون ایلدن چوخ دئيیل. چونکی هز. علی(ع) دوغولاندا پئیغمبرین(س) آرتیق اوتوز ياشی وار ایدی و او، پئیغمبرلیيه قیرخ ياشیندا اولارکن يئتیشمیشدیر. دئمهلی، محمّد پئیغمبر(س) محمّد پئیغمبر(س)سئچیلرکن علینین(ع) جمعی اون ياشی وار ایدی..
علی (ع)، محمّد پئیغمبر(ص)قوجاغیندا
دَییشدیرعلی(ع) عومرونون حساس اولان روحی و فیزیکی جهتدن فورمالاشما دؤورونو محمّد پئیغمبر(س) پئیغمبرین ائوینده و اونون تعلیم-تربیيهسی آلتیندا کئچیرمیشدیر. ایسلام تاریخچیلری بۇ بارهده يازیرلار: "بیر ایل مککهده آجلیق اوز وئرمیشدی. بو زامان پئیغمبرین عمیسی ابو طالب بؤيوک بیر عائلهيه باشچیلیق ائدیردی. اونلاری چوخ چتینلیکله دولاندیریردی. محمّد پئیغمبر(س) بنی-هاشیم طایفهسینین وارلیلاریندان اولان دیگر عمیسی عباسا تکلیف ائتدی کی، ابوتعلیبین دولانیشیغینا کؤمک ائتمک مقصدیله گئدیب هرمیز اونون بیر اوشاغینی گؤتوروب اؤز ائویمیزده ساخلاياق. عباس پئیغمبرین(س) بو تکلیفی ایله راضیلاشدی. بئلهلیکله ده، عباس جعفری، محمّد پئیغمبر(س) ایسه علینی اؤز اؤهدهسینه گؤتوروب اؤز ائولرینه آپاردیلار. علی محمّد پئیغمبر(س) محمّد پئیغمبر(س)سئچیلنهدک اونون ائوینده قالدی. محمّد پئیغمبر(س) پئیغمبرلیيه سئچیلدیکدن درحال سونرا علی اونون پئیغمبرلیگینی تسدیق ائدیب اونون آردیجیلی اولدو." محمّد پئیغمبر(س) اؤز اوشاقلیق ایللرینی باباسی عبدول موتللیبین وفاتیندان سونرا عمیسی ابوتعلیبین ائوینده کئچیرتدیگینه گؤره ایستهيیردی کی، بؤيودوکدن سونرا ابوتعلیبین اوشاقلاریندان بیرینی اؤز اؤهدهلیگینه گؤتورسون. بئلهلیکله ده، عمیسی ابوتعلیبین و فاطمه اسد قیزینین اونون اۆچون چکدیکلری اذیتلرین عوضینی چیخسین. ابوتعلیبین اوشاقلاری آراسیندا علینی پئیغمبرین(س) گؤزو توتموشدو.
بئستدن پئیغمبرین(س) مدینهيه هیجرتینهدک
دَییشدیرهز. علینین عومرونون ایکینجی حیصهسینی بئستدن مدینهيه هیجرته قدرکی دؤور تشکیل ائدیر. بۇ حیصه 13 ایلدن عبارتدیر. هز. علینین ایسلامین دیرچهلیشی يولوندا گؤستردیگی بیر سیرا شجاعتلر و خیدمتلر بۇ حیصهيه عایددیر. پئیغمبرین (س) دعوتینی اوللر حیات يولداشی خدیجهدن باشقا علی قبول ائتمیشدیر.
شکیللر
دَییشدیرقایناقلار
دَییشدیر- ^ Rahim, Husein A.; Sheriff, Ali Mohamedjaffer (1993). Guidance From Qur'an (in انگلیسی). Khoja Shia Ithna-asheri Supreme Council. 11 April 2017-ده یوخلانیب.
- ^ Shad, Abdur Rahman. Ali Al-Murtaza. Kazi Publications; 1978 1st Edition. Mohiyuddin, Dr. Ata. Ali The Superman. Sh. Muhammad Ashraf Publishers; 1980 1st Edition. Lalljee, Yousuf N. Ali The Magnificent. Ansariyan Publications; January 1981 1st Edition.
- ^ Sallaabee, Ali Muhammad. Ali ibn Abi Talib (volume 2). p. 621. 15 December 2015-ده یوخلانیب.
