ایمام علی

(علی ابن ابیطالب-دن يوْل‌لاندیریلمیش)

ایمام علی ابن ابیطالب شیعه موسلمانلاری‌نین ایلک(بیرینجی) ایمامی و سوننی موسلمانلاری‌نین دؤردونجو خلیفه‌سی‌دیر. اوْنون آتاسی ابوطالب، نئچه ایل حضرت محمد (ص)دن موحافیظه ائتمیش‌دیر. خصوصاً شیعه قایناق‌لاری باش‌دا اوْلماقلا ایسلامی قایناق‌لارا گؤره علی کعبه ده دۆنیایا گله‌ن تکجه شخص‌دیر.

علی ابن ابیطالب
place where Ali is buried.
شیعه‌لرین بیرینجی ایمامی
شاه‌لیق۶۳۲–۶۶۱
واریثحسن بن علی
Asas/Wasih of Shia Islam
(Musta'li Ismaili view)
واریثحسن بن علی (۲ اینجی ایمام)
رشیدی خیلافتینین ۴انجو خلیفه‌سی
(سونیلر باخ)
شاه‌لیق۶۵۶–۶۶۱
قاباقکیعثمان ابن عفان
واریثحسن بن علی
دوغوم۱۳ رجب هیجرت‌دن قاباق (۱۵ سپتامبر میلاددان سونرا ۶۰۱)
کعبه، مکه، حجاز، عربیستان یاریم آ‌دا‌سی[۱]
اولوم۲۱ رمضان ۴۰ قمری (۲۹ ژانویه ۶۶۱)
(یاش ۵۹)[۲][۳]
کوفه، عراق
دفنایمام علی مسجیدی، نجف، عراق
آروادلاری
اوشاقلار
کامیل آدی
‘Alī ibn Abī Ṭālib عربجه: علي ابن أبي طالب
Tribeقریش (بنی هاشم)
آتاابوطالب ابن عبدالمطلب
آنافاطمه بنت اسد
دینایسلام
شیعه
تشیع پوْرتالی
اینانلار
فروعناماز • اوروج • خمس • زکات • حج • جیهاد • امر به معروف و نهی از منکر • تولی • تبری
شیعهمهدویت: غیبت (غیبت صغری، غیبت کبراانتظار، ظهور و رجعت • بدا • شفاعت و توسل • تقیه • عصمت • دینی مرجع‌لیگی، حوزه علمیه و تقلید • ولایت فقیه • متعه • شهادت ثالثه • جانشینی محمد • نظام حقوقی
شخصیت‌لر
اون‌دورد معصوممحمد • علی ابن ابیطالب • فاطمه الزهرا • حسن ابن علی • حسین ابن علی • ایمام سجاد • محمد بن علی • ایمام صادق • ایمام کاظم • ایمام رضا (ع) • ایمام جواد (ع) (تقی) • علی النقی (امام هادی) (نقی) • ایمام عسکری (ع) (عسکری) • حضرت مهدی
صحابهسلمان فارسی • مقداد بن اسود • میثم تمار • ابوذر غفاری • عمار یاسر • بلال حبشی • جعفر بن ابی‌طالب • مالک اشتر • محمد بن ابوبکر • عقیل • عثمان بن حنیف • کمیل بن زیاد • اویس قرنی • ابوایوب انصاری • جابر بن عبدالله انصاری • ابن‌عباس • ابن مسعود • ابوطالب • حمزه • یاسر • عثمان بن مظعون • عبدالله بن جعفر • خباب بن ارت • اسامة بن زید • خزیمة بن ثابت • مصعب بن عمیر • مالک بن نویره • زید بن حارثه
زنان: فاطمه بنت اسد • حلیمه • زینب • ام کلثوم بنت علی • اسماء بنت عمیس • ام ایمن • صفیه بنت عبدالمطلب • سمیه
رجال و علماکشته‌شدگان کربلا • فهرست رجال حدیث شیعه • اصحاب اجماع • روحانیان شیعه • عالمان شیعه • مراجع تقلید
موحتشم یئرلر
مکه و مسجدالحرام • مدینه، مسجد النبی و بقیع • بیت المقدس و مسجد الاقصی • نجف، حرم علی بن ابی‌طالب و مسجد کوفه • کربلا و حرم حسین بن علی • کاظمین و حرم کاظمین • سامرا و حرم عسکریین • مشهد و حرم علی بن موسی الرضا
دمشق و زینب • قوم و حرم فاطمه معصومه • شیراز و شاه‌چراغ • کاشمر و حمزه بن حمزه بن موسی بن جعفر امامزاده سید مرتضی و آرامگاه سید حسن مدرس • آستانه اشرفیه و سید جلال‌الدین اشرف • رئی و حرم شاه عبدالعظیم
مسجید • امامزاده • حسینیه
موقدس گؤنلر
اوروج بایرامی • قوربان بایرامی • غدیر خم • موحررم، تاسوعا، عاشورا و اربعین) • عید مبعث • میلاد پیامبر • تولد ائمه • ایام فاطمیه
رویدادلار
موباهیله • غدیر خم • سقیفه بنی‌ساعده • فدک • رویداد خانه فاطمه زهرا • عثمان بن عفان • جمل دؤیوشو • نبرد صفین • نبرد نهروان • کربلا دؤیوشو • مؤتمر علماء بغداد • حدیث ثقلین • اصحاب کسا • آیه تطهیر • شیعه‌کُشی
کیتاب‌لار
قورآن • نهج‌البلاغه • صحیفه سجادیه
کتب اربعه: الاستبصار • الکافی • تهذیب الاحکام • من لایحضره الفقیه
مصحف فاطمه • مصحف علی • اسرار آل محمد
وسائل‌الشیعه • بحارالانوار • الغدیر • مفاتیح‌الجنان
تفسیر مجمع‌البیان • تفسیر المیزان • کتب شیعه
بوداقلار
اون‌ایکی ایماملی (اثنی‌عشری) • اسماعیلیه • زیدیه • غلاه • واقفیه
اجتیهاد قایناقلاری
قورآن • حدیث • عقل • اجماع
علی

