پوْرتال:ایران
ایران
ایران ایسلام جومهوریتی (اینگیلیسجه: Islamic Republic of Iran، فارسجا: جمهوری اسلامی ایران) _ باتی‌آسیادا بیر دؤولت و اؤلکه‌دیر. قوزئی‌دن ائرمنیستان (۳۵ کیلومتر)، آذربایجان جومهوریتی (۶۱۱ کیلومتر) و تورکمنیستانلا (۹۹۲ کیلومتر)، دوغودان افقانیستان (۹۳۶ کیلومتر) و پاکیستانلا (۹۰۹ کیلومتر)، باتی دان عراق (۱۴۵۸ کیلومتر) و تورکیه (۴۹۹ کیلومتر) ایله سینیرداش‌دیر.
قوزئی‌دن خزر دنیزی ایله، گونئی‌دن فارس کؤرفزی و عومان دنیزی ایله ایحاطه اوْلونموش‌دور.
اراضی‌سی ۳۱ اوستانا بؤلونموشدور. اوستانلارا رهبرلیگی داخیلی ایشلر ناظیری طرفیندن تعیین ائدیلن اوستاندارلار ائدیر. اوستانلار اؤز نؤوبه‌لرینده شهریستانلارا (بؤلگه‌لره) بؤلونورلر. شهریستانلارین ترکیبینه شهرلر و دیگر اراضیلر داخیلدیرلر. شهریستانا رهبرلیک ائدن مأمورلار بعضاً تعیین اوْلونور بعضاً ده سئچیلیرلر. عالی حاکیمیت دینی لیدئره و یا ایجرا ائدیجی شورایا مخصوصدور. قانون‌وئریجی حاکیمیت مجلیس مخصوصدور. موعاصیر ایراندا جومهوری (پرزیدنت و پارلامئنتین سئچیلمه‌سی) و تئوکراتیک ایداره فورماسی‌نین جیزگیلرینی تاپماق اولار. ۱۹۷۹-جو میلادی ایلینده و اوندان سوْنرا قبول اولونموش اساس قانون گؤره حیاتین بوتون طبقه‌لری‌نین اساسیندا ایسلام اصللری دورمالیدیر، بونا گؤره ده اؤلکه‌نی یالنیز دینه عاید اوْلان اینسانلار- عولمالار ایداره ائده بیلرلر. عالی دینی حاکیم (عؤمورلوک سئچیلیر) اؤلکه‌ده غئیری-محدود حاکیمیته مالیکدیر. دینی رهبر داخیلی و خاریجی مسئله‌لر اوزره ان عادیل حاکیم حساب اوْلونور. عالی دینی رهبر همچینین اوردویا رهبر تعیین ائتمه، موحاریبه و یا صولح اعلان ائتمه کیمی صلاحیتلره مالیکدیر.
سئچیلمیش مقاله
.svg)
قاجارلار و یا قاجار دؤولتی یا دا قاجار ایمپیراتورلوغو — تورک سویلو بیر حؤکومت. بو حؤکومتین اساسی قاجار خاندانی طرفیندن قوْیولموش‌دور، بو خاندان یاخین ایکی یوز ایل ایراندا و ایرانین بعضی اطراف اؤلکه‌لرینده حوکومت ائلییبلر. قاجار خاندانی‌نین کؤکو اوغوز تورکلری‌نین ائل‌لری‌ندن بیری، یانی قاجار ائلیندن دیر. قاجار ائلی ایلکین قیزیلباشلاردان ایمیش. قاجارلار آزی ۹جو عصیردن قره‌باغدا، یوزغاتدا، آنادولودا یئرلَشن آیدین‌دا و شامدا یئرلَشن حلب‌ده و ۱۱جی عصیردن استرآباددا و مروده یاشاییرمیش‌لار. قافقازدا یاشایان قاجارلارین چوخلولوغو و قدیم‌لیگینه گؤره، داغیستان خالقی آزی ۱۳جو عصیره‌جه گنجه، قره‌باغ و ایروان خالقینا قاجار دئیرمیش‌لر. قاجارلار تاریخی‌نین ان اؤنملی حادیثه‌سی آغامحمدخانین قوزانماسی و ۱۱۶۱-اینجی گونشلی ایلده شاهلیغا چاتماسی دیر.
سئچیلمیش عکس
میلی نشانلار
 |
|
| بایراقی | آرمی |
شوعار: استقلال. آزادی. جمهوری اسلامی
(باغیم‌سیزلیک، اؤزگورلوک، ایسلام جومهوریّتی)
میلی مارشی: سرود ملی ایران
میلی بایرامی: نوروز بایرامی
تاریخی نیشانلار: آسلان و گونش
سئچیلمیش شخصیت
.jpeg)
عباس میرزا قاجار (۱۷۸۹ (میلادی) ناوا٬ ۱۸۳۳ (میلادی) مشهد) فتحعلی‌شاهین اوْغلو٬ قاجار خاندانی‌نین ولیعهدی و آذربایجان والی‌سی.
عباس میرزا فتحعلی شاه قاجارین اوغلو، و محمدشاه قاجارین آتاسیدی، عباس میرزا نئچه ایل فتحعلی شاهین ولیعهدیدی، اما نوخوشلوق فورصت وئرمدی کی عباس میرزا شاهلیغا چاتا و سلطنته یئتیشه و عباس میرزا آتاسیندان تز دونیاسین دئییشدی.
عباس میرزا آتاسی طرفیندن کیچیک یاشدا گئنل والیلیگینه٬ داها سوْنرا دا سلطنت ناییب‌لیگینه چاتدی. فرانسه‌لیلره دایاناراق اوْردوسونو یئنی‌له‌مگه و روسلارا قارشی چیخماغا چالیشدی. آنجاق فرانسه‌لیلر دوْغو سیاستلرینی دییشدیرینجه روسلارلا گۆلیستان صۆلحونو ایمضالایاراق (۱۸۱۳)٬ گۆرجیستانی بۇراخماغا مجبور قالدی. ۱۸۲۶-دا گنجه‌ده و ۱۸۲۷-ده عابّاس‌آباددا مغلوب اوْلوب٬ تۆرکمانچای صۆلحو ایله (۱۸۲۸) ایروان خانلیغی و ناخچیوان خانلیغی توْرپاقلارینی دا روسیه‌یه بۇراخماغا مجبور قالدی.