کیتاب تانیتیمی
دَییشدیرOriginal sources
دَییشدیر- Al-Bukhari, Muhammad. Sahih Bukhari, Book 4, 5, 8.
- Ali ibn Abi Talib (1984). Nahj al-Balagha (Peak of Eloquence), compiled by ash-Sharif ar-Radi. Alhoda UK. ISBN 978-0-940368-43-9.
- Ali ibn al-Athir. In his Biography, vol 2.
- Ibn Taymiyyah, Taqi ad-Din Ahmad. Minhaj as-Sunnah an-Nabawiyyah. (In Arabic)
- Muslim ibn al-Hajjaj. Sahih Muslim, Book 19, 31.
- Fatima as a Motif of Contention and Suffering in Islamic Sources (2013). یوْخلانیلیب2021-02-03.
Secondary sources
دَییشدیر- Books
- Abdul Rauf, Muhammad; Seyyed Hossein Nasr (1996). Imam 'Ali ibn Abi Talib: The First Intellectual Muslim Thinker. Al Saadawi Publications. ISBN 978-1-881963-49-3.
- Al-Tabari, Muhammad ibn Jarir. History of the Prophets and Kings, translation and commentary issued in multiple volumes 1987 to 1996. SUNY Press. volumes 6–17 are relevant.
- Cleary, Thomas (1996). Living and Dying with Grace: Counsels of Hadrat Ali. Shambhala Publications, Incorporated. ISBN 978-1-57062-211-3.
- Corn, Patricia (2005). Medieval Islamic Political Thought. Edinburgh University Press. ISBN 978-0-7486-2194-1.
- Gordagh, George (1956). Ali, The Voice of Human Justice. ISBN 978-0-941724-24-1.(in Arabic)
- Kattani, Sulayman (1983). Imam 'Ali: Source of Light, Wisdom and Might, translation by I.K.A. Howard. Muhammadi Trust of Great Britain and Northern Ireland. ISBN 978-0-9506986-6-3.
- Khatab, Amal (1996). Battles of Badr and Uhud. Ta-Ha Publishers. ISBN 978-1-897940-39-6.
- Lakhani, M. Ali; Reza Shah-Kazemi; Leonard Lewisohn (2007). The Sacred Foundations of Justice in Islam: The Teachings of Ali Ibn Abi Talib, Contributor Dr Seyyed Hossein Nasr. World Wisdom, Inc. ISBN 978-1-933316-26-0.
- Wilferd Madelung (15 October 1998), The Succession to Muhammad: A Study of the Early Caliphate, Cambridge University Press, ISBN 978-0-521-64696-3
- Motahhari, Morteza (1997). Glimpses of the Nahj Al-Balaghah, translated by Ali Quli Qara'i. Islamic Culture and Relations Organisation. ISBN 978-964-472-071-0.
- Motahhari, Morteza (1981). Polarization Around the Character of 'Ali ibn Abi Talib. World Organization for Islamic Services, Tehran. 11 اوْکتوبر 2007-ده اوریجنال-دن آرشیولشدیریلمیشدیر.
- Rogerson, Barnaby (4 November 2010), The Heirs of the Prophet Muhammad: And the Roots of the Sunni-Shia Schism, Little, Brown Book Group, ISBN 978-0-7481-2470-1
- Rogerson, Barnaby (2008), The Heirs of Muhammad: Islam's First Century and the Origins of the Sunni-Shia Split, Overlook, ISBN 978-1-59020-022-3
- Shah-Kazemi, Reza (2007). Justice and Remembrance: Introducing the Spirituality of Imam Ali. I.B.Tauris. ISBN 978-1-84511-526-5.
- Encyclopedia
- Fitzpatrick, Coeli; Walker, Adam Hani (25 April 2014). Muhammad in History, Thought, and Culture: An Encyclopedia of the Prophet of God [2 volumes]. ABC-CLIO. ISBN 978-1-61069-178-9 – via Google Books.
- Encyclopaedia of Islam Online. Brill. 2004. ISSN 1573-3912. E-.
{{cite encyclopedia}}
: Missing or empty|title=
(کؤمک) - Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica, Inc.
{{cite encyclopedia}}
: Missing or empty|title=
(کؤمک) - Martin, Richard C. (2004). "Encyclopedia of Islam and the Muslim World: A-L". Encyclopaedia of Islam and the Muslim world; vol.1. Macmillan. ISBN 978-0-02-865604-5.