علی محمددن سوْنرا مدینه یه کؤچموش‌دور. اوْرادا علی محمدین قیزی فاطمه الزهرا ایله عائله حیاتی قۇرموش‌دور. ۶۶۱-جی ایلده کوفه مسجیدینده سو-قصد نتیجه‌سین‌ده اؤلدورولموش‌دور.

ایسلام مدنیتین‌ده علی‌نین اؤزون‌مخصوص یئری واردیر. بئله کی، اوْ ایسلامدا مودریک‌لیک، دوروستلوک، ایگیدلیک، حؤرمت و ... رمزی‌دیر. خصوصاً تصوفده علی تفسیر، فیقه و دینی فیکیر ساحه‌لرین‌ده ان یۆکسک شخص حساب اوْلونور و اوْ محمدین نسلی‌نین داوام‌چی‌سی کیمی قبول ائدیلیر.

هز. علی "آمول-فیل"-این (فیل ایلینین) اوتوزونجو ایلینده (هیجرتدن ایگیرمی اوچ ایل اول) رجب آيینین 13-او کبه ائوینده دونيايا گؤز آچمیشدیر. آتاسی ابو طالب، آناسی فاطمه بینت اسد اولموشدور. هیجرتین 40-جی ایلی رامازان آيینین 21-ده کوفه شهرینده شهادته قوووشموشدور. مزاری نجف شهرینده‌دیر.

هز. علینین بئستدن (محمّد پئیغمبر(س) پئیغمبرلیيه سئچیلمزدن) اون ایل قاباق دونيايا گلمه‌سینی، ایسلامی حادثه‌لرده پئیغمبرله (س) چیگین-چیگینه اولماسینی و او حضرتین وفاتیندان سونرا 30 ایل ياشاماسینی نظره آلماقلا اونون (هز.علینین) 63 ایللیک عومرونو بئش حیصه‌يه بؤلمک اولار:

توللوددن پئیغمبرین(س) بئستینه قدر

دَییشدیر

علینین(ع) دونيايا گلمه‌سیندن حضرت محمّدین (س) بئستینه (پئیغمبرلیيه سئچیلمه‌سینه) قدر يوخاریدا قئيد ائتدیک کی، اگر علینین(ع) عومرونو بئش حیصه‌يه بؤلسک بیرینجی حیصه او حضرتین توللودوندن پئیغمبرین(س) بئستینه قدرکی دؤورو ایحاطه ائده‌جک. علینین عومرونون بۇ حیصه‌سی اون ایلدن چوخ دئيیل. چونکی هز. علی(ع) دوغولاندا پئیغمبرین(س) آرتیق اوتوز ياشی وار ایدی و او، پئیغمبرلیيه قیرخ ياشیندا اولارکن يئتیشمیشدیر. دئمه‌لی، محمّد پئیغمبر(س) محمّد پئیغمبر(س)سئچیلرکن علینین(ع) جمعی اون ياشی وار ایدی..

