حسین بوزالقانلی
حسین بوزالقانلی یا حسین مشهدی جعفرقۇلۇ (1868، توووز رایونو – 13 نوامبر 1941، توووز رایونو) — گؤرکملی آذربایجان آشێقێ
| حسین بوزالقانلی | |
|---|---|
| آد | آشیق حسین بوزالقانلی |
| دوْغوم تاریخ | 1868 توووز رایونو |
| اؤلوم تاریخ | ۱۳ نوامبر ۱۹۴۱ توووز رایونو |
| مزارلیغی | بوزالقانلی کندی نین ائل قبریستان‌لیغی |
| ایش | آشیق |
یاشاییشی دَییشدیر
آشیق حسین بوزالقانلی 1868-جی ایلده توووز رایونوندا بوزالقانلی کندینده آنادان اولوب. کندده یئنی آچیلان دینی مکتبده، موللا صمد آخوندون مکتبینده اوچ ایل تحصیل آلیب، عرب و فارس دیل‌لرینی موکمل اؤیره نیب. چوخ کیچیک یاشلاریندان شعره، صنعته باغلانیب، هله اون ایکی یاشیندا ایکن شعر یازماغا باشلاییب. تویلاردا، مجلیس‌لرده آشیق‌لارا قولاق آسیب، آشیق صنعتینه ده اوشاق‌لیقدان والئه اولوب.
جمعی اوچ آی آشیق محمدقولویا شاگیرد اولوب. فیطری ایستعدادا مالیک اولان حسین تویلاردا، ضیافت‌لرده باجاریقلی آشیق کیمی شؤهرت قازانیب. بو، تصادوفی دئییلدی - حسین حاق آشیغی ایدی، درسی ده اونا مؤعجیزه لر یارادان آللاه وئرمیشدی.
آشیق حسین بوزالقانلی همیشه حاضیرجاواب، اؤزونه ایناملی اولوب. آتاسی مشهدی جعفرقولو کیمی جومردلیگی، قهرمان‌لیغی ایله سئچیلن نادیر شخصیت لردن بیری حساب ائدیلیب. او، همیشه اوستونده سازلا یاناشی، ماوزئر ده گزدیررمیش...
آشیق‌لارلا دئییشمه ده هئچ واخت سؤزونو بیرینجی دئمزمیش، اؤز رقیبینه فورصت وئرر و نتیجه ده تمکین ایله غالیب گلرمیش.
گؤرکملی صنعتکار قربانی، عباس توفارقانلی، واقف کیمی صنعتکارلارین ایرثیله تربیه‌لنن، آشیق پوئزیاسی‌نین بوتون فورمالاریندا یاراتدیغی شعرلرله – گؤزل‌لمه لر، قوشمالار، تجنیس‌لر، دوداق دَیمزلر، دیوانی‌لر، گرایلی‌لار، داستان‌لاری ایله آشیق و شاعیرلر ایچریسینده همیشه سئچیلرمیش.
آذربایجان خالق یارادیجیلیغی نین اینکیشافیندا دا آشیق حسین‌ین بؤیوک خیدمتی اولوب. او، " قارا تانری‌وئردی " ، " نریمان " ، " خانلار " ، " حاجی تاغی " داستان‌لاری نین یارادیجیسی‌دیر. " کوروغلو " داستانی نین ان کامیل بیلیجیسی محض آشیق حسین حساب ائدیلیب. داستانین بیر نئچه قولو - " کوروغلونون توقات سفری " ، " باغداد سفری " ، " همزه نین قیرآتی آپارماسی " ، " کوروغلونون ووروشماسی " و س. قول‌لاری آشیق حسین ین دیلیندن یازیلیب.
بو بؤیوک صنعتکار دؤورونون گؤرکملی تاریخی شخصیت‌لری ایله قارشیلاشیب و همیشه ده اونلارین محبتینی قازانیب.
1917-1922-جی ایل‌لرده حمید سولطانووون تاپشیریغی ایله تئز-تئز آشیق حسین، آشیق میرزه و خیام میرزه دن عیبارت آشیق مجلیسی تشکیل اولونارمیش...
مئتئخ قالاسیندا حبسده اولارکن نریمان نریمانوولا یاخیندان تانیش اولور و سونرادان " قوجا شرقین نریمانی گلیرمی؟ " شعرینی و " نریمان " داستانینی یازیر.
بداهتاً سؤز دئمکده ده آشیق حسین‌ین عوضی اولماییب. بونا گؤره ده سئویملی خالق شاعیریمیز صمد وورغون اونو " الی قیلینجلی شاعیر " آدلاندیرار و همیشه اونا درین محبت بسله یردی.
1937-جی ایل نوامبرین 13-ده آشیق حسین بوزالقانلی آذربایجان یازیچی‌لار ایتیفاقی نین عوضوو و ایتیفاق نزدینده اولان آشیق‌لار بؤلمه‌سی نین رهبری سئچیلیب. اوستاد صنعتکار بیر و ایکی آشیق لار قورولتای‌لاری نین، ائلجه ده، موسکودا کئچیریلن آذربایجان ادبیاتی و اینجه صنعتی اون گونلوک لری نین ایشتیراکچیسی اولوب. شاعیرین امگی دؤولت طرفیندن چوخ یوکسک قییمت‌لندیریلیب. او، " شرف نیشانی " اوردنی و فخری فرمانلا موکافاتلاندیریلیب، 1941-جی ایل اوکتوبرون 16-دا ایسه ان یوکسک فخری آدا - آذربایجانین امکدار اینجه صنعت خادیمی آدینا لاییق گؤرولوب.
اؤلمز صنعتکارین اون دؤرد شاگیردی اولوب. او، موعاصیرلری مشهور آشیق علعسگر، نؤورس ایمان، آشیق آغاجان، خیام میرزه، قازاخلی میرزه سصمد، شاعیر ولی، شاعیر نجف و باشقالاری ایله دئییشیب. حسین بوزالقانلی 1941-جی ایل نوامبرین 13-ده وفات ائدیب. قبری بوزالقانلی کندی نین ائل قبریستان لیغیندادیر.
قایناق دَییشدیر
- Aşıqlar. (toplayanı: Hümmət Əlizadə), Bakı, "Azərnəşr", 1938. səh.207-213.
- Maşallah Xudubəyli. "Mənim sazlı-sözlü dünyam". Bakı, "Elm və təhsil"-2010. səh.73-79
- Teymur Əhmədov. Azərbaycan yazıçıları (XX-XXI yüzillikdə), ensiklopedik məlumat kitabı, "Nurlar", Bakı, 2011.