مملوک سولطانلیغی (میصر)

مملوک سولطانلیغی (عربجه: سلطنة المماليك) ۱۲۵۰-نجی میلادی ایلدن ۱۵۱۷-نجی میلادی ایله‌جه ایّوبی‌لرین توشمه‌سیندن باشلایاراق عثمانلی ایمپیراتورلوغو ساغیندان میصر آچغیسیناجا، میصر، شام و حیجازدا گوجلو بیر سولطانلیق ایدی. مملوک تورکلری بو سولطانلیغین سولطانلاری ایدی‌لر و باشقا تورک ائللری (قیپچاقلار[۳] و اوغوزلار[۴]) ایله بیرلیکده چرکس‌لار و گورجولر[۵] بو سولطانلیغین اوردو یاپی‌سین تشکیل وئرمیشدیلر. قیپچاق کؤکلی میصر مملوک‌لاری ایله چاغداش، اورتا آسیا دا آلتین اوردو خانلیق ائدیردی و بو ایکی دؤولت آراسیندا چوخ یاخین باغلانتی‌لار قورولموشدی.

مملوک سولطانلیغی
سلطنة المماليك
الدولة الترکیة
۱۲۵۰-نجی میلادی ایلین می آیینین ایکیسی–۱۵۱۷-نجی میلادی ایلین ژانویه‌سینین ایگیرمی ایکیسی
مملوک سولطانلیغی (میصر) بایراغی
میصر مملوک‌لارینین بایراغی
میصر مملوک‌لار سولطانلیغی ۱۲۷۹-نجی میلادی ایل
میصر مملوک‌لار سولطانلیغی ۱۲۷۹-نجی میلادی ایل
پایتختقاهره
عۆموُمی دیللرتورکجه، عربجه[۱]چر‌کس‌جه[۲]
دین
ایسلام
دؤولتسولطانلیق
سولطان 
• ۱۲۵۰
شجر الدر
• ۱۲۵۰-۱۲۵۷
عزالدین آیبک
• ۱۲۶۰-۱۲۷۷
رکن‌الدین بایبارس
• ۱۵۱۶–۱۵۱۷
ایکینجی تومان‌بای
تاریخی دؤنم 
• المعظم توران‌شاه اؤلدورولمه‌سی
۱۲۵۰-نجی میلادی ایلین می آیینین ایکیسی
۱۵۱۷-نجی میلادی ایلین ژانویه‌سینین ایگیرمی ایکیسی
قاباقکی
سونراکی
[[عباسی خلافتی]]
[[ایوبی‌لر]]
[[اورشلیم شاهلیغی]]
[[عثمانلی ایمپیراتورلوغو]]
بوگون بیر حیصه‌سیمیصر، فیلیسطین، اوردون، لوبنان، لیبی، سوریه، تورکیه، سودان، سعودی عربیستان

مملوک سولطانلیغی‌نین تاریخی بحری مملوک‌لار و بورجی مملوک‌لار دؤنملرینه بؤلونور.

آد دَییشدیر

مملوک‌لار ساغیندان سولطانلیغین رسمی آدی اولاراق ایشلنن لفظلرین بیری دؤولت الاتراک یا دؤولت الترک یا دؤولت الترکیة ایدی. عربجه قایناقلاردا بحری مملوک‌لار چاغی اۆچون بو آدلار یایغین دیر.[۶]

ادبیات دَییشدیر

مملوک‌لار چاغیندا تورک ادبیاتی میصرده دگرلندی و بو دیلده چوخلو اثرلر یارادیلدی. بو اثرلرین چوخو شعر، تاریخ[۷]، دینی یازی[۸] و ساواش مهارتلری[۹] اوزره ایدی.

موغول و صلیبی‌لر قارشی‌سیندا ساواش‌لار دَییشدیر

میصر مملوک‌لاری اؤز دؤنملرینین ایکی بؤیوک گوجی ایله ساواشمیشدیلار.

  1. موغول‌لار
  2. صلیبی‌لر

موغول‌لار ایله ساواش دَییشدیر

مملوک‌لار ایله موغول‌لار آراسیندا ۱۲۶۰-نجی میلادی ایلین سپتامبر آیینین اۆچونده اوز وئرن ساواش، عین جالوت ساواشی آدی ایله تانینیر. بو ساواش‌دا موغول‌لار باشچی‌سی کیت بوغا و مملوک‌لار باشچی‌لاری سیف‌الدین قوتاز ایله رکن الدین بای‌بارس ایدیلر. عین جالوت ساواشی مملوک‌لارین قازانماسی ایله سونا چاتیب دیر. بو ساواش موغول‌لار ایله مملوک‌لار آراسیندا اوز وئرن ساواشلارین ایچینده ان آدلینی دیر اما تکجه اوز وئرن ساواش دگیل.

مملوک-موغول ساواشلاری:

  1. عین جالوت ساواشی
  2. حمص ایلک ساواشی
  3. حمص ایکینجی ساواشی
  4. ابلستین ساواشی
  5. وادی الخزندار ساواشی
  6. شقحب ساواشی

عین جالوت ساواشی تاریخین ایلک ال توپی (عربجه:مدفع) ایشلنن ساواشلاریندان دیر. بو ال توپلارینین دوزلتمه‌ک یولی، ۱۴-نجی میلادی یوزلوگون عربجه شیمی و ساواش اوزره اولان ال یازمالاری ایچینده، بوگونه چاتیب دیر.[۱۰][۱۱]

صلیبی‌لر ایله ساواش دَییشدیر

میصر مملوک‌لاری چاغیندا ایسلام توپراق‌لارینین چوخی صلیبی‌لر الیندن قورتولدی. صلیبی‌لر ایله ساواشلارین ان بؤیوک باشچی‌سی رکن الدین بای‌بارس ایدی.

بیرده باخ دَییشدیر

مملوک سولطانلیغی (دهلی)

قایناقلار دَییشدیر

  1. ^ Kennedy, Hugh N. (2001). The Historiography of Islamic Egypt: (c. 950–1800). BRILL. p. 69.
  2. ^ Fischel, Walter Joseph (1967). Ibn Khaldun in Egypt: His Public Functions and His Historical Research (1382–1406). University of California Press. p. 72.
  3. ^ H. B. Paksoy, Central Asian Monuments, p. 32.
  4. ^ İslam Ansiklopedisi, Volume: 24, Page: 442. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2015-05-18. یوْخلانیلیب2015-07-31.
  5. ^ Mikaberidze, Alexander. "The Georgian Mameluks in Egypt".
  6. ^ Nicolle, David (2014). "Mamluk ‘Askari 1250–1517", p. 4.
  7. ^ میثال اۆچون تاریخ فتوح الشام کیتابی
  8. ^ میثال اۆچون سیر نبی کیتابی
  9. ^ Muniyet ul-ğuzat Metin-İndeks ,Mustafa Uğurlu, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler İnstitüsü, Yüksek Lisans Tezi
  10. ^ Ahmad Y Hassan, Gunpowder Composition for Rockets and Cannon in Arabic Military Treatises In Thirteenth and Fourteenth Centuries
  11. ^ Ancient Discoveries, Episode 12: Machines of the East, History Channel, 2007 (Part 4 and Part 5)


گؤرونتولر دَییشدیر