علی (ع)، محمّد پئیغمبر(ص)قوجاغیندا

دَییشدیر

علی(ع) عومرونون حساس اولان روحی و فیزیکی جهتدن فورمالاشما دؤورونو محمّد پئیغمبر(س) پئیغمبرین ائوینده و اونون تعلیم-تربیيه‌سی آلتیندا کئچیرمیشدیر. ایسلام تاریخچیلری بۇ باره‌ده يازیرلار: "بیر ایل مککه‌ده آجلیق اوز وئرمیشدی. بو زامان پئیغمبرین عمیسی ابو طالب بؤيوک بیر عائله‌يه باشچیلیق ائدیردی. اونلاری چوخ چتینلیکله دولاندیریردی. محمّد پئیغمبر(س) بنی-هاشیم طایفهسی‌نین وارلیلاریندان اولان دیگر عمیسی عباسا تکلیف ائتدی کی، ابوتعلیبین دولانیشیغینا کؤمک ائتمک مقصدیله گئدیب هرمیز اونون بیر اوشاغینی گؤتوروب اؤز ائویمیزده ساخلاياق. عباس پئیغمبرین(س) بو تکلیفی ایله راضیلاشدی. بئله‌لیکله ده، عباس جعفری، محمّد پئیغمبر(س) ایسه علینی اؤز اؤهده‌سینه گؤتوروب اؤز ائولرینه آپاردیلار. علی محمّد پئیغمبر(س) محمّد پئیغمبر(س)سئچیلنه‌دک اونون ائوینده قالدی. محمّد پئیغمبر(س) پئیغمبرلیيه سئچیلدیکدن درحال سونرا علی اونون پئیغمبرلیگینی تسدیق ائدیب اونون آردیجیلی اولدو." محمّد پئیغمبر(س) اؤز اوشاقلیق ایللرینی باباسی عبدول موتللیبین وفاتیندان سونرا عمیسی ابوتعلیبین ائوینده کئچیرتدیگینه گؤره ایسته‌يیردی کی، بؤيودوکدن سونرا ابوتعلیبین اوشاقلاریندان بیرینی اؤز اؤهده‌لیگینه گؤتورسون. بئله‌لیکله ده، عمیسی ابوتعلیبین و فاطمه اسد قیزی‌نین اونون اۆچون چکدیکلری اذیتلرین عوضینی چیخسین. ابوتعلیبین اوشاقلاری آراسیندا علینی پئیغمبرین(س) گؤزو توتموشدو.

بئستدن پئیغمبرین(س) مدینه‌يه هیجرتینه‌دک

دَییشدیر

هز. علینین عومرونون ایکینجی حیصه‌سینی بئستدن مدینه‌يه هیجرته قدرکی دؤور تشکیل ائدیر. بۇ حیصه 13 ایلدن عبارتدیر. هز. علینین ایسلامین دیرچه‌لیشی يولوندا گؤستردیگی بیر سیرا شجاعتلر و خیدمتلر بۇ حیصه‌يه عایددیر. پئیغمبرین (س) دعوتینی اوللر حیات يولداشی خدیجه‌دن باشقا علی قبول ائتمیشدیر.

شکیللر

دَییشدیر

قایناقلار

دَییشدیر
  1. ^ Rahim, Husein A.; Sheriff, Ali Mohamedjaffer (1993). Guidance From Qur'an (in انگلیسی). Khoja Shia Ithna-asheri Supreme Council. 11 April 2017-ده یوخلانیب.
  2. ^ Shad, Abdur Rahman. Ali Al-Murtaza. Kazi Publications; 1978 1st Edition. Mohiyuddin, Dr. Ata. Ali The Superman. Sh. Muhammad Ashraf Publishers; 1980 1st Edition. Lalljee, Yousuf N. Ali The Magnificent. Ansariyan Publications; January 1981 1st Edition.
  3. ^ Sallaabee, Ali Muhammad. Ali ibn Abi Talib (volume 2). p. 621. 15 December 2015-ده یوخلانیب.


کیتاب تانیتیمی

دَییشدیر

Original sources

دَییشدیر

Secondary sources

دَییشدیر
Books
Encyclopedia

آرتیق اوخو

دَییشدیر

ائشیک باغلانتیلار

دَییشدیر

شیعه بیوقرافیسی

دَییشدیر
Ali
Cadet branch of the قریش
دوغوم: 15 September 601 اؤلوم: 29 January 661
شیعه
قاباقکی
محمد
as Final prophet
اون ایکی ایمام
زیدیه Imam
کیسانیلر Imam
Batini Isma'ili Imam

632–661
سونراکی
حسن ابن علی
as Imam
Asās/Wāsih
in مُستعلیه ایسماعیلیه

632–661
نزاریه Isma'ili Imam
632–661
سونراکی
حسن ابن علی
as Mustawda
سونراکی
حسین ابن علی
as Imam
Political offices
قاباقکی
محمد
— TITULAR —
Successor to Muhammad
632–656
Election to Caliphate
قاباقکی
عثمان بن عفان
راشدین خلیفه‌لری
656–661
سونراکی
حسن ابن علی
Tribal titles
قاباقکی
Abbas ibn Abd al-Muttalib
Chief of بنی هاشم
653–661
سونراکی
?