اؤزبک تورکلری
اؤزبک تورکلری، اورتا آسیادا یاشایان تورک سویلو بیر میلّت. اؤزبکلر اؤزبک تورکجه‌سی‌جه دانیشیر کی ایکی بؤیوک لهجه‌سی وار. اؤزبکلر حنفی سوننو مسلمان و اورتا آسیانین ان مذهبی میلّتی‌دیر. گئچمیش شوروی‌ده یاشایان تورک سویلو میلّت‌لرین آراسیندا، اؤزبکلر ان آز روسلاشمیش میلّت‌دیر و بوتونلوکله اؤزبک‌دیلی‌نی اؤز ایلک دیلی تانیر.[۱۴]
| اهالی سایی‌سی | |
|---|---|
| ت 40 میلیون | |
| چوْخلی اهالی اولان بؤلگه‌لر | |
 اؤزبکیستان | 28,929,302 (2013)[۱] |
 افغانیستان | 4,799,726 (2013)[۲] |
 تاجیکیستان | 1,210,236 (2013)[۳] |
 قیرغیزیستان | 980,000 (2009)[۴] |
 روسیه | 499,862[۵] |
 قازاخیستان | 490,000[۶] |
 عربیستان | 300,000[۵] |
 تورکمنیستان | 260,000[۷] |
 اوسترالیا | 80,000[نیازمند منبع] |
 پاکیستان | 70,133 (2005)[۸] |
 بیرلشمیش ایالتلر | 50,795 (2014)[۹] |
 تورکیه | 45,000[۱۰] |
 اوکراین | 22,400[۱۱] |
 چین | 14,800 |
 موغولیستان | 560[۱۲] |
| دیل‌لری | |
| اؤزبک | |
| دین‌لری | |
| ایسلام[۱۳] | |
| مربوط اولان قومی قروپلار | |
| اویغورلار، دیگر تورک خالقلاری | |
اوزبکلر' – تۆرک خالقلاریندان بیری. اؤزبکلر اؤزبکیستاندا اَهالینین ۸۰%-دن چوخونو تشکیل ائدیر، افغانیستاندا ، تاجیکیستاندا ، قازاخیستاندا ، قیرغیزیستاندا ، تورکمنیستاندا و پاکیستانین کراچی شهرینده ، داغینیق حالدا ایسه دۆنیانین بیر چوخ اؤلکه‌سینده یاشاییرلار. اؤزبکلر تۆرک خالقلارینین اۇیغور قروپونا عایددیر.
افغانیستان
دَییشدیراؤزبکلر افغانیستاندا پشتونلاردان، تاجیکلردن و هزارالاردان سوْنرا اؤلکه اَهالیسینین ۴-جو اَن بؤیوک اتنیک قوروپودورلار. چوخ تخمینلره اساساً اوْنلار اؤلکه اَهالیسینین ۹%-ینی تشکیل ائدیرلر.
اؤزبکلرین افغانیستاندا مسکونلاشدیقلاری ویلایتلر :
- فاریاب ویلایت ویلایتی – ۵۳.۵%-ی اؤزبکلردیر .
- جوزجان ویلایت ویلایتی – ۳۹.۵%-ی اؤزبکلردیر .
- سمنقان ویلایت ویلایتی – ۲۲.۱%-ی اؤزبکلردیر .
- سرپل ویلایت ویلایتی – ۱۹%-ی اؤزبکلردیر .
- بغلان ویلایتی – ۱۲%-ی اؤزبکلردیر .
- بدخشان ویلایتی – ۱۲%-ی اؤزبکلردیر .
- بلخ ویلایتی – ۱۰.۷%-ی اؤزبکلردیر .
- بادغیس ویلایت ویلایتی – ۵%-ی اؤزبکلردیر .
- تخار ویلایت ویلایتی
- پروان ویلایت ویلایتی
- هرات ویلایتی
- نیمروز ویلایت ویلایتی
- غور ویلایت ویلایتی
- پکتیکا ویلایت ویلایتی
- غزنی ویلایت ویلایتی – ۰.۱%-ی اؤزبکلردیر .
- کندز ویلایت ویلایتی
- کابل ویلایت ویلایتی
تاجیکیستان
دَییشدیر۲۰۰۰-جی ایلده تاجیکیستاندا آپاریلمیش رسمی لیست آلمایا اساساً اؤزبکلر اؤلکه اَهالیسینین ۱۵.۳%-نی تشکیل ائدیرلر. اؤزبکلر سوغد ویلایتینین اَهالیسینین ۱۹.۱%-نی، خاتلون ویلایتینین اَهالیسینین ۱۵.۶%-نی تشکیل ائدیرلر.
مشهور اؤزبکلر
دَییشدیر- خوارزمی – عالیم.
- فارابی – فیلسوف.
- بیرونی – عالیم.
- ابن سینا – طبیب.
- سولطان محمود غزنوی – شاه .
- تیمور – سرکرده .
- اولوغ بی – عالیم.
- امیر علیشیر نوایی – شاعیری.
- بابور – شاعیری.
- زلفیه (شاعیر) – شاعیری.
- عبدالرشید دوستوم – مارشال.
قایناقلار
دَییشدیر- ^ Population: 28,661,637 (July 2013 est.) [Uzbeks = 80%]. Central Intelligence Agency (CIA). The World Factbook. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2019-01-05. یوْخلانیلیب10 June 2013.
- ^ Afghan Population: 31,108,077 (July 2013 est.) [Uzbeks = 9%]. Central Intelligence Agency (CIA). The World Factbook. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2017-06-07. یوْخلانیلیب10 June 2013.
- ^ Population: 7,910,041 (July 2013 est.) [Uzbeks = 15.3%]. Central Intelligence Agency (CIA). The World Factbook. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2001-03-31. یوْخلانیلیب10 June 2013.
- ^ Kyrgyzstan. Central Intelligence Agency. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2015-11-27. یوْخلانیلیب28 July 2017.
- ^ ۵٫۰ ۵٫۱ (روس) Russia Census 2002[دائمی اولو باغلانتیلی]
- ^ Ethnic groups in Kazakhstan, official estimation 2010-01-01 based on National Census 2009 Archived 2010-02-08 at the Wayback Machine.
- ^ The World Factbook. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2007-06-12. یوْخلانیلیب26 April 2016.
- ^ Rhoda Margesson (January 26, 2007). "Afghan Refugees: Current Status and Future Prospects" p.7. Report RL33851, Congressional Research Service.
- ^ PLACE OF BIRTH FOR THE FOREIGN-BORN POPULATION IN THE UNITED STATES, Universe: Foreign-born population excluding population born at sea, 2014 American Community Survey 5-Year Estimates. United States Census Bureau. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2016-09-13. یوْخلانیلیب11 April 2014.
- ^ Evrenpaşa Köyü | Güney Türkistan'dan Anadoluya Urfa Ceylanpınar Özbek Türkleri. Evrenpasakoyu.wordpress.com. Retrieved on 2013-07-12.
- ^ State Statistics Committee of Ukraine: The distribution of the population by nationality and mother tongue Archived 2008-12-01 at the Wayback Machine.
- ^ Census of Mongolia, slide# 23. http://www.toollogo2010.mn/doc/Main%20results_20110615_to%20EZBH_for%20print.pdf
- ^ "Chapter 1: Religious Affiliation". The World’s Muslims: Unity and Diversity. Pew Research Center's Religion & Public Life Project. August 9, 2012
- ^ Uzbek , Britannica, http://www.britannica.com/EBchecked/topic/621020/Uzbek