عیبادت
عیبادت، عومومیتله بیر تانری‌یا یؤنه‌لیک یاپیلان ایشلرین آدی دیر. عیبادت فرقلی دینلرده فرقلی شکیل‌لرده یاپیلا بیلیر. عیبادت عربجه‌ده، "عبادة" سؤزلوگوندن آلینمیش دیر کی تۆرکجه‌ده قارشی‌لیغی "تاپینما" دیر.[۱]
دینلرده عیبادت دَییشدیر
ایسلام دَییشدیر
ایسلامدا عیبادت، آللها قارشی گؤستریله بیله‌جک سایقی و حؤرمت دئمک دیر. عیبادت تانری‌نین امرلری‌نی یئرینه گتیرمک و یاساخلادیغی بۆتۆن حاراملاردان اوزاقلاشماق معناسیندا دیر. صوفی‌لیک‌ده آلله اۆچۆن یاپیلان هر شئی عیبادت دیر.[۲] ایسلامدا عیبادت دؤرد شکیلدن عیبارت دیر:
اۆرکدن عیبادت: توحید و آللها باغلیلیق.
فیزیکی عیبادت: ناماز قیلما و اوْروج توتما.
مالی عیبادت: زکات وئرمک و قۇربان کسمک.
ماددی و فیزیکی عیبادت: حج عملی‌نی یئرینه گتیرمک.
خریستیانلیق دَییشدیر
خریستیانلیقدا عیبادتین اؤزللیگی، اؤنجه‌لیکله قلبی و ذیهنی اوْلماسی دیر و تانری ایله باغلانتی قلب و ذیهن‌سل اوْلاراق تانری‌یا دیقت ائتمکدیر. ووجودون اؤزللیگینه گلینجه، ایکینجی درجه‌ده دیر و آیاقدا دورماق، اوْتورماق و یا باشقا شکیلده اوْلماق کیمی موعیین بیر پوْزیسیونو گرکتیرمز. خریستیانلار آراسیندا ان اؤنه چیخان عیبادت شکلی اوْلان خریستیانلیق نامازی فردی دیر. خریستیانلار سۆدگونلری (یکشنبه) کلیسادا عیبادت ائتمک اۆچۆن توْپلانیر، اینجیل‌دن بیر بؤلوم اوْخور، ماهنؽ سؤیلر و آردیندان خوطبه دینلرلر. خریستیانلیقدا اوْروج توتماق و صدقه وئرمک عیبادت فوْرمتلری دیر و ایسته‌گه باغلی دیر. اوْروجا گلینجه، بۇنون اۆچۆن موعیین بیر زامان یوْخدور، آنجاق بعضی خریستیانلار آینی گونلری (جومعه) و پاک بایرامیندان اؤنجه‌کی گونلرده اوْروج توتماغی ترجیح ائدرلر. حججه گلینجه، مسیح هئچ بیر موقدس یئره حج امری وئرمه‌میشدیر، آنجاق خریستیانلار قودسو مسیحین یاشادیغی یئر گؤرمک اۆچۆن، عیبادت نیتی ایله زیارت ائدرلر.[۳]
یهودیلیک دَییشدیر
یهودیلیکده عیبادت، موسی کیتابلاری و اسکی عهدده یئر آلان یهودی یاسالارینا و یا تلمودا یازیلان خاخام آچیقلامالاریندا یئر آلان سؤزلو یاسالارا اۇیماقلا عومومیلشدیریلیب. یهودیلرین قودسدا جمعلشدیغی اسکی گۆنلرده، قوربان کسمک یهودیلیغین ان اؤنده گلن عیبادت شکیلی ایدی. آنجاق یهودیلر قودسو ترک ائتدیکدن سوْنرا، تلمودا گؤره ان یاخشی عیبادت نؤوعو اوْلان ناماز، اوْنلارا ترجیح ائدیلدی. یهودیلیکده دوعالار صوبح، ناهار و گۆن باتیمیندان سوْنرا اوْلماق اۆزره گونده اۆچ دفعه اوْخونور. یهودیلر آیریجا شبات گۆنو، هر آیین ایلک گونو و بایراملاردا، کنیسه‌ده دوعا ائتمک اۆچۆن توپلانیرلار. یهودیلر نامازلاری‌نی آیاقدا قیلیرلار و بو نه‌دنله عبری‌ده اوْنا "آیاقدا دۇرما نامازی" دئییلیر. دوعا، تانریا شوکران، اؤوگو و سیتاییش ایله باشلار و یهودی‌نین اؤزونه موراجیعت‌لری‌نی ائحتیوا ائدن دوعالارلا سوْنا چاتار. یهودی بایراملاری‌نی قوتلاماق و حلال یئمک یئمک یهودیلیکده عیبادت شکیللری دیر. گئییم و عاییله فردلری ایله توْپلوم آراسینداکی ایلیشکی‌لر کیمی فرد، عاییله و توْپلوم یاشامی‌نین دۆزنله‌مه‌سینه مربوط یاسالار دا واردیر.[۴]
بودیزم دَییشدیر
بودیزم‌ده عیبادت، بودانین تعلیم‌لری‌نی ایزله‌یه‌رک یاخشی ایشلر گؤرمک، اؤزو اؤزونه مشق ائتمک و آرزولاردان و گوناهلاردان تمیزلنمک کیمی مقصد آنلاییشلاری اطرافیندا فیرلانیر. بیر بودیستین تانری‌نی فخرلندیرمک نیتی ایله تاپینما سیراسیندا گرچکلشدیردیگی موعین بیر ایش یوْخدور. بودیزم، بودانین یاشام فلسفه‌سینه دایانان بیر دین اوْلدوغوندان، بۇ، اینسان آجی‌سی‌نین کوْنتروْل ائتمه‌سی گرکن اینسان آرزولاری‌نین قایناغی اوْلدوغودور. بودیزم‌ده تاپینمانین آنلامی عومومی دیر، آنجاق بیر تانری‌یا بوْیون اگمکله هئچ بیر ایلگی‌سی یوْخدور.[۵]
قایناقلار دَییشدیر
- ^ https://nedir.ileilgili.org/tapınma
- ^ Sufism in Central Asia.
- ^ 'DIRECTORY ON POPULAR PIETY AND THE LITURGY: PRINCIPLES AND GUIDELINES
- ^ Shmuel Safrai, Centrality of the Temple during the Second Temple period (Hebrew)
- ^ Maex, Edel (May 2011). "The Buddhist Roots of Mindfulness Training: A Practitioners View". Contemporary Buddhism 12 (1): 165–175. doi:10.1080/14639947.2011.564835. Retrieved 2/9/15.