- Encyclopædia Iranica. Center for Iranian Studies, Columbia University. ISBN 978-1-56859-050-9.
{{cite encyclopedia}}
: Missing or empty|title=
(کؤمک) - Meri, Josef W.; Jere L. Bacharach (2006). "Medieval Islamic Civilization: A-K, index". Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia. Taylor & Francis. ISBN 978-0-415-96691-7.
- Jones, Lindsay (2004). Encyclopedia of Religion. Gale Group. ISBN 978-0-02-865733-2 https://archive.org/details/encyclopediaofre0000unse_v8f2.
{{cite encyclopedia}}
: Missing or empty|title=
(کؤمک)
آرتیق اوخو
دَییشدیر- Ahmed, M. Mukarram (2005). Encyclopaedia of Islam. Anmol Publications PVT. LTD. ISBN 978-81-261-2339-1.
- Al-Shaykh Al-Mufid (1986). Kitab Al-Irshad: The Book of Guidance into the Lives of the Twelve Imams. Routledge Kegan & Paul. ISBN 978-0-7103-0151-2.
- Al-Tabari, Muhammad ibn Jarir (1990). History of the Prophets and Kings, translation and commentary issued by R. Stephen Humphreys. SUNY Press. ISBN 978-0-7914-0154-5. (volume XV.)
- Ashraf, Shahid (2005). Encyclopedia of Holy Prophet and Companions. Anmol Publications PVT. LTD. ISBN 978-81-261-1940-0.
- Chirri, Mohammad (1982). The Brother of the Prophet Mohammad. Islamic Center of America, Detroit, Michigan. Alibris. ISBN 978-0-942778-00-7.
- Corbin, Henry (1993) [1964]. History of Islamic Philosophy. London: Kegan Paul International in association with Islamic Publications for The Institute of Ismaili Studies. ISBN 978-0-7103-0416-2. Translated by Liadain Sherrard, Philip Sherrard.
- Dakake, Maria Massi (2008). The Charismatic Community: Shi'ite Identity in Early Islam. SUNY Press. ISBN 978-0-7914-7033-6.
- Gaon, Sherira (1988). The Iggeres of Rav Sherira Gaon (in انگلیسی). Translated by Nosson Dovid Rabinowich. Jerusalem: Rabbi Jacob Joseph School Press - Ahavath Torah Institute Moznaim. OCLC 923562173.
- Gleave, Robert M. (2015). "Encyclopaedia of Islam, THREE". Encyclopaedia of Islam Online. Brill. ISSN 1573-3912.
- Halm, Heinz (2004). Shi'ism. Edinburgh University Press. ISBN 978-0-7486-1888-0.
- Hamidullah, Muhammad (1988). The Prophet's Establishing a State and His Succession. University of California. ISBN 978-969-8016-22-7.
- Holt, P.M.; Lambton, Ann K.S.; Lewis, Bernard, eds. (1970). Cambridge History of Islam. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-29135-4.
- Kelen, Betty (2001). Muhammad: The Messenger of God. Taylor Production. ISBN 978-0-929093-12-3.
- Kelsay, John (1993). Islam and War: A Study in Comparative Ethics. Westminster John Knox Press. ISBN 978-0-664-25302-8.
- Lambton, Ann K. S. (1991). Landlord and Peasant in Persia. I.B.Tauris. ISBN 978-1-85043-293-7.
- Lapidus, Ira (2002). A History of Islamic Societies (2nd ed.). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-77933-3.
- Lawson, Todd, ed. (2005). Reason and Inspiration in Islam: Theology, Philosophy and Mysticism in Muslim Thought. I.B.Tauris. ISBN 978-1-85043-470-2.
- Lewis, Bernard (1991). The Political Language of Islam. University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-47693-3.
- Madelung, Wilferd (1997). The Succession to Muhammad: A Study of the Early Caliphate. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-64696-3.
- Merrick, James L. (2005). The Life and Religion of Mohammed as Contained in the Sheeah Traditions. Kessinger Publishing. ISBN 978-1-4179-5536-7.
- Momen, Moojan (1985). An Introduction to Shi'i Islam: The History and Doctrines of Twelver Shi'ism. Yale University Press. ISBN 978-0-300-03531-5.
- Nasr, Seyyed Hossein; Dabashi, Hamid; Nasr, Vali (1989). Expectation of the Millennium. Suny Press. ISBN 978-0-88706-843-0.
- Nasr, Seyyed Hossein; Leaman, Oliver (1996). History of Islamic Philosophy. Routledge. ISBN 978-0-415-13159-9.
- Nasr, Seyyed Hossein (2006). Islamic Philosophy from Its Origin to the Present. SUNY Press. ISBN 978-0-7914-6799-2.
- Qazwini, Muhammad Kazim; Ordoni, Abu Muhammad (1992). Fatima the Gracious. Ansariyan Publications. OCLC 61565460.
- Peters, F. E. (2003). The Monotheists: Jews, Christians, and Muslims in Conflict and Competition. Princeton University Press. ISBN 978-0-691-11461-3.
- Redha, Mohammad (1999). Imam Ali Ibn Abi Taleb (Imam Ali the Fourth Caliph, 1/1 Volume). Dar Al Kotob Al ilmiyah. ISBN 978-2-7451-2532-3.
- Rizvi, Akhtar; Saeed, Sayyid (1988). Imamate: The vicegerency of the Holy Prophet. Bilal Muslim Mission of Tanzania. pp. 24–. ISBN 978-9976-956-13-9. 17 June 2016-ده اوْریجینالدان آرشیولشدیریلیب.
{{cite book}}
:|archive-date=
/|archive-url=
وقت مؤهورونون اۇیغونسوزلوغو (کؤمک) - Robinson, Chase F. (2003). Islamic Historiography. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-62936-2.
- Shaban, Muḥammad ʻAbd al-Ḥayy (1971). Islamic History. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-29131-6.
- Singh, N.K. (2003). Prophet Muhammad and His Companions. Global Vision Publishing Ho. ISBN 978-81-87746-46-1.
- Stearns, Peter N.; Langer, William Leonard (2001). The Encyclopedia of World History: Ancient, Medieval, and Modern. Houghton Mifflin Books. ISBN 978-0-395-65237-4.
- Tabatabaei, Sayyid Mohammad Hosayn (1979). Shi'ite Islam. Suny press. ISBN 978-0-87395-272-9.| Translated by Seyyed Hossein Nasr.
- Tabatabaei, Sayyid Mohammad Hosayn (1987). The Quran in Islam: Its Impact and Influence on the Life of Muslims. Zahra. ISBN 978-0-7103-0265-6.
- Watt, William Montgomery (1953). Muhammad at Mecca. Oxford University Press.
- Zeitlin, Irving M. (2007). The Historical Muhammad. Polity. ISBN 978-0-7456-3998-7.
ائشیک باغلانتیلار
دَییشدیرشیعه بیوقرافیسی
دَییشدیر- The Life of the Commander of the Faithful Ali Ibn Abu Talib (as) [دائمی اولو باغلانتیلی] by Shaykh Mufid in Kitab al-Irshad
- Website devoted to the Life of Imam Ali ibn Abi Talib
- A Biographical Profile of Imam Ali Archived 2018-09-09 at the Wayback Machine. by Syed Muhammad Askari Jafari
- Online Biography by Witness-Pioneer
سوزلر
دَییشدیر- A Website featuring validated/referenced quotes of Imam Ali ibn Abi Talib
- "Shadow of the Sun" published on first Shia Imam, a collection of 110 hadiths from Prophet (s) concerning the character of Ali.
Ali Cadet branch of the قریش دوغوم: 15 September 601 اؤلوم: 29 January 661
| ||
شیعه | ||
---|---|---|
قاباقکی محمد as Final prophet |
اون ایکی ایمامزیدیه Imamکیسانیلر ImamBatini Isma'ili Imam 632–661 |
سونراکی حسن ابن علی as Imam |
Asās/Wāsihin مُستعلیه ایسماعیلیه 632–661 | ||
نزاریه Isma'ili Imam 632–661 |
سونراکی حسن ابن علی as Mustawda | |
سونراکی حسین ابن علی as Imam | ||
Political offices | ||
قاباقکی محمد |
— TITULAR — Successor to Muhammad 632–656 |
Election to Caliphate |
قاباقکی عثمان بن عفان |
راشدین خلیفهلری 656–661 |
سونراکی حسن ابن علی |
Tribal titles | ||
قاباقکی Abbas ibn Abd al-Muttalib |
Chief of بنی هاشم 653–661 |
سونراکی ? |