قاراقویونلولار
قاراقوْیونلو دؤولتی - شیروان ایستیثنا اوْلماقلا بۆتون آذربایجان٬ ایندیکی ائرمنیستان٬ گۆرجوستانین بیر بؤلومو٬ غرب ایران و عیراقی تۇتان دؤولت. قاراقوْیونلولار اوْغوز تۆرکمان سوْیلو طایفا ایتّیفاقی‌دیر. بایراقلاریندا چکیلمیش اوْلان دامغا قدیم ساخالاردان بۇ یانا هۇنلارین٬ مملۆک‌لرین٬ سلجوقلولارین٬ موْغول-تاتارلارین٬ ایشلتدیگی «اژداها اۆرَگی» و یا «حیات چیچگی» دامغاسی ایدی. قاراقوْیونلولارین باهارلی (بارانلی) خاندانی ۲۴ اوْغوزلارین «ییوا» بوْیونداندیر.
| قاراقوْیونلو دؤولتی قاراقوْیونلولار (Qaraqoyunlular) | |||||||
| |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
 قاراقوْیونلو دؤولتی | |||||||
| باشکند | ارجیش تبریز | ||||||
| دیل(لر) | تورکجه | ||||||
| دین | ایسلام (شیعه) | ||||||
| ایداره ائتمه فورماسی | شاهلیق | ||||||
| سولاله | قاراقوْیونلولار | ||||||
| سلطان، بَی | |||||||
| - ۷۸۰-۷۵۱ ه.ق | بایرام خوجا | ||||||
| - ۷۹۰-۷۸۰ ه.ق | قارامحمد | ||||||
| - ۸۲۳-۷۹۰ ه.ق | قارایوسف | ||||||
| - ۸۴۱-۸۲۳ ه.ق | قارا اسکندر | ||||||
| - ۸۷۲-۸۴۱ ه.ق | جهانشاه قراقویونلو | ||||||
| - ۸۷۴-۸۷۲ ه.ق | حسن علی میرزا | ||||||
باشدا
دَییشدیرقارامحمد تبریز تورکلریندن جلایری لرین خانی تبریزده اولدی آما تبریزین گوجی جلایری لردن چوخ اولدی و اونا گوره قارامحمد جلایریلری کی بغداددا حکومت ائدیردیلر بوشلادی امما هله لیقدا اولارین خانلیقین قبول ائدیردی آما اونون اوغلی قارایوسوف جولاردان اوزونی آییردی و اوزون شاه اعلان ائتدی جلایریلر اونون خانلیقین قبول ائتدیلر قاراقویونلولار شیعه مَسلکیدی و تبریزین شام قازان محله سینده خانکندی دوزتدیلر قارایوسوف آق قویونلولارینان ساواشدی و اولاری دیاربکیرجان دالی قایتاردی و بوتون آنادولی نی و قافقازی و کاشانی و آراگینی و شیرازی و ایصفهانی آلدی و اوز اولکه سینه قاتدی سونرا گوموشقایانی آلدی و سوریه، لبنان و میصرین ممالیکینن باریشدی .
قرایوسوف
دَییشدیرقارایوسوف تیمورخان ایله ساواشمادا شکست یدی و تیمورخان تبریزی آلدی قارایوسوف میصرین ممالیکندن کمک ایسته دی و سوریه ده تیمورخانین قاباغینا چیخدی آق قوینلولار کی تیمورخانینان بیرلَشمیشدیلر چوخ سئویردیلر کی قارایوسوف اؤلسون اونا گؤره قراعثمان سوریه ده چوخ ساواشدی آما شیعه لر قرایوسوفی کمک ائتدیلر .
تیمورخان اؤلندن سونرا قاراقوینلولار و قارایوسوف گینه تبریزی آلدیلار. قارایوسوف دنیادان گئدندن سونرا شاهرخ تیمورلی قارا ایسکندرینن ساواشدی واونی شکست وئردی قارا اسکندر بغدادا قاچدی و جلایریلری یاردیمینا ایسته دی و تبریزی آلدی و قاراایسکندر دن سونرا شاه جهان یا جهان شاه تبریزده اوزونی شاه اعلام ائتدی و گؤی مچیدی دوزتدی کی شیعه لر مچیدی اولسون آمّا اوزون حسن جهان شاهی واوغلانلارین 1467 اینجی قمری ایلنده تبریزده ئولدوردی وگؤی مچیدین اوزونه چیخدی .
ایندیکی قاراقویونلولار
دَییشدیرقاشقائیلردن بیر ائل قالیر و شاهسونلردن بیرائل باغدادین شاهسون ائلیندن بیرائلی قاراقوینلولارداندی قاراقوینلولار صفویه زامانیندا شاهسون ائلی اولدولار و صفویه لَره کمک ائتدیلر. ایندی اربیلده و کرکودا و نچه یرلرده قاراقوینلولار واردیلار